Auta na prąd przyszłością motoryzacji

Akumulatory będą w przyszłości tak ważne jak teraz ropa naftowa.

Aktualizacja: 15.04.2017 09:01 Publikacja: 15.04.2017 00:01

Wszystko wskazuje na to, że świat nie ucieknie przed pojazdami elektrycznymi.

Wszystko wskazuje na to, że świat nie ucieknie przed pojazdami elektrycznymi.

Foto: materiały prasowe

Przyjęty przez Radę Ministrów „Plan rozwoju elektromobilności" przewiduje milionową flotę elektrycznych osobówek w 2025 roku oraz roczną produkcję tysiąca elektrycznych autobusów.

Przygotowana jest nawet zmiana umowy partnerstwa z UE, aby od czerwca–lipca tego roku wszystkie dostępne fundusze skierować na przygotowanie i zakup miejskich e-busów.

Ministerstwo Energii zakłada, że 30 proc. komponentów (a w najlepszym wypadku nawet samochodów) powstawałoby w polskich fabrykach.

– Jest to niezwykłe, że ze strony rządowej wyszedł pomysł na wspieranie i promowanie tak innowacyjnej dziedziny. Nie sądziłem, że możemy na to liczyć. Polska musi stawiać na przyszłościowe, odważne projekty. Inaczej będziemy jedynie miejscem taniej siły roboczej – uważa dyrektor generalny BMZ Poland Tomasz Jankowski.

Rozwój elektrycznych samochodów stworzył rosnące zapotrzebowanie na litowo-jonowe akumulatory. Tylko producenci autobusów mogą wkrótce potrzebować setek dużych akumulatorów o pojemności ponad 100 kWh każdy. Obok samochodów rozwija się rynek e-rowerów.

Jeden z czołowych w Europie producentów rowerów, przasnyski Kross, uważa, że w Polsce będzie rosła popularność elektrycznych rowerów. – W Niemczech elektryczne rowery stanowią 15 proc. rynku (600 tys. sztuk), w Holandii 29 proc., w Belgii 39 proc. W Polsce rowery elektryczne są niszą (stanowią 1–2 proc. rynku), ale to się zmieni z upływem czasu – przekonuje analityk firmy Kross Anna Para.

Zapotrzebowanie na akumulatory rowerowe, samochodowe i autobusowe będzie sięgać setek tysięcy urządzeń. Kto zdobędzie ten obiecujący rynek? Jeden litowo-jonowy autobusowy akumulator może kosztować od ćwierć do ponad miliona złotych. Cena zależy od wielkości urządzenia i wykorzystanych technologii.

Polski producent litowo-jonowych akumulatorów, Impact Clean Power Technology, podkreśla, że nie tylko jest liderem w Polsce, ale też należy do trzech czołowych firm w Europie. W 2016 roku zdolności produkcyjne firmy sięgnęły tysiąca pakietów baterii dla autobusów rocznie.

Producenci akumulatorów wskazują, że każdy pojazd ma odrębne wymagania, więc uniwersalny akumulator to mrzonka.

– Ogniwo do rowerów elektrycznych jest kompromisem pomiędzy pojemnością a dostępną mocą. Z kolei ogniwa w samochodach powinny mieć większe pojemności od rowerowych. Tylko Tesla korzysta ze standardowych, cylindrycznych ogniw 18 650 lub 211 700 mm (większe od popularnych baterii AA). – Większość producentów używa ogniw pryzmatycznych (np. BMW) bądź ogniw typu pouch (np. Renault, Hyundai, Opel) – podkreśla Jankowski.

Na długie dystanse

Litowe akumulatory mają też różne domieszki. Z dodatkiem potasu (nazwane LFP) są najtańsze. – Nie wymagają zaawansowanych metod zarządzania energią. Chemia sama w sobie jest bezpieczna – podkreśla Jankowski. Dodaje, że akumulatory LFP nie nadają się do szybkiego ładowania, wytrzymują do 3 tys. cykli i z powodu nowych regulacji unijnych stracą popularność na naszym rynku.

