Rząd pracuje nad nowym prawem wodnym, w związku z koniecznością dostosowania polskich regulacji do wymagań unijnych. Na horyzoncie pojawiają się zmiany, które mają na celu wprowadzenie zupełnie nowego podejścia do zarządzania zasobami wodnymi. Będzie to dotyczyło przede wszystkim stosowania opłat za usługi wodne, które ze względu na proponowany sposób wymiaru, poboru i egzekucji staną się w istocie rzeczy podatkiem od zużycia wody.
Projekt nowego prawa wodnego powstał w Ministerstwie Środowiska i pod koniec czerwca 2016 r. został przekazany Komitetowi Stałemu Rady Ministrów.
Prawo unijne a rządowe propozycje
Zgodnie z dyrektywą 2000/60/WE, ustanawiającą ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej, państwa członkowskie Unii Europejskiej, w tym Polska, prowadząc politykę wodną, powinny uwzględniać zasadę zwrotu kosztów usług wodnych, zgodnie z regułą „zanieczyszczający płaci". Chodzi o zapewnienie odpowiedniego wkładu różnych użytkowników w zwrot kosztów usług wodnych.
Proponowane w ministerialnym projekcie nowego prawa opłaty za usługi wodne są jednym z instrumentów ekonomicznych w gospodarowaniu wodami, obok innych opłat takich jak opłaty podwyższone. Nowe regulacje mają wejść w życie co do zasady od 1 stycznia 2017 r. (a stawki opłat w formie opłaty stałej od 1 stycznia 2019 r.), przy czym przewiduje się liczne przepisy przejściowe, m.in. w zakresie obowiązku stosowania urządzeń pomiarowych.
Opłaty za usługi wodne będą uiszczane m.in. za pobór wód podziemnych lub powierzchniowych oraz wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi. Wprowadzenie zasady partycypowania użytkowników wody w kosztach usług wodnych przyjmie więc postać likwidacji zwolnienia z opłat za pobór wód, które do tej pory przysługiwały podmiotom wykorzystującym wodę m.in. na potrzeby energetyki wodnej, wytwarzania energii cieplnej lub elektrycznej oraz na potrzeby nawadniania wodami powierzchniowymi użytków rolnych i gruntów leśnych. Oznacza to, że zakłady korzystające aktualnie z tego rodzaju zwolnienia będą obowiązane do uiszczania opłat za pobór wód.
