Jadwiga Glumińska-Pawlic o unikaniu opodatkowania: Wyważymy interesy podatnika i budżetu

Uchylanie się od podatków, to problem nie tylko polski, ale też wielu innych krajów europejskich - uważa Jadwiga Glumińska-Pawlic.

Publikacja: 19.09.2016 08:24

Jadwiga Glumińska-Pawlic o unikaniu opodatkowania: Wyważymy interesy podatnika i budżetu

Foto: Fotorzepa/Marta Bogacz

Rz: Została pani członkiem Rady ds. Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania. Jak w pani ocenie wygląda dotychczasowa walka organów państwa z uchylaniem się od podatków?

Jadwiga Glumińska-Pawlic: To problem nie tylko polski, ale też wielu innych krajów europejskich. U nas jest on szczególnie bolesny, bo oszustwa, wyłudzenia i agresywne optymalizacje podatkowe uszczuplają budżet – licząc pesymistycznie – nawet o jedną trzecią kwoty planowanych dochodów z tytułu podatków, jaka mogłaby do niego wpłynąć. Nie można powiedzieć, że państwo z tym nie walczy, zresztą wiele regulacji mających na celu zahamowanie nieprawidłowości fiskalnych wprowadził już poprzedni rząd. Otwarta pozostaje kwestia skuteczności tych rozwiązań. Klauzula obejścia prawa podatkowego, sugerowana zresztą przez Komisję Europejską, może być jednym ze skutecznych środków zwalczania ucieczki od opodatkowania, głównie dochodów.

Są obawy, że klauzula obejścia prawa będzie stosowana nadmiernie, nie po to, by ścigać nadużycia na wielka skalę, ale mniejszych podatników, których łatwiej dopaść. Jak będziecie interpretować te przepisy?

Nie dziwię się, że takie obawy istnieją, bo praktyka organów skarbowych rzeczywiście przez wiele lat nie była przyjazna dla podatnika i czasem odbywała się według schematu, o którym pan wspomniał. Za wcześnie jeszcze na przewidywania, jak będziemy interpretować klauzulę. Naszym zadaniem jest dbanie zarówno o interes budżetu, jak też o zagwarantowanie ochrony praw podatników. To drugie zadanie jest mi zresztą szczególnie bliskie, jako reprezentantce doradców podatkowych. Na inauguracyjnym posiedzeniu rady zasugerowałam, by prace nad napływającymi do nas sprawami – przynajmniej w pierwszym okresie – odbywały się w tak dobranych podzespołach, by można było je przedyskutować i wyważyć trudne do pogodzenia racje budżetu i interes podatników. Zdaję sobie także sprawę z ciężaru odpowiedzialności i nie chciałabym – dopóki nie wypracujemy własnych metod pracy – podejmować samodzielne decyzje. Wprawdzie słyszymy, że są już oczekiwania, że nasza działalność pomoże ministrowi finansów w ściągnięciu większych kwot do państwowej kasy, ale mam nadzieję, że Radę będzie stać na obiektywne opinie co do tego, kiedy zastosować klauzulę obejścia prawa. Na szczęście w skład Rady weszli znakomici eksperci, których wiedza i dorobek zawodowy nie pozwolą na nadużywanie klauzuli do spraw mniejszej wagi z krzywdą dla „małego" podatnika.

Czy spodziewa się pani, że w Polsce będzie wykryty przypadek niepłacenia podatków na taką skalę jak to robiły firmy Apple czy Amazon w Europie Zachodniej?

To nie jest wykluczone, zwłaszcza że nasz kraj wprowadza różne rozwiązania hamujące nadużycia nieco później niż kraje Europy Zachodniej, mające w tym zakresie znacznie dłuższe i bogatsze doświadczenia. Klauzula obejścia prawa podatkowego też do nich należy. Wiele firm w ostatnich latach przenosiło swoją działalność, czasem pod innymi nazwami, na wschód Europy, gdzie jeszcze takich rozwiązań nie wprowadzono. Jednak Rada jest tylko organem opiniodawczym. Poszczególne sprawy będzie do nas kierował minister finansów i to w jego ręku będą decyzje o tym, czy daną strukturę korporacyjną, czy dane czynności biznesowe będzie można uznać za sztuczne, a tym samym zakwestionować je i podważyć optymalizacje. Jestem przekonana, ze Rada będzie starała się działać w celach, które stawia jej ustawa. Jeśli zatem uznamy, że rzeczywiście ktoś w Polsce zbudował sztuczne struktury spółek tylko po to, by obchodzić podatki, to być może nasza opinia przyczyni się do ujawnienia znaczących przypadków unikania opodatkowania. Jednak nie sądzę, byśmy zgodzili się na rolę tych, którzy wspomagają państwo w ściganiu być może uczciwych podatników, którzy w sposób niezamierzony „podpadli" organom podatkowym, bo zapłacili podatki niższe niż to wynika z prawidłowego wyliczenia. Zresztą sprawami oszustw podatkowych zajmują się inne organy, np. urzędy kontroli skarbowej czy policyjne wydziały ds. walki z przestępczością zorganizowaną. My będziemy – mam nadzieję – bazą wiedzy przydatnej w tym, by zidentyfikować sytuacje, w których teoretycznie wszystko jest zgodnie z prawem, ale tak naprawdę jest ono obchodzone.

—rozmawiał Paweł Rochowicz

Prof. dr hab. Jadwiga Glumińska-Pawlic jest pracownikiem naukowym Uniwersytetu Śląskiego i przewodniczącą Krajowej Rady Doradców Podatkowych. W ubiegłym tygodniu minister finansów powołał ją na członka Rady ds. Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania – organu doradczego, opiniującego przypadki, w których można zastosować klauzulę obejścia prawa.

Rz: Została pani członkiem Rady ds. Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania. Jak w pani ocenie wygląda dotychczasowa walka organów państwa z uchylaniem się od podatków?

Jadwiga Glumińska-Pawlic: To problem nie tylko polski, ale też wielu innych krajów europejskich. U nas jest on szczególnie bolesny, bo oszustwa, wyłudzenia i agresywne optymalizacje podatkowe uszczuplają budżet – licząc pesymistycznie – nawet o jedną trzecią kwoty planowanych dochodów z tytułu podatków, jaka mogłaby do niego wpłynąć. Nie można powiedzieć, że państwo z tym nie walczy, zresztą wiele regulacji mających na celu zahamowanie nieprawidłowości fiskalnych wprowadził już poprzedni rząd. Otwarta pozostaje kwestia skuteczności tych rozwiązań. Klauzula obejścia prawa podatkowego, sugerowana zresztą przez Komisję Europejską, może być jednym ze skutecznych środków zwalczania ucieczki od opodatkowania, głównie dochodów.

Pozostało 81% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Opinie Prawne
Marek Kobylański: Dziś cisza wyborcza jest fikcją
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: Reksio z sekcji tajnej. W sprawie Pegasusa sędziowie nie są ofiarami służb
Opinie Prawne
Robert Gwiazdowski: Ideowość obrońców konstytucji
Opinie Prawne
Jacek Czaja: Lustracja zwycięzcy konkursu na dyrektora KSSiP? Nieuzasadnione obawy
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Opinie Prawne
Jakubowski, Gadecki: Archeolodzy kontra poszukiwacze skarbów. Kolejne starcie