Akumulatory z tytanem (LTO) można ładować bardzo dużymi prądami, wytrzymują 25 tys. cykli, ale są bardzo drogie – kosztują dwa razy więcej od typu LFP.

BMZ koncentruje się na akumulatorach z dodatkiem manganu (NMC). – Możemy znacząco zwiększyć maksymalne prądy ładowania i rozładowania, mamy zwiększoną ilość cykli do 4 tys. i więcej. Technologia NMC jest rozwiązaniem dla pojazdów przeznaczonych na dłuższe dystanse, np. 400 km, oraz nocne ładowanie – wylicza zalety Jankowski.

Ambicją Jankowskiego jest zbudowanie kompletnych systemów do e-pojazdów. Dział badań BMZ Poland zatrudnia 60 osób i jeszcze w tym roku powiększy się o kilkanaście.

– Potrzebni są elektronicy, mechanicy-konstruktorzy, kierownicy projektów, elektrotechnicy – wymienia poszukiwane specjalności.

Zbigniew Turek z Krajowego Punktu Kontaktowego Programów Badawczych Unii Europejskiej uważa, że Polska powinna wzmocnić innowacyjny potencjał e-mobilności, korzystając z unijnych programów badawczych.

– W wartym 1,5 mld euro programie rozwoju transportu ekologicznego finansowanego w ramach programu Horyzont 2020 (który rozpoczął się w 2014 roku; już minął półmetek) Polska jest niewystarczająco aktywna. Wkrótce ruszy ostatni program rozwoju transportu Horyzont 2020 z budżetem 1,5 mld euro. Warto wykorzystać synergię europejskiego rynku. Działając lokalnie, nie dogonimy konkurencji i osłabiamy swoją pozycję – uważa przedstawiciel KPK.

Wątpliwości

Ekspert KPK również podkreślił potrzebę synergii na poziomie krajowym (np. z programem sektorowym InnoMOTO), koordynacji działań, współpracy międzynarodowej w ramach umów bilateralnych zawieranych przez NCBiR, a także zaangażowania sektora publicznego w przetargi innowacyjne nie tylko na poziomie centralnym, ale także z udziałem jednostek regionalnych (np. zakłady transportu miejskiego, urzędy miast, zarządcy infrastruktury, operatorzy transportowi).

– Nie mamy w tej chwili technologii i produktów rynkowych dla pojazdów elektrycznych i może być tak, że zbudujemy infrastrukturę dla elektrycznych aut, ale przy niej ładowane będą chińskie samochody i autobusy – ostrzega Zbigniew Turek.

Akumulatory litowo-jonowe są najczęściej stosowane w e-samochodach. W litrze pojemności zawierają ok. 300 Wh energii, o 30 proc. więcej od niklowo-metalowo-wodorkowych i pięć razy więcej od powszechnie stosowanych akumulatorów kwasowo-ołowiowych. W przeliczeniu na kilogram masy akumulatory litowo-jonowe zawierają od 100 do 200 Wh, gdy kwasowo-ołowiowe od 30 do 40.

Przyjęty przez Radę Ministrów „Plan rozwoju elektromobilności" przewiduje milionową flotę elektrycznych osobówek w 2025 roku oraz roczną produkcję tysiąca elektrycznych autobusów.

Przygotowana jest nawet zmiana umowy partnerstwa z UE, aby od czerwca–lipca tego roku wszystkie dostępne fundusze skierować na przygotowanie i zakup miejskich e-busów.

Pozostało 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Materiał partnera
Technologie kwantowe: nauka tworzy szanse dla gospodarki
Nowe technologie
Niewykrywalny bombowiec strategiczny Sił Powietrznych USA odbył pierwszy lot
Nowe technologie
Co mówią kury? Naukowcy opracowali tłumacza, użyli sztucznej inteligencji
Nowe technologie
Prof. Zybertowicz: AI może potraktować ludzkość jak budowniczy autostrad traktują mrowiska
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Materiał Promocyjny
Dell Technologies: nie ma branży czy przedsiębiorstwa, które może funkcjonować bez nowoczesnych technologii