Rok dla nieskończoności

Cały rok 1918 – od pierwszych dni, a nie jedynie jego ostatnie tygodnie – decydował o naszej niepodległości. Od stycznia do jesieni wszystkie polskie przedstawicielstwa przeszły od przymusowego sojuszu z państwami centralnymi (Niemcy i Austro-Węgry), które przegrywały wielką wojnę, do przymierza z Ententą, idącą do zwycięstwa. W Polsce na ogół nie jest znana historia drogi od zaborów do Niepodległej. Ośrodek KARTA pokazał ją wnikliwiej w książce „Polski wir I wojny" – zachęciła nas, by teraz zmierzyć się z pełnym stuleciem.

Publikacja: 12.01.2018 18:28

Rok dla nieskończoności

Foto: KARTA

Grafik Andrzej Pągowski zaproponował, by znakiem rocznicy stała się nieskończoność, jako symbol trwałości Rzeczypospolitej. Program KARTY został nazwany proponowanym przezeń hasłem. „Nieskończenie Niepodległa" ma łączyć podzieloną Polskę, pomóc wszystkim w namyśle nad niełatwą drogą, jaką społeczeństwo polskie przeszło przez minione sto lat. Obok okresów niepodległych: 21 lat II RP i 29 lat ostatnich, przeżyliśmy półwiecze podległości, które nie było jedynie zawinione przez obcych.

KARTA wypracowała formułę opisu najważniejszych wydarzeń historycznych poprzez montaż świadectw źródłowych, który ma za zadanie dotknąć istoty zbiorowego doświadczenia. Tak przedstawimy wszystkie etapy stulecia, układając chronologicznie zapisy kluczowych momentów, rozstrzygających o realnym lub potencjalnym niepodległym bycie państwa polskiego. Nasz komentarz ograniczymy do uzasadnienia, dlaczego dany fakt uznajemy za fundamentalny w tym kontekście.

Jako zaproszenie do całorocznej debaty proponujemy, wybrane z całego wieku, 52 tematy – mieszczące się w datach: 8 stycznia 1918 – 28 grudnia 2018. Przez wszystkie tygodnie tego roku, co piątek, „Rzeczpospolita" ogłaszać będzie – pod znakiem „Nieskończenie Niepodległej" – kolejne zbliżenie. Od piątku do czwartku w podobnym cyklu temat podejmą: telewizja Polsat, Radio ZET, Portal Histmag.org, a następnie – do czego zachęcamy – inne media, ośrodki opiniotwórcze, regionalne... W proponowanym rytmie każdy może znaleźć właściwe miejsce, by podjąć własny temat z obszaru stulecia.

Powołaliśmy w KARCIE Biuro „Nieskończenie Niepodległej". Środowiska, które zgłoszą akces, mogą przyjąć na swoje potrzeby znak rocznicy (także w użytkowych formach), przywołać w dostępny sobie sposób wybrane zdarzenia lub dłuższe okresy w rytmie uruchomionego cyklu. Nowych partnerów, gotowych wesprzeć przedsięwzięcie, przedstawimy w następnych wydaniach „Rzeczpospolitej" i innych miejscach prezentowania akcji.

Podsumowaniem działań będzie „Księga Stulecia Niepodległości". Uwzględni ona zarazem efekty debaty z pierwszych miesięcy cyklu, obejmujących okres 1918–1939. Taki zbiorowy namysł jest Polsce niezbędny. Zarówno stanowienie II RP, jak i jej drastyczna klęska, a następnie żmudna droga przez wojnę i Peerel do odzyskania niepodległości – coraz bardziej stają się obszarem partykularnej propagandy, wykluczającej myślenie. Przyszłość Rzeczypospolitej wymaga, byśmy się dzięki tej niezwykłej rocznicy zastanowili nad kształtem całej wspólnoty.

