Rz: Kto i do kiedy musi wywiązać się z obowiązku raportowania w trybie JPK, czyli jednolitego pliku kontrolnego?
Monika Smaga: Termin powstania obowiązku przekazywania ksiąg podatkowych i dowodów księgowych w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej (JPK) został uzależniony od dwóch czynników. Pierwszym z nich jest wielkość przedsiębiorcy określana na podstawie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, drugim – rodzaj przesyłanej struktury. Podatników, ze względu na liczbę zatrudnionych osób, wysokość obrotów oraz sumę aktywów, kwalifikujemy jako mikro-, małych, średnich oraz dużych przedsiębiorców. Natomiast struktury JPK dzielimy na dwie grupy. Do pierwszej zaliczamy struktury przesyłane obligatoryjnie co miesiąc, czyli JPK_VAT. Natomiast do drugiej grupy wchodzą pozostałe pliki JPK przekazywane wyłącznie na żądanie organów podatkowych. Biorąc pod uwagę ww. kryteria, mali i średni przedsiębiorcy prześlą pierwszy JPK_VAT za styczeń 2017 r. Mikroprzedsiębiorcy mają na to czas do 1 stycznia 2018 r. W przypadku plików JPK przesyłanych na żądanie, mikro, mali i średni przedsiębiorcy mogą spodziewać się pierwszych wezwań po 1 lipca 2018 r. Dla dużych podmiotów termin przesyłania struktur na żądanie został zrównany z terminem przesyłania JPK_VAT – był to lipiec 2016 r.
Z jakimi problemami muszą liczyć się firmy, które są do tego zobowiązane?
Jest wiele problemów, z którymi podatnicy muszą się zmierzyć, aby wygenerować poprawne pliki JPK. Pierwszy z nich to ustalenie okresu, od którego są zobowiązani przekazywać JPK_VAT oraz pozostałe struktury na żądanie. Po odhaczeniu tego punktu, podatnik powinien ustalić, w których systemach znajdują się dane wymagane do JPK i czy są one kompletne. Na tym etapie okazuje się często, że tych danych nie ma w księgach, bądź że dane te nie odzwierciedlają rzeczywistych informacji jakie ze sobą niesie raportowana transakcja. Brak w systemie pewnych danych lub nawet całych transakcji wiąże się zazwyczaj z prowadzeniem dodatkowych zestawień umożliwiających sporządzenie prawidłowej deklaracji VAT. Przed nastaniem ery JPK takie postępowanie było powszechnie akceptowane. Na tym etapie dobrym rozwiązaniem jest skorzystanie z pomocy zewnętrznych doradców podatkowych. Dodatkowo, po wdrożeniu rozwiązań informatycznych i po pozytywnym zakończeniu testów wygenerowanych JPK, część przedsiębiorców powinna rozważyć wdrożenie nowych procedur wewnętrznych związanych z wprowadzaniem danych do systemu i ich weryfikacji (zakres danych w JPK jest bardzo szeroki i szczegółowy) oraz generowaniem i przesyłaniem JPK. A na koniec, ze względu na nieprecyzyjne regulacje dotyczące JPK bądź ich brak, przedsiębiorcy muszą się dodatkowo zmierzyć z ciągłą dezinformacją w zakresie JPK ze strony Ministerstwa Finansów. W ostatnim czasie problematyczną kwestią jest ustalenie definicji mikroprzedsiębiorcy przez MF oraz uniemożliwienie podatnikom przesyłania plików JPK_VAT składanych do korekt za 2016 r.
Co grozi za niewywiązanie się z tego obowiązku?
