Delegalizacja „Iustitii”? - Tomasz Marczyński polemizuje z Markiem Domagalskim

W artykule zamieszczonym w Rzeczpospolitej w dniu 2 marca 2018 r. pod tytułem „Wybory do KRS: Siedmiu trędowatych z „Iustitii” redaktor Marek Domagalski odniósł się do bieżącej działalności Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia”.

Aktualizacja: 10.03.2018 08:05 Publikacja: 09.03.2018 18:05

Delegalizacja „Iustitii”? - Tomasz Marczyński polemizuje z Markiem Domagalskim

Foto: 123RF

To ważna lektura. Autor bowiem bez głębszej refleksji powiela nieprawdziwe tezy i argumenty powtarzane publicznie od wielu miesięcy przez polityków obozu rządzącego i sędziów związanych z Ministerstwem Sprawiedliwości. Przede wszystkim jednak redaktor Domagalski chyba po raz pierwszy tak otwarcie i jasno podniósł postulat delegalizacji „Iustitii".

By ocenić obecną działalność „Iustitii" trzeba przypomnieć kilka podstawowych faktów. W PRL sądy nie miały statusu trzeciej władzy a sędziowie byli urzędnikami średniego szczebla. Dlatego kiedy w 1990 roku powstała Iustitia, głównym jej celem stało się umacnianie niezależności sądów i niezawisłości sędziów. Początkowo jednak sędziowie nie brali aktywnego udziału w życiu publicznym. Dopiero w 2008 roku, kiedy stało się jasne, że konsekwentna polityka wielu rządów prowadzi do ograniczania niezależności sądów i osłabiania niezawisłości sędziowskiej przez pauperyzację urzędu sędziego, stowarzyszenie w sposób bardziej aktywny włączyło się do debaty publicznej dotyczącej sądownictwa. Zaczęło zdecydowanie krytykować rządzących, nie stroniąc od kontrowersyjnych pomysłów takich jak: wysyłanie czerwonych kartek do premiera Donalda Tuska, bojkot komisji wyborczych czy organizowanie „dni bez wokandy". Te wyraziste i zdecydowane akcje organizowali także wiceminister Łukasz Piebiak, liczni członkowie nowej KRS a także sędziowie delegowani dzisiaj do Ministerstwa Sprawiedliwości. Takie działania „Iustitii" spotkały się z życzliwą reakcją Prawa i Sprawiedliwości, wówczas partii opozycyjnej. Co istotne polskie sądownictwo zaczęło już wówczas działać w systemie prawnym Rady Europy i Unii Europejskiej. Przyjmowane przez te podmioty oraz ONZ dokumenty międzynarodowe regulujące status sędziego, jednolicie wskazują, że sędziowie powinni korzystać z wszystkich praw obywatelskich, a publiczne zabieranie głosu na temat sądownictwa, zasad jego funkcjonowania jest nie tyle prawem, co obowiązkiem sędziów. Aktywność publiczna „Iustitii" w latach 2007-2015 krytykowana była rzadko. Cytowany w artykule pogląd prof. Andrzeja Rzeplińskiego był odosobniony w świecie prawniczym. Uchwałę zarządu „Iustitii", krytykującą stanowisko profesora przygotowywał także wiceminister Łukasz Piebiak, ówczesny wiceprezes zarządu stowarzyszenia.

Od 2015 roku Iustitia nie podejmowała tak zdecydowanych akcji, jak w latach 2008-2013. Organizowała natomiast kongresy, konferencje, manifestacje, a także podejmowała liczne apele i uchwały, w których podobnie jak za czasów rządów Platformy Obywatelskiej domagała się od rządzących i przestrzegania zasady niezależności sądów, i niezawisłości sędziów. Dlatego podnoszony dzisiaj zarzut upolitycznienia stowarzyszenia brzmi koniunkturalnie. Tym bardziej, że formułują go osoby, które nie dostrzegają upolitycznienia sądownictwa w obsadzaniu według klucza partyjnego Trybunału Konstytucyjnego oraz powoływaniu na stanowiska prezesów sądów osób - jak to sami określają – „o zdrowym prawicowym kręgosłupie". Co więcej, mówią o wzmocnieniu niezależności KRS w sytuacji, w której Prezydent Andrzej Duda publicznie oznajmia, że sędziowie wybierani do tego organu będą przedstawicielami partii politycznych, a sędziowie kandydujący do KRS zabiegając o poparcie posłów dostosowują swoje poglądy do oczekiwań partii i składają politykom obietnice wyborcze. Widać to było szczególnie wyraźnie w wywiadach z sędziami kandydatami do KRS, którzy w większości spraw mieli jednakowy pogląd, zbieżny z oficjalnym stanowiskiem Ministerstwa Sprawiedliwości.

