Skazani w aferze reprywatyzacyjnej zapłacą odszkodowania

Jeśli zatrzymani w sprawie reprywatyzacji w Warszawie zostaną skazani, to odpowiedzą też zapewne odszkodowawczo.

Publikacja: 08.02.2017 07:48

Skazani w aferze reprywatyzacyjnej zapłacą odszkodowania

Foto: Fotorzepa, Rafał Guz

Krąg poszkodowanych jest szeroki. Mogą nimi być mieszkańcy i najemcy nieruchomości, których dotknęły przeprowadzone nieprawidłowo reprywatyzacje, oraz miasto. Wszyscy mogą występować z pozwami o odszkodowanie, a w procesie karnym zabiegać o status pokrzywdzonego, co pozwala na bardziej czynne uczestnictwo. ?Zasądzenie odszkodowania wymaga wykazania szkody oraz tego, że jest ona skutkiem zawinienia sprawcy.

Pierwszą drogą domagania się odszkodowania jest proces karny. Zgodnie z art. 62 kodeksu postępowania karnego pokrzywdzony może (do rozpoczęcia rozprawy) złożyć przeciw oskarżonemu pozew o roszczenia majątkowe wynikające bezpośrednio z popełnienia przestępstwa. Może też roszczenia zgłosić już w śledztwie. Jeśli wystąpił też np. o zajęcie konta, o takim zabezpieczeniu orzeka prokurator.

Zabezpieczenie jednak to jeszcze nie zasądzenie. Niezależnie od tego powództwa sąd karny może na wniosek pokrzywdzonego nałożyć na skazanego obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem w całości lub w części (art. 46 kodeksu karnego).

Zdaniem adwokata Romana Nowosielskiego to najprostsza i najpewniejsza droga uzyskania odszkodowania.

Proces karny może jednak trwać kilka lat, a sąd karny odmówić rozpatrzenia wątku odszkodowania bądź zasądzić je w niepełnej wysokości. Poszkodowany może wtedy wystąpić z pozwem do sądu cywilnego, jeżeli nie zrobił tego wcześniej. Te dwie drogi da się prowadzić równolegle.

– Jeśli chodzi o miasto, to popełnienie przestępstwa przy zwrocie nieruchomości czy wydanie decyzji skutkującej wypłatą odszkodowania jest podstawą wznowienia postępowania i odzyskania kamienicy czy odszkodowania.

Jeśli chodzi o urzędników, to specustawa o tzw. komisji weryfikacyjnej – czeka na uchwalenie w Sejmie – w art. 33 ust. 4 stanowi, że osoby wydające wzruszone decyzje reprywatyzacyjne mogą odpowiadać za szkodę do wysokości 12-krotności swego wynagrodzenia.

– Należy jednak rozróżnić decyzje reprywatyzacyjne wydane z naruszeniem prawa i podważone przez komisję i przestępstwo popełnione przez urzędnika – wskazuje Zbigniew Krüger, adwokat z Poznania. – W tym drugim przypadku, a więc prawomocnego skazania i orzeczenia przez sąd obowiązku naprawienia szkody, ograniczenie odpowiedzialności urzędnika nie będzie wchodziło w grę.

– Miasto ma zatem szerokie możliwości odzyskania czy to nieruchomości w naturze, czy też odszkodowania, gdy doszło do popełnienia przestępstwa. Zarówno na drodze karnej, jak i orzeczenia obowiązku naprawienia szkody przez sprawców – dodaje adwokat Krüger.

Co zaś do roszczeń odszkodowawczych wobec osób niebędących urzędnikami, a więc beneficjentów bezprawnej reprywatyzacji, pośredników, pełnomocników, to odpowiadają oni bez ograniczeń. Trzeba im wykazać, jak w każdej zresztą sprawie o odszkodowanie: delikt, czyli naruszenie prawa, i że był on przyczyną szkody. Jeśli wcześniej sąd karny skazał sprawcę, to delikt już jest wykazany i wiąże sąd cywilny.

Krąg poszkodowanych jest szeroki. Mogą nimi być mieszkańcy i najemcy nieruchomości, których dotknęły przeprowadzone nieprawidłowo reprywatyzacje, oraz miasto. Wszyscy mogą występować z pozwami o odszkodowanie, a w procesie karnym zabiegać o status pokrzywdzonego, co pozwala na bardziej czynne uczestnictwo. ?Zasądzenie odszkodowania wymaga wykazania szkody oraz tego, że jest ona skutkiem zawinienia sprawcy.

Pierwszą drogą domagania się odszkodowania jest proces karny. Zgodnie z art. 62 kodeksu postępowania karnego pokrzywdzony może (do rozpoczęcia rozprawy) złożyć przeciw oskarżonemu pozew o roszczenia majątkowe wynikające bezpośrednio z popełnienia przestępstwa. Może też roszczenia zgłosić już w śledztwie. Jeśli wystąpił też np. o zajęcie konta, o takim zabezpieczeniu orzeka prokurator.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Opinie Prawne
Marek Kobylański: Dziś cisza wyborcza jest fikcją
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: Reksio z sekcji tajnej. W sprawie Pegasusa sędziowie nie są ofiarami służb
Opinie Prawne
Robert Gwiazdowski: Ideowość obrońców konstytucji
Opinie Prawne
Jacek Czaja: Lustracja zwycięzcy konkursu na dyrektora KSSiP? Nieuzasadnione obawy
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Opinie Prawne
Jakubowski, Gadecki: Archeolodzy kontra poszukiwacze skarbów. Kolejne starcie