Od soboty wchodzi w życie ustawa z 14 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (DzU z 27 kwietnia 2016 r., poz. 585). Dotyczy ona nie tylko państwowej ziemi, ale i prywatnej.
Najważniejsze zmiany wprowadzone zostały do ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego (dalej: ukur). Są przewidziane dla gruntów rolnych wiejskich i tych leżących w granicach administracyjnych miast. Zmiany odczują wszyscy.
Jakie ograniczenia
Do tej pory właściciel prywatnych gruntów rolnych mógł je sprzedać, komu chciał. Państwo do obrotu nimi się nie wtrącało. Od soboty nieruchomości rolne o powierzchni 0,3 ha i więcej będzie można sprzedawać tylko na nowo określonych zasadach. Osoba, która się im nie podporządkuje, musi liczyć się z tym, że ważność transakcji w każdej chwili zostanie zakwestionowana. Może to zrobić osoba posiadająca w tym interes prawny (np. brat sprzedającego niezadowolony z faktu, że działkę sprzedał on spółce, a nie jemu) oraz Agencja Nieruchomości Rolnej. Wystarczy, że wniosą do sądu powództwo o stwierdzenie nieważności umowy (art. 9 ust. 1 ukur).
Dlatego nie ma co ryzykować. Od soboty osoba, która chce sprzedać nieruchomość, musi w pierwszej kolejności kupca poszukać wśród rolników indywidualnych spełniających ustawowe kryteria.
Rolnik, czyli kto
Nowelizacja ukur praktycznie nie zmienia definicji rolnika indywidualnego: jest nim właściciel, użytkownik wieczysty, samoistny posiadacz lub dzierżawca nieruchomości rolnych. Łączna powierzchnia jego użytków rolnych nie może przekraczać 300 ha. Musi mieć też kwalifikacje rolnicze. Chodzi m.in. o wykształcenie rolnicze (zasadnicze zawodowe, średnie lub wyższe) oraz odpowiedni staż pracy w rolnictwie. Rolnik indywidualny powinien też co najmniej pięć lat mieszkać w gminie, na której obszarze położona jest jedna z nieruchomości wchodząca w skład gospodarstwa rolnego, i jeszcze w tym czasie osobiście prowadzić to gospodarstwo, tzn. pracować w nim oraz podejmować wszelkie decyzje dotyczące prowadzenia działalności rolniczej.