Kiedy przelew wierzytelności podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych

Przelew wierzytelności podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, jeśli przyjmie postać którejkolwiek z czynności wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy o PCC. W przeciwnym razie nie będzie obciążony daniną.

Publikacja: 18.04.2018 06:50

Kiedy przelew wierzytelności podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych

Foto: 123RF

Powyższy wniosek płynie z interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej 5 marca 2018 r. (0111-KDIB4.4014.52.2018.1.BD).

Podatnik, który złożył wniosek o wydanie przedmiotowej interpretacji indywidualnej jest osobą prawną, działającą w formie niestandaryzowanego sekurytyzacyjnego funduszu inwestycyjnego zamkniętego. W prowadzonej działalności planuje on zawarcie z podmiotem trzecim umowy, na podstawie której nabędzie w drodze przelewu wierzytelności składające się z kwot należności głównych oraz należności ubocznych (m.in. odsetek, prowizji i innych składników), wynikających z zawartych przez ten podmiot umów.

Wspomniana umowa przelewu przybierze formę umowy o sekurytyzację, uregulowanej w ustawie o funduszach inwestycyjnych. W związku z powyższym podatnik chciał potwierdzić brak obowiązku opodatkowania umowy PCC. We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej podkreślił, że umowa ta nie będzie miała charakteru którejkolwiek z czynności wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy o PCC, podlegających opodatkowaniu. ?

Komentarz eksperta

Paweł Śleboda, konsultant w dziale doradztwa podatkowego Deloitte

Instytucję przelewu (cesji) wierzytelności regulują przepisy art. 509 i następne kodeksu cywilnego (k.c.). Zgodnie z art. 509 § 1 k.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Z punktu widzenia kwalifikacji przelewu wierzytelności jako czynności prawnej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych kluczowa wydaje się natomiast regulacja zawarta w art. 510 § 1 k.c. Zgodnie z nim, umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo strony inaczej postanowiły. Skutek prawny w postaci przeniesienia wierzytelności na cesjonariusza (nabywcę wierzytelności) może więc nastąpić między innymi wskutek zawarcia wymienionych w przepisie umów nazwanych, jak również innych zobowiązujących czynności prawnych.

Taki kształt cywilnoprawnej regulacji przelewu wierzytelności prowadzi do wniosku, że nie stanowi on – w polskim porządku prawnym – odrębnego typu umowy nazwanej (w przeciwieństwie do chociażby umowy pożyczki bądź przekazu). Przeciwnie, należy przyjąć, że przelew wierzytelności jest zdarzeniem prawnym (polegającym na zmianie wierzyciela), które może być skutkiem pewnych czynności prawnych. Z punktu widzenia opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawych kluczowa jest natomiast konkluzja, że czynność prawna skutkująca zmianą wierzyciela nie musi stanowić jednej z czynności wskazanych w art. 1 ust. 1 ustawy o PCC.

W komentowanej interpretacji indywidualnej wskazano, że czynnością taką jest umowa o sekurytyzację, której elementy przedmiotowo istotne (essentialia negotii – w tym m.in. możliwość zawarcia wyłącznie przez fundusze sekurytyzacyjne) odróżniają ją od czynności opodatkowanych podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o PCC, w tym przede wszystkim od umowy sprzedaży praw majątkowych. W obrocie znane są również inne rodzaje czynności prawnych skutkujące zmianą wierzyciela, niestanowiące umów wymienionych we wspomnianym katalogu – m.in. umowa o przeniesienie wierzytelności na zabezpieczenie bądź przeniesienie wierzytelności w celu zwolnienia się z zobowiązania (w ramach datio in solutum).

Stanowisko organu wyrażone w komentowanej interpretacji należy – biorąc pod uwagę regulację prawną dotyczącą przelewu wierzytelności – uznać za słuszne. Trzeba jednak pamiętać, że kwestia opodatkowania danej czynności prawnej podatkiem od czynności cywilnoprawnych zależy nie od nadanej jej nazwy, ale szczegółowej treści. Podatnicy powinni zatem, w celu prawidłowej oceny opodatkowania PCC zawieranych umów, każdorazowo brać pod uwagę brzmienie postanowień umownych, od którego zależy kwalifikacja danej czynności jako stanowiącej bądź nie jedną z umów wymienionych w katalogu czynności opodatkowanych PCC. ?

Powyższy wniosek płynie z interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej 5 marca 2018 r. (0111-KDIB4.4014.52.2018.1.BD).

Podatnik, który złożył wniosek o wydanie przedmiotowej interpretacji indywidualnej jest osobą prawną, działającą w formie niestandaryzowanego sekurytyzacyjnego funduszu inwestycyjnego zamkniętego. W prowadzonej działalności planuje on zawarcie z podmiotem trzecim umowy, na podstawie której nabędzie w drodze przelewu wierzytelności składające się z kwot należności głównych oraz należności ubocznych (m.in. odsetek, prowizji i innych składników), wynikających z zawartych przez ten podmiot umów.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP