W połowie lipca na Twitterze toczyła się dyskusja, dlaczego maleje szara strefa. Jeden z jej uczestników, doradca podatkowy, napisał: „Gdybym miał w kolejności wymienić, to: »1. odwrócony VAT w budowlance, 2. JPK, 3. kwartalne rozliczenia«". Biorąca udział w dyskusji socjolog zapytała: „Ale z PJK to żarcik?". Na Twitterze PJK to prezes Jarosław Kaczyński. Oczywiście to inny skrót, który tylko na pierwszy rzut oka z JPK – czyli jednolitym plikiem kontrolnym – ma cokolwiek wspólnego. Jest jednak coś, a raczej ktoś, kto je łączy. To minister finansów Mateusz Morawiecki.

Dla niewtajemniczonych, którzy podatkami interesują się raz w roku, wyjaśniam, że JPK to elektroniczny zbiór danych finansowych (m.in. ewidencje zakupu i sprzedaży, faktury, wyciągi bankowe) przygotowany przy użyciu specjalnego programu komputerowego. Dzięki niemu fiskus ma wgląd w finanse firm. I gdy wystawiają podejrzane faktury, może je wychwycić.

Obecnie takie raporty wysyłają tylko duże firmy, ale od 2018 r., zgodnie z decyzją Morawieckiego, będą to robić już wszystkie. I bardzo dobrze, bo jak pokazuje dyskusja na Twitterze, jest to skuteczny sposób na wyłudzaczy podatków.

Na początku prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą mogą być przerażeni. Nie będą już mogli zrobić rozliczenia na kartce papieru, bo nie będzie deklaracji VAT. To duża zmiana, ale czego się nie robi dla dobra państwa i jego budżetu. Minister finansów musi jednak zrobić wszystko, by firmy te nie poczuły się pozostawione same sobie. Może mu w tym pomóc minister cyfryzacji. Anna Streżyńska jest bowiem mistrzynią w przygotowywaniu aplikacji przyjaznych dla obywateli. Tymczasem programiści pracujący nad elektronicznymi deklaracjami nie przejmują się tym, czy są one czytelne i zrozumiałe dla użytkowników. Dlatego jeśli resortowi finansów nie pomoże Streżyńska, Morawiecki przejdzie do historii jako pogromca małych firm. Niewielu będzie pamiętało, że utrudnił im życie w zbożnym celu – by uszczelnić system podatkowy.

I może Streżyńska wymyśli lepszą nazwę niż JPK. W tym też jest mistrzynią.