Minister Sprawiedliwości podtrzymując swoją decyzję, wyjaśnił, że przepisy Prawa o notariacie nie uzależniają utworzenia kolejnej kancelarii notarialnej od nieprzekroczenia określonej liczby kancelarii w danej miejscowości. - Przyjąć należy, że wzrost liczby podmiotów gospodarczych skutkuje zwiększeniem intensywności obrotu gospodarczego i obrotu prawnego, co w konsekwencji prowadzi do większego zapotrzebowania na usługi notarialne. Wyznaczenie w [...] kolejnej siedziby kancelarii notarialnej zapewni zwiększoną dostępność do usług notarialnych, zarówno osobom fizycznym, jak też osobom prawnym – wskazał minister, przypominając, iż jego obowiązkiem jest „zabezpieczenie obywatelom swobodnego dostępu do czynności notarialnych i umożliwienie mieszkańcom wyboru kancelarii notarialnej".
Dalej Minister wskazał, że fakt wyznaczenia siedziby kancelarii notarialnej w dużym ośrodku miejskim w żaden sposób nie utrudnia dostępu do usług notarialnych w mniejszych ośrodkach. – Przeciwnie, osiągana w ten sposób zwiększona dostępność usług notarialnych może stać się również udziałem mieszkańców ościennych miejscowości czy powiatów. Notoryjnym jest bowiem fakt, że to właśnie duże ośrodki miejskie skupiające elitę akademicką, intelektualną i zawodową stanowią naturalne "zaplecze" dla mieszkańców mniejszych miejscowości w zakresie poszukiwania wysokospecjalistycznych usług prawniczych, co jest cechą każdej aglomeracji – uzasadnił Minister Sprawiedliwości.
Rozpatrujący skargę Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie nie miał wątpliwości, iż słuszna co do zasady była uwaga Ministra Sprawiedliwości, że w interesie społecznym jest, by popyt na usługi notarialne był zaspokajany w coraz szerszym zakresie, i każda nowa kancelaria zwiększa dostępność do tych usług.
- Istotne jest, że z przepisów ustawy Prawo o notariacie nie wynika, aby podstawą do utworzenia w danej miejscowości kolejnej kancelarii notarialnej był wzrost ilości aktów notarialnych sporządzanych w dotychczas funkcjonujących kancelariach. Przepisy nie uzależniają utworzenia kolejnej kancelarii notarialnej od nieprzekroczenia określonej liczby kancelarii w danej miejscowości – podkreślił sąd. – Nie przewidują też, jak trafnie zauważył Minister Sprawiedliwości, aby warunkiem utworzenia kolejnej kancelarii notarialnej było zapewnienie rentowności tego rodzaju instytucji, czy też uchronienie już istniejących placówek przed konkurencją ze strony innych kancelarii. Zaś liczba notariuszy i sporządzanych przez nich aktów są jedynie wskazówką określającą lokalne potrzeby w zakresie tworzenia kolejnych kancelarii notarialnych – napisał WSA. – Nie mogą jednak stanowić podstawy do odmowy wyznaczenia siedziby zgodnie z wnioskiem kandydata, jeżeli ten spełnia warunki ustawowe do powołania go na stanowisko notariusza, jak to ma miejsce na gruncie niniejszej sprawy.
Orzeczenie nie jest prawomocne.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 29 listopada 2016 r. (sygn. akt VI SA/Wa 1589/16)