Dokonywane obecnie zmiany w sądownictwie członkowie „Iustitii" uważają za sprzeczne z zasadami państwa demokratycznego prawa. Działania sędziów wspierających takie zmiany są nie do pogodzenia z celami stowarzyszenia i przyczyniają się do osłabienia jego wiarygodności. Dlatego nie ma nic niezwykłego w tym, że członkowie „Iustitii" uznali, że w stowarzyszeniu nie ma miejsca dla takich sędziów. Podobnie jak w stowarzyszeniu obrońców praw dzikich zwierząt nie ma miejsca dla myśliwych. Czy naprawdę zdaniem redaktora Domagalskiego w Polsce mogą istnieć tylko stowarzyszenia sędziowskie popierające politykę Ministerstwa Sprawiedliwości? Bo tylko takie działania według stanowiska rządzących są apolityczne.

Poglądy przedstawione w artykule przez redaktora Domagalskiego są niebezpieczne. Kreślą bowiem perspektywę Polski, w której mogą istnieć organizacje neofaszystowskie świętujące urodziny Adolfa Hitlera, można publicznie i bez konsekwencji głosić poglądy antysemickie, natomiast stowarzyszenie sędziów, które zabiega o umacnianie niezależności sądów i niezawisłości sędziów, ma zostać zdelegalizowane.

To ważna lektura. Autor bowiem bez głębszej refleksji powiela nieprawdziwe tezy i argumenty powtarzane publicznie od wielu miesięcy przez polityków obozu rządzącego i sędziów związanych z Ministerstwem Sprawiedliwości. Przede wszystkim jednak redaktor Domagalski chyba po raz pierwszy tak otwarcie i jasno podniósł postulat delegalizacji „Iustitii".

By ocenić obecną działalność „Iustitii" trzeba przypomnieć kilka podstawowych faktów. W PRL sądy nie miały statusu trzeciej władzy a sędziowie byli urzędnikami średniego szczebla. Dlatego kiedy w 1990 roku powstała Iustitia, głównym jej celem stało się umacnianie niezależności sądów i niezawisłości sędziów. Początkowo jednak sędziowie nie brali aktywnego udziału w życiu publicznym. Dopiero w 2008 roku, kiedy stało się jasne, że konsekwentna polityka wielu rządów prowadzi do ograniczania niezależności sądów i osłabiania niezawisłości sędziowskiej przez pauperyzację urzędu sędziego, stowarzyszenie w sposób bardziej aktywny włączyło się do debaty publicznej dotyczącej sądownictwa. Zaczęło zdecydowanie krytykować rządzących, nie stroniąc od kontrowersyjnych pomysłów takich jak: wysyłanie czerwonych kartek do premiera Donalda Tuska, bojkot komisji wyborczych czy organizowanie „dni bez wokandy". Te wyraziste i zdecydowane akcje organizowali także wiceminister Łukasz Piebiak, liczni członkowie nowej KRS a także sędziowie delegowani dzisiaj do Ministerstwa Sprawiedliwości. Takie działania „Iustitii" spotkały się z życzliwą reakcją Prawa i Sprawiedliwości, wówczas partii opozycyjnej. Co istotne polskie sądownictwo zaczęło już wówczas działać w systemie prawnym Rady Europy i Unii Europejskiej. Przyjmowane przez te podmioty oraz ONZ dokumenty międzynarodowe regulujące status sędziego, jednolicie wskazują, że sędziowie powinni korzystać z wszystkich praw obywatelskich, a publiczne zabieranie głosu na temat sądownictwa, zasad jego funkcjonowania jest nie tyle prawem, co obowiązkiem sędziów. Aktywność publiczna „Iustitii" w latach 2007-2015 krytykowana była rzadko. Cytowany w artykule pogląd prof. Andrzeja Rzeplińskiego był odosobniony w świecie prawniczym. Uchwałę zarządu „Iustitii", krytykującą stanowisko profesora przygotowywał także wiceminister Łukasz Piebiak, ówczesny wiceprezes zarządu stowarzyszenia.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: Znasz Tomasza Szmydta, a powiem ci kim jesteś
Opinie Prawne
Szewdowicz-Bronś, Małecki: Zbudujmy przejrzysty nadzór nad służbami specjalnymi
Opinie Prawne
Jerzy Kowalski: Szambo… szambu nierówne
Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: Tomasz Szmydt – sędzia, wariat czy szpieg?
Opinie Prawne
Isański: Podatek dochodowy od spadku i darowizny? Dlaczego prawo tego zabrania