TSUE nakłada VAT na nieruchomości

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej rozstrzygnął dwie polskie sprawy. Obie dotyczyły nieruchomości i w obu uznał, że przeniesienie ich własności powinno być opodatkowane.

– Aby uznać daną transakcję za podlegającą VAT, muszą być spełnione trzy podstawowe warunki. Po pierwsze, zbywca musi działać jako podatnik VAT. Po drugie, czynność musi być wykonana w związku z jego działalnością gospodarczą. Po trzecie, jest to odpłatna (za wynagrodzeniem) dostawa towarów. Trybunał Sprawiedliwości uznał, że w obu sprawach te przesłanki są spełnione – mówi Roman Namysłowski, doradca podatkowy, partner w Crido Taxand.

Pierwsza sprawa (C-421/17) dotyczyła spółki akcyjnej Polfarmex, która przeprowadzała reorganizację. Jednym z jej etapów było przeniesienie na rzecz akcjonariusza własności działki wraz ze znajdującymi się na niej budynkami z tytułu umorzenia jego akcji. Spółka twierdziła, że jest to jedna transakcja: umorzenie akcji i zapłata za nie wynagrodzenia. Przekazanie nieruchomości nie może być traktowane jako odrębne zdarzenie, natomiast w ustawie o VAT nie przewidziano opodatkowania umorzenia akcji.

Fiskus się z tym nie zgodził, po stronie spółki stanął łódzki WSA, natomiast NSA skierował sprawę do Trybunału.

Zdaniem unijnego sądu okoliczność, że przyczyną przekazania własności nieruchomości jest zapłata za akcje (będąca częścią restrukturyzacji), nie może prowadzić do wniosku, że transakcja jest wyłączona z zakresu przepisów o VAT.

Trybunał podkreślił, że art. 9 dyrektywy 2006/112/WE ustanawia bardzo szeroki zakres stosowania podatku. Wynika z niego, że podatnikiem jest każdy prowadzący samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na jej cel i rezultat. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania dochodu. Jeśli nieruchomość jest z nią związana, przeniesienie jej własności powinno być opodatkowane.

Do podobnych wniosków Trybunał Sprawiedliwości doszedł w sprawie gminy Wrocław (C-665/16). Przeniosła ona własność nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa w celu budowy drogi krajowej. W zamian przysługiwało jej odszkodowanie. Co ciekawe, obie strony transakcji reprezentował ten sam organ, czyli prezydent Wrocławia. A środki z odszkodowania zostały przeksięgowane z jednego konta na drugie w budżecie gminy.

Fiskus nie miał jednak wątpliwości, że VAT się należy. I nakazał wystawić gminie fakturę. Wrocławski WSA uchylił interpretację, NSA zwrócił się zaś do Trybunału. Ten uznał, że przeniesienie własności nieruchomości przez gminę będącą podatnikiem VAT na rzecz Skarbu Państwa w zamian za odszkodowanie jest transakcją podlegającą opodatkowaniu. Nie ma znaczenia, że ta sama osoba reprezentuje obie strony. Nie ma też znaczenia, że wypłata odszkodowania nastąpiła w formie wewnętrznego przeksięgowania w tym samym budżecie.

Trybunał powołał się na art. 14 ust. 2 lit. a) dyrektywy, z którego wynika, że dostawą towarów jest też przeniesienie prawa własności do towaru w zamian za odszkodowanie, z nakazu wydanego przez organ władzy publicznej lub w jego imieniu albo z mocy prawa.

Przepis ten stanowi lex specialis w stosunku do ogólnej zasady, że dostawa towarów oznacza przeniesienie prawa do rozporządzania rzeczą jak właściciel (art. 14 ust. 1 dyrektywy). I ma zastosowanie w rozstrzyganej sprawie.

– Oczywiście uznanie, że przeniesienie własności nieruchomości jest opodatkowane, nie wyklucza zastosowania ewentualnego zwolnienia z VAT przysługującego, pod pewnymi warunkami, na podstawie polskich przepisów – mówi Roman Namysłowski.

Podatki Podatnik VAT Finanse w Firmie Tsue Orzecznictwo Sądów i Trybunałów Własność Nieruchomości

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej rozstrzygnął dwie polskie sprawy. Obie dotyczyły nieruchomości i w obu uznał, że przeniesienie ich własności powinno być opodatkowane.

Pozostało 83% artykułu

2 / 3

artykułów

Czytaj dalej. Subskrybuj