Rzecznik napisał w sierpniu do resortu infrastruktury i budownictwa, że obecne przepisy chronią przed eksmisją na bruk tylko te osoby, które są najemcami lokali. Jeśli ktoś jest właścicielem mieszkania kupionego na kredyt, także tzw. kredyt „frankowy", i nie jest w stanie spłacać tego kredytu, nie dostanie tzw. lokalu komunalnego i może zostać wyeksmitowany do noclegowni. RPO dostał w tej sprawie skargi od ludzi, których ten problem zaczął realnie dotykać. Poprosił więc ministra o informację, co zamierza w tej sprawie zrobić.
Minister wskazał, że osoby które utraciły tytuł prawny do posiadanej nieruchomości wskutek zmiany sytuacji materialnej, uniemożliwiającej spłatę kredytu hipotecznego i w stosunku do których wszczęta została egzekucja komornicza, mają prawo do uzyskania lokalu na czas nieoznaczony z gminnego zasobu mieszkaniowego. Zastrzegł jednak, że prawo to jest uzależnione od sytuacji majątkowej i dochodowej konkretnej osoby ubiegającej się o przyznanie takiego lokalu. Gmina ma bowiem obowiązek zaspokajać potrzeby mieszkaniowe wszystkich członków wspólnoty samorządowej w trudnej sytuacji majątkowej, którzy spełniają jednocześnie "kryterium dochodowe". Wysokość kryterium dochodowego ustalają gminy.
- Podstawowym kryterium decydującym o istnieniu uprawnienia do zawarcia umowy najmu lokalu z mieszkaniowego zasobu gminy jest istnienie po stronie danej osoby niezaspokojonych potrzeb mieszkaniowych - rozumianych jako potrzebę zobiektywizowaną warunkami zamieszkiwania uznanymi za kwalifikujące je do poprawy według zgodnych z ustawą kryteriów przyjętych przez radę gminy- - nie zaś posiadanie innego lokalu mieszkalnego. W kręgu uprawnionych do ubiegania się o wynajem lokalu z gminnego zasobu mieszkaniowego są zatem również osoby posiadające tytuł prawny do innego lokalu, wobec których wszczęto postępowanie egzekucyjne - zaznaczył przedstawiciel MIiB.
Dodał, że przesłanka niezaspokojonych potrzeb mieszkaniowych ma szeroki zakres, gdyż może odnosić się m. in. do sytuacji, w której osoba ubiegająca się o najem lokalu gminnego posiada tytuł prawny do innego lokalu mieszkalnego obciążony wadą (wynikającą z okoliczności o charakterze prawnym bądź faktycznym) uniemożliwiającą zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych uprawnionego.
Minister poinformował także, że rząd dostrzega potrzebę zwiększenia dostępności mieszkań komunalnych i dlatego przyjął Narodowy Program Mieszkaniowy, który określa nową politykę państwa w zakresie rozwoju zintegrowanego programu wsparcia społecznego budownictwa czynszowego.
