Dzikie zwierzęta - Skarb Państwa nie zawsze zaplaci odszkodowanie

Skarb Państwa nie musi płacić odszkodowania za wszystkie szkody wyrządzone przez dzikie chronione zwierzęta.

Aktualizacja: 28.09.2015 18:48 Publikacja: 28.09.2015 18:04

Dzikie zwierzęta - Skarb Państwa nie zawsze zaplaci odszkodowanie

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek

W poniedziałek Trybunał Konstytucyjny uznał za konstytucyjne dwa przepisy z ustawy o ochronie przyrody (chodzi o art. 126 ust. 1 i 4). Wniosek o zbadanie ich zgodności z ustawą zasadniczą wniósł prokurator generalny.

Zdaniem prokuratora art. 126 ust. 1 różnicuje odpowiedzialność Skarbu Państwa ze względu na to, jakie zwierzę objęte ochroną gatunkową wyrządziło szkodę. Powoduje to, że na odszkodowanie od Skarbu Państwa mogą liczyć właściciele nieruchomości, na których szkodę wyrządziły żubry, wilki, rysie, niedźwiedzie oraz bobry. Wspomniany przepis nie dotyczy natomiast potencjalnych poszkodowanych przez inne dziko żyjące zwierzęta.

Drugi kwestionowany przepis, art. 126 ust. 4 ustawy, ogranicza – zdaniem prokuratora – możliwość współdziałania właścicieli działek dotkniętych szkodą z regionalnymi dyrektorami ochrony środowiska lub dyrektorami parków narodowych w zakresie zabezpieczania mienia przed szkodami wyrządzanymi przez zwierzęta. Prawo do tego typu ustaleń mają jedynie ci, którym szkody wyrządziły wymienione w ustawie gatunki.

Prokurator uważał, że wymienione przepisy naruszają konstytucyjną zasadę ochrony prawa własności oraz równości (art. 64 i 32 konstytucji). Według niego takie zróżnicowanie przenosi koszty wprowadzonej przez państwo ochrony gatunkowej na niektórych właścicieli. Muszą oni znosić zachowanie chronionych zwierząt, które prowadzi do powstania szkód. W zmian nie otrzymują żadnej rekompensaty. Jest to różnicowanie sytuacji właścicieli w zależności od tego, jakie zwierzę wyrządziło im szkodę.

Trybunał Konstytucyjny uznał jednak, że zaskarżone przepisy nie naruszają konstytucji. Jego zdaniem nie istnieje ogólne prawo do odszkodowania od Skarbu Państwa, do tego równego dla każdego. Przysługuje ono poszkodowanemu przez organy państwa, gdy naruszą one prawo. Nie każda też szkoda wyrządzona przez gatunek chroniony powoduje automatyczną odpowiedzialność odszkodowawczą Skarbu Państwa - uznali sędziowie.

TK podkreślił, że obowiązek ochrony środowiska (tj. zasada zrównoważonego rozwoju) wynika wprost z konstytucji. Obowiązek ten jest postawiony na równi z takimi dobrami, jak strzeżenie niepodległości, nienaruszalności granic, bezpieczeństwa i praw obywatelskich.

Przyjęty w przepisach model odpowiedzialności jest elastyczny. Pozwala w zależności od potrzeb obejmować nią inne gatunki zwierząt. W ten sposób ustawodawca stara się godzić różne racje i interesy z poszanowaniem zasady zrównoważonego rozwoju.

W poniedziałek Trybunał Konstytucyjny uznał za konstytucyjne dwa przepisy z ustawy o ochronie przyrody (chodzi o art. 126 ust. 1 i 4). Wniosek o zbadanie ich zgodności z ustawą zasadniczą wniósł prokurator generalny.

Zdaniem prokuratora art. 126 ust. 1 różnicuje odpowiedzialność Skarbu Państwa ze względu na to, jakie zwierzę objęte ochroną gatunkową wyrządziło szkodę. Powoduje to, że na odszkodowanie od Skarbu Państwa mogą liczyć właściciele nieruchomości, na których szkodę wyrządziły żubry, wilki, rysie, niedźwiedzie oraz bobry. Wspomniany przepis nie dotyczy natomiast potencjalnych poszkodowanych przez inne dziko żyjące zwierzęta.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Prawnicy
Bodnar: polecenie w sprawie 144 prokuratorów nie zostało wykonane
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Konsumenci
Jest pierwszy wyrok ws. frankowiczów po głośnej uchwale Sądu Najwyższego
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił