Rządowe Centrum Legislacji ostrzega, że projekt przekształcenia użytkowania wieczystego we własność może naruszać konstytucję. Krytykuje też jego uzasadnienie.
Zabrakło konstytucji
Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa chce, by od 1 stycznia 2017 r. właściciele mieszkań w budynkach wielorodzinnych z mocy prawa się uwłaszczyli. W ocenie RCL zaproponowany mechanizm uwłaszczenia użytkowników wieczystych w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego może być uznany za niekonstytucyjny. Chodzi przede wszystkim o naruszenie praw majątkowych i samodzielności finansowej gmin oraz zasady sprawiedliwości społecznej. Do tej pory TK kilkakrotnie zajmował się przepisami o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego we własność, w tym ustawą z 29 lipca 2005 r. przewidującą uwłaszczenie użytkowników. Za każdym razem zarzucał naruszenie konstytucji. Chodziło zwłaszcza o uregulowanie wprowadzające wysokie bonifikaty przy przekształceniu.
Zbyt lakonicznie
RCL zarzuca, że ministerstwo przedstawia cel tej regulacji tylko jako przekazanie gruntu zabudowanego budynkiem mieszkalnym na własność mieszkańców.
To trochę za mało. RCL postuluje, by rozbudować część ogólną uzasadnienia, tak by uwzględniało wytyczne z orzecznictwa TK. Projektodawca powinien wskazać wartości konstytucyjne, które zostaną osiągnięte po uwłaszczeniu użytkowników wieczystych.
Według RCL warto w uzasadnieniu projektowanej ustawy dopisać, że definitywnie zakończy ona periodyczne uchwalanie kolejnych ustaw przekształcających. Widzi też ono niebezpieczeństwo naruszenia zasady sprawiedliwości społecznej. Część bowiem użytkowników się uwłaszczy, a część nie.