Założenie księgi bywa trudne

Sąd może pomóc z urzędu, jeśli uregulowanie nieprawidłowości przy zakładaniu księgi wieczystej jest zbyt kosztowne.

Aktualizacja: 23.12.2016 07:13 Publikacja: 23.12.2016 06:39

Założenie księgi bywa trudne

Foto: 123RF

Do złożenia wniosku o założenie księgi wieczystej dla dawno kupionej działki, wydzielonej z większej, nie wystarcza uregulowany stan wydzielonej działki. Trzeba przedstawić dokładny opis większej działki. Jeśli jednak w pierwotnej księdze są braki, np. nie ma dokładnej mapy, lub liczne sprzeczności, a ich usunięcie byłoby zbyt kosztowne, wnioskodawca powinien zgłosić to sądowi wieczystoksięgowemu. Ten z urzędu może wszcząć postępowanie o usunięcie nieścisłości. To sedno najnowszego postanowienia Sądu Najwyższego.

SN zajmował się sprawą Wandy P. i jej córki Anny. Są one właścicielkami działki kupionej w latach 50., wykrojonej z wielkiej, bo liczącej 19 ha działki pod Markami k. Warszawy. Podobnie wykrojono kiedyś kilkadziesiąt działek. Dla części urządzono księgi wieczyste, ale w kilkunastu są sprzeczności między mapami.

I matka z córką miały trudności z założeniem elektronicznej księgi wieczystej. Widząc, że uregulowanie stanu prawnego jest skomplikowane, wystąpiły do sądu o stwierdzenie zasiedzenia działki, co uzyskały. Gdy sąd dokładnie określił granice ich nieruchomości, wystąpiły o odłączenie ich działki od starej księgi wieczystej i założenie nowej. Okazało się, że ta duża księga jest niekompletna, nie ma w szczególności opisu granic. Sąd wieczystoksięgowy odmówił więc założenia księgi. Powołał się na § 114 rozporządzenia ministra sprawiedliwości w sprawie zakładania i prowadzenia ksiąg wieczystych w systemie informatycznym. Stanowi on, że część nieruchomości może być odłączona, tylko gdy zostaną przedstawione dokumenty będące podstawą oznaczenia nieruchomości zarówno co do części odłączonej, jak i co do części pozostałej. Sąd okręgowy werdykt utrzymał.

Prokuratura Generalna zaskarżyła go jednak do SN. Prokurator Wojciech Kasztelan argumentował, że uregulowanie nieprawidłowości w księgach przekracza możliwości powódek, i byłoby dla nich zbyt kosztowne. Takie formalne podejście sądów i odmowa założenia księgi ingeruje w ich prawo własności, bo mają prawo założyć ją dla swojej działki.

SN jednak utrzymał werdykt.

– Nie jest to ingerencja we własność, gdyż wpis ma tylko deklaratoryjny charakter, a i wymogów formalnych wniosku o założenie księgi nie można ominąć – wskazała sędzia SN Anna Owczarek. – Takich nieścisłości w księgach jak w tej sprawie być nie powinno i dziwne, że sąd wieczystoksięgowy je tolerował. Wyjściem dla wnioskodawczyń może być wniosek do sądu, by ten sam wszczął z urzędu postępowanie o usunięcie sprzeczności między księgami a ewidencją gruntów. Być może niezbędna jest też interwencja ustawodawcy, gdyż rozbieżności między ewidencją w urzędach a księgami nie powinno być.

sygnatura akt: I CSK 10/16

masz pytanie, wyślij e-mail do autora: m.domagalski@rp.pl

Do złożenia wniosku o założenie księgi wieczystej dla dawno kupionej działki, wydzielonej z większej, nie wystarcza uregulowany stan wydzielonej działki. Trzeba przedstawić dokładny opis większej działki. Jeśli jednak w pierwotnej księdze są braki, np. nie ma dokładnej mapy, lub liczne sprzeczności, a ich usunięcie byłoby zbyt kosztowne, wnioskodawca powinien zgłosić to sądowi wieczystoksięgowemu. Ten z urzędu może wszcząć postępowanie o usunięcie nieścisłości. To sedno najnowszego postanowienia Sądu Najwyższego.

Pozostało 82% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Zawody prawnicze
Korneluk uchyla polecenie Święczkowskiego ws. owoców zatrutego drzewa
Konsumenci
UOKiK ukarał dwie znane polskie firmy odzieżowe. "Wełna jedynie na etykiecie"
Zdrowie
Mec. Daniłowicz: Zły stan zdrowia myśliwych nie jest przyczyną wypadków na polowaniach
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego