Wielkie znaczenie badań nad gotowaniem jajka

Prace, za które prof. Colin Raston dostał w ubiegłym roku prześmiewczego Ig Nobla okazały się mieć wielkie znaczenie dla nauki. Konkretnie dla nanotechnologii.

Aktualizacja: 18.03.2016 08:55 Publikacja: 18.03.2016 08:34

Prof. Raston podszedł do prześmiewczej nagrody z dystansem i poczuciem humoru

Prof. Raston podszedł do prześmiewczej nagrody z dystansem i poczuciem humoru

Foto: materiały prasowe

Ig Noble to humorystyczne odpowiedniki Nagród Nobla za prace naukowe, które „najpierw śmieszą, a potem skłaniają do myślenia oraz odkrycia, które nie mogą lub nie powinny być powtarzane". Przyznawane są przez czasopismo „Annals of Improbable Research"

Ig Nobel 2015 w dziedzinie chemii przypadł zespołowi prof. Colina Rastona z Uniwersytetu Flinders w Australii za opracowanie sposobu, jak odgotować jajka, które miały być na miękko, ale wyszły na twardo.

Ugotowanie jajka na miękko, w sam raz, należy do najtrudniejszych zadań na świecie. Nadzieję w serca nieudolnych kucharzy i gospodyń domowych wleli właśnie nagrodzeni Ig Noblem Australijczycy opracowując urządzenie Vortex Fluidic Device, a konkretnie metodę odgotowywania jajek. Wykazali, że po 20 minutach gotowania jajka, gdy już dawno przestało być miękkie, wystarczy dodać do białka nieco mocznika, aby przywrócić je — białko — do stanu płynnego. Niestety, na utwardzone żółtko na razie nie ma rady.

Uroczyste wręczenie nagrody nastąpiło we wrześniu ubiegłego roku na Uniwersytecie Harvarda. Wszyscy śmiali się do rozpuku. Jednak ten się śmieje, kto się śmieje ostatni. Już podczas uroczystości na Uniwersytecie Harvarda, w akompaniamencie fajerwerków śmiechu, prof. Colin Raston usiłował wyjaśniać, że wynaleziona metoda jest odkryciem o pierwszorzędnym znaczeniu. Wtedy niewiele wskórał. Teraz okazuje się, że Vortex Fluidic Device może służyć do cięcia nanorurek z włókna węglowego na fragmenty ściśle określonej długości. Dotychczas nikomu się to nie udawało.

Nanorurki z włókna węglowego znane są od 60 lat, ale naukowcy zaczęli się poważnie zajmować tymi dziwnymi strukturami dopiero w latach 90. XX wieku. Są one około 200 razy bardziej wytrzymałe od stali, elektryczność przewodzą pięciokrotnie lepiej od miedzi, przy tym są lżejsze od aluminium. Problem w tym, że są niezwykle trudne w obróbcem Manipulowanie nimi, a tym samym wykorzystywanie ich, sprawia wielki kłopot.

- Zachowują się one jak nitki spaghetti, które należy ugotować tak, aby były al dente. Jeśli nie będzie się wystarczająco ostrożnym, nanorurki przyklejają się jedna do drugiej i do wszystkiego co je otacza, podobne do rozgotowanego makaronu, który jest bardzo trudny, właściwie niemożliwy do rozplątania — wyjaśnia prof. Colin Raston.

Aby dzielić nanorurki na mniejsze fragmenty, stosuje się bardzo złożone, uciążliwe metody, wymagające użycia niebezpiecznych substancji chemicznych. Co więcej, metody te nie umożliwiają dzielenia nanorurek na fragmenty określonej, potrzebnej długości.

Tymczasem okazuje się, że jest to możliwe dzięki Vortex Fluidic Device: — Wystarczy trochę wody, mocznika czyli rozpuszczalnika i wiązka laserowa, aby w ciągu kilku minut podzielić nanorurki z włókna węglowego na odcinki długości 170 nanometrów. Nanometr to jedna milionowa milimetra — tłumaczy prof. Raston.

Prawdziwa wartość tej technologii polega na tym, że dzielenie nanorurek jest powtarzalne, powstają fragmenty takiej samej długości. Na razie mierzą 170 nanometrów, ale gdy technologia zostanie opracowana w takim stopniu, aby uzyskiwać fragmenty stunanometrowe, będzie je można stosować w medycynie, na przykład w leczeniu nowotworów. Odcinek nanorurki z lekarstwem można będzie precyzyjnie wprowadzać do wybranych komórek rakowych.

Precyzyjnie cięte nanorurki znajdą zastosowanie także w energetyce ekologicznej — ponieważ wspaniale przewodzą prąd, posłużą do budowy baterii słonecznych.

—afp

Ig Noble to humorystyczne odpowiedniki Nagród Nobla za prace naukowe, które „najpierw śmieszą, a potem skłaniają do myślenia oraz odkrycia, które nie mogą lub nie powinny być powtarzane". Przyznawane są przez czasopismo „Annals of Improbable Research"

Ig Nobel 2015 w dziedzinie chemii przypadł zespołowi prof. Colina Rastona z Uniwersytetu Flinders w Australii za opracowanie sposobu, jak odgotować jajka, które miały być na miękko, ale wyszły na twardo.

Pozostało 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Materiał Promocyjny
Polska na czele rewolucji technologii kwantowych
Materiał partnera
Technologie kwantowe: nauka tworzy szanse dla gospodarki
Nowe technologie
Niewykrywalny bombowiec strategiczny Sił Powietrznych USA odbył pierwszy lot
Nowe technologie
Co mówią kury? Naukowcy opracowali tłumacza, użyli sztucznej inteligencji
Nowe technologie
Prof. Zybertowicz: AI może potraktować ludzkość jak budowniczy autostrad traktują mrowiska