Ośrodek KARTA jest neutralną politycznie organizacją pożytku publicznego; działa od 36 lat – w imię polskiej racji stanu. Po dokumentacji wielu etapów XX wieku, a obecnie systemowym jej dopełnianiu, proponuje ramę ogólnopolskiej debaty nad kondycją niepodległości. Powinniśmy odbyć ją razem, bez dzielenia na formacje polityczne, pokoleniowe czy światopoglądowe. Niepodległa ma wszak nas stale łączyć.

Rok 2018 – po stu latach zamykający i półwiecze niepodległości, i drugie pół wieku zapaści – daje Polsce niezwykłą szansę skupienia. Tak ważnej rocznicy nie było przez ostatnie dekady i nie będzie przez następne. To może być czas przełomu, w którym wielu spośród nas stanie w obronie wspólnoty związanej historią, przeciw niszczącej ją politycznej polaryzacji. Mimo wszystko nadal jesteśmy jednym społeczeństwem – jego przeszłość ma też obiektywny wymiar. Jego przyszłość zadecyduje o każdym z nas. —Zbigniew Gluza, szef Ośrodka KARTA

„Nieskończenie Niepodległa" jest propozycją dla całej Polski – w kraju i za granicą. Obywatele Rzeczypospolitej, Polacy rozsiani po świecie, zainteresowane media, ośrodki ogólnopolskie i regionalne – mogą przyjąć rytm tej debaty: od stycznia do grudnia 2018, co tydzień (od piątku do czwartku), jeden z chronologicznie ustawionych 52 tematów stulecia 1918–2018, z których każdy dotyka kwestii zasadniczej dla naszego bytu zbiorowego. 21 lat stanowienia II RP, 6 lat wojennej klęski państwa, 44 lata niesuwerennego Peerelu, 29 lat odbudowy Rzeczypospolitej – składa się na autodefinicję wspólnoty. Odpowiedzmy sobie, kim jesteśmy. W kontekście tego najwyższego polskiego dobra: niepodległości. Przecież w końcu ma być już na zawsze.

W każdy piątek debatę na kolejny temat uruchamia montaż świadectw źródłowych w „Rzeczpospolitej", programy w telewizji Polsat i Radiu ZET, prezentacja na portalu Histmag.org. W następnych dniach dołączają kolejne media, którym – po ich zdeklarowaniu się – Biuro „Nieskończenie Niepodległej" wcześniej dostarcza zebrany w Ośrodku KARTA materiał dokumentalny jako podstawę własnych realizacji.

Na portalu programu – www.nieskonczenieniepodlegla.pl – przedstawiane są: działania mediów, które dołączyły do debaty; przedsięwzięcia ośrodków partnerskich, które – po kontakcie z Biurem „Nieskończenie Niepodległej" – uwzględniają rytm czasowy całego cyklu; warunki zamówienia „Księgi Stulecia Niepodległości" w Ośrodku KARTA, a także przedmiotów ze znakiem programu (kotyliony, koszulki, naczynia, nalepki samochodowe), wysyłanych przez firmę EDC.

Grafik Andrzej Pągowski zaproponował, by znakiem rocznicy stała się nieskończoność, jako symbol trwałości Rzeczypospolitej. Program KARTY został nazwany proponowanym przezeń hasłem. „Nieskończenie Niepodległa" ma łączyć podzieloną Polskę, pomóc wszystkim w namyśle nad niełatwą drogą, jaką społeczeństwo polskie przeszło przez minione sto lat. Obok okresów niepodległych: 21 lat II RP i 29 lat ostatnich, przeżyliśmy półwiecze podległości, które nie było jedynie zawinione przez obcych.

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Kraj
Śląskie samorządy poważnie wzięły się do walki ze smogiem
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Kraj
Afera GetBack. Co wiemy po sześciu latach śledztwa?
śledztwo
Ofiar Pegasusa na razie nie ma. Prokuratura Krajowa dopiero ustala, czy i kto był inwigilowany
Kraj
Posłowie napiszą nową definicję drzewa. Wskazują na jeden brak w dotychczasowym znaczeniu
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Kraj
Zagramy z Walią w koszulkach z nieprawidłowym godłem. Orła wzięto z Wikipedii