Katalog czynności podlegających PCC jest zamknięty

Rozliczenie transakcji swapu ryzyka kredytowego (CDS), skutkujące cesją na rzecz wystawcy CDS wierzytelności posiadanych przez kontrahenta w stosunku do jego kredytobiorców nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Publikacja: 25.01.2017 05:50

Katalog czynności podlegających PCC jest zamknięty

Foto: 123RF

Tak za podatnikiem uznała Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 27 września 2016 r. (1462-IPPB2.4514.441.2016.1.AF).

W podstawowej działalności gospodarczej spółka specjalizuje się w przejmowaniu ryzyka niewypłacalności dłużników. Współpracuje z podmiotami udzielającymi pożyczek krótkoterminowych na terytorium UE („kontrahentami"), zawierając transakcje instrumentów pochodnych mające na celu przejęcie przez nią ryzyka niewypłacalności dłużników tych podmiotów („konsumentów") w zamian za określone wynagrodzenie.

Kontrahenci zabezpieczają się przed ryzykiem nieotrzymania spłaty pożyczki albo otrzymania spłaty z poważnym opóźnieniem, zawierając ze spółką transakcje kredytowych instrumentów pochodnych typu swap ryzyka kredytowego (ang. credit default swap, „CDS").

W transakcjach swapu ryzyka kredytowego spółka będzie przejmować ryzyko niespłacalności pożyczek udzielonych konsumentom przez kontrahentów, w zamian za ustalone wynagrodzenie należne jej od kontrahentów. Powyższe zostanie zrealizowane w drodze zawarcia umowy przelewu (cesji) wierzytelności pożyczkowych przysługujących kontrahentowi wobec konsumentów. Tym samym, w ramach rozliczenia CDS kontrahent będzie przenosić na rzecz spółki wierzytelności pożyczkowe niespłacone przez konsumentów (w całości albo w części), na warunkach określonych w transakcji swapu ryzyka kredytowego.

Umowa cesji (przelewu) wierzytelności zawierana pomiędzy spółką oraz kontrahentem nie przybierze postaci którejkolwiek z czynności wymienionych w art. 1 ustawy o PCC.

We wniosku o interpretację spółka zadała pytanie czy w opisanych okolicznościach po jej stronie powstanie obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

Sama uważała, że nie będzie musiała płacić podatku od czynności cywilnoprawnych w związku z rozliczeniem transakcji swapu ryzyka kredytowego (CDS). Transakcja swapu ryzyka kredytowego (CDS) nie została wymieniona w art. 1 ust. 1 ustawy o PCC, który zawiera zamknięty katalog czynności powodujących powstanie zobowiązania podatkowego z tytułu PCC. Przelew wierzytelności jest jedynie czynnością rozporządzającą, realizowaną w wykonaniu określonej czynności zobowiązującej, na skutek zawarcia umowy, która również nie została wymieniona w art. 1 ust. 1 ustawy o PCC.

Organ uznał stanowisko spółki za prawidłowe w całości i odstąpił od uzasadnienia.

Zdaniem autora

Łukasz Pierwienis, konsultant w dziale Doradztwa Podatkowego Deloitte

Komentowana interpretacja, poruszająca zagadnienie obowiązku zapłaty PCC przy rozliczaniu transakcji swapu ryzyka kredytowego (CDS), jest potwierdzeniem jednolitego dotychczas stanowiska organów podatkowych.

Omawiając zagadnienie opodatkowania PCC konkretnych umów należy w pierwszej kolejności zwrócić uwagę, że mamy do czynienia z podatkiem obrotowym o niegospodarczym charakterze i daniną taką opodatkowane są jedynie te umowy (czynności), które wprost zostały wskazane przez ustawodawcę w art. 1 ust. 1 ustawy o PCC. Poza tym, na płaszczyźnie PCC ustawodawca w sposób niemal bezpośredni odwołuje się do regulacji prawa cywilnego, nie definiując czynności, lecz wprost odnosząc się do nazwanych umów prawa cywilnego.

Zgodnie z art. 510 kodeksu cywilnego, przelew wierzytelności może odbywać się na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności. Ponadto, jeżeli zawarcie umowy przelewu następuje w wykonaniu zobowiązania wynikającego z uprzednio zawartej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, z zapisu zwykłego, z bezpodstawnego wzbogacenia lub z innego zdarzenia, to ważność umowy przelewu zależy od istnienia tego zobowiązania.

Z przepisu tego wynika, że przelew wierzytelności jest jedynie czynnością rozporządzającą, realizowaną w wykonaniu określonej czynności zobowiązującej, stanowiącej jej podstawę. Natomiast art. 1 ust. 1 ustawy o PCC zawiera wyłącznie listę czynności zobowiązujących. W konsekwencji, przelew wierzytelności (czynność rozporządzająca) nie może podlegać PCC, jeżeli nie zostanie dokonany na skutek zawarcia jednej z umów (czynności zobowiązujących), które zostały wprost wymienione we wskazanym przepisie ustawy o PCC.

Tym samym, kluczowe znaczenie dla sprawy miało rozstrzygnięcie czy transakcja CDS jest czynnością podlegającą opodatkowaniu PCC.

CDS są instrumentami pochodnymi dotyczącymi przenoszenia ryzyka kredytowego, wymienionymi w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. g ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Innymi słowy, CDS jest kredytowym instrumentem pochodnym odmowy zapłaty kredytu. Celem transakcji swapu ryzyka kredytowego jest przeniesienie całości bądź części ryzyka związanego z wierzytelnościami. Biorąc pod uwagę specyficzną naturę umowy o kredytowy instrument pochodny na zaprzestanie obsługi długów, należy zaklasyfikować ją do kategorii umów nienazwanych. Transakcja swapu ryzyka kredytowego CDS nie została wymieniona w art. 1 ust. 1 ustawy PCC. W konsekwencji organ słusznie przyznał rację spółce, że w tym przypadku rozliczenie transakcji swapu ryzyka kredytowego w drodze przelewu wierzytelności nie powoduje powstania obowiązku zapłaty PCC.

Komentowane rozstrzygnięcie organu podatkowego należy uznać za korzystne dla podatników. Jest to stanowisko dominujące ostatnio wśród organów interpretacyjnych. Podobnie wypowiedziała się m.in. Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacjach z 5 sierpnia 2016 r. (IPPB2/4514-374/16-2/MZ); z 30 sierpnia 2016 r. (IPPB2/4514-417/16-2/JG1) i z 8 listopada 2016 r. (1462-IPPB2.4514.465.2016.3.JG1).

Tak za podatnikiem uznała Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 27 września 2016 r. (1462-IPPB2.4514.441.2016.1.AF).

W podstawowej działalności gospodarczej spółka specjalizuje się w przejmowaniu ryzyka niewypłacalności dłużników. Współpracuje z podmiotami udzielającymi pożyczek krótkoterminowych na terytorium UE („kontrahentami"), zawierając transakcje instrumentów pochodnych mające na celu przejęcie przez nią ryzyka niewypłacalności dłużników tych podmiotów („konsumentów") w zamian za określone wynagrodzenie.

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów