W tym roku dziesięciolecie istnienia obchodzi bowiem „Kronos", najważniejszy kwartalnik intelektualny w dziejach III RP.

Każdy z 40 dotychczasowych numerów pisma kierowanego przez Wawrzyńca Rymkiewicza ma tę samą strukturę. Otwierany jest przez dział prezentujący koncepcje nieobecnych lub niewystarczająco obecnych w polskim obiegu intelektualnym myślicieli. Składają się na niego zazwyczaj głównie tłumaczenia tekstów nieprzełożonych wcześniej na język polski. Drugim stałym elementem każdego numeru „Kronosa" jest archiwum filozofii polskiej, w którym przypominane są, zazwyczaj zapomniane, postaci i koncepcje rodzimych filozofów. W 40. „Kronosie" otwierający pismo blok jest poświęcony myśli angielskiego filozofa Alfreda N. Whiteheada i jego próbie zaktualizowania metafizyki o XX-wieczne odkrycia naukowe. Z kolei „krajowy" filar numeru stanowi sylwetka pierwszego polskiego interpretatora prac Whiteheada Joachima Metallmanna – zamordowanego w 1942 r. w Buchenwaldzie profesora UJ.

Intelektualna peryferyjność polskiej humanistyki ma dwa źródła. Pierwszym jest uległość w stosunku do „modnych bzdur" z Zachodu, wynikająca z braku rozeznania w faktycznym krajobrazie najważniejszych dyskutowanych na świecie koncepcji. Drugim – kompleks nakazujący nie doceniać wagi twórczości polskich myślicieli z przeszłości. „Kronos" toczy, na razie zwycięską, walkę na obu tych frontach.

PLUS MINUS

Prenumerata sobotniego wydania „Rzeczpospolitej”:

prenumerata.rp.pl/plusminus

tel. 800 12 01 95