Sprzedaż nieruchomości a zwolnienie z VAT

Zwolnienie z VAT będzie wynikało z tego, że dostawa nieruchomości nastąpi już po pierwszym zasiedleniu, od którego upłynęły co najmniej dwa lata – uznał organ skarbowy.

Aktualizacja: 14.04.2018 17:59 Publikacja: 14.04.2018 10:00

Sprzedaż nieruchomości a zwolnienie z VAT

Foto: Adobe Stock

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dyrektor KIS) 7 lutego 2018 r. wydał interpretację dotyczącą zasad opodatkowania podatkiem VAT dostawy budynku handlowo-usługowego (sygn. 0115-KDIT1-3.4012.875. 2017.2.BJ). Wniosek o interpretację złożyła gmina, posiadająca dwukondygnacyjny budynek powstały w 1850 roku, którego stan obecnie wymaga remontu i modernizacji. Przedmiotowy budynek gmina przejęła na własność na mocy decyzji wojewody w lutym 1992 r. Budynek gmina wynajmowała do listopada 2017 r., wystawiała najemcom faktury oraz odprowadzała podatek VAT należny z tego tytułu do urzędu skarbowego. Przez ostatnie 12 lat gmina nie ponosiła wydatków na ulepszenie przedmiotowego budynku, tj. od 2005 r., kiedy to w ramach remontu wymieniono stolarkę okienną i poszycie dachowe.

W związku z planowaną sprzedażą nieruchomości gmina zadała pytanie, czy sprzedaż budynku może korzystać ze zwolnienia z VAT. W jej ocenie, sprzedaż budynku powinna korzystać ze zwolnienia VAT dla dostawy nieruchomości, w stosunku do których podatnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia VAT przy ich nabyciu i jednocześnie nie ponosił on wydatków na ulepszenie nieruchomości, w stosunku do których przysługiwało by prawo do odliczenia, tj. na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT.

Dyrektor KIS nie zgodził się ze stanowiskiem gminy. Organ w uzasadnieniu oparł się na przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, dotyczących zwolnienia z opodatkowania dla dostawy nieruchomości zabudowanych, dokonywanych w ramach tzw. pierwszego zasiedlenia. Dyrektor KIS posiłkował się przy tym przepisami unijnymi (Dyrektywa 2006/112) oraz orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Organ zaznaczył, że przepisy dyrektywy wprawdzie nie zawierają definicji „pierwszego zasiedlenia", jednak w świetle utrwalonego orzecznictwa TSUE pierwsze zasiedlenie budynku należy rozumieć szeroko jako „pierwsze zajęcie budynku, używanie". W tym kontekście organ powołał się także na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 14 maja 2015 r., sygn. I FSK 382/14, gdzie wskazano, że pod pojęciem pierwszego zasiedlenia należy rozumieć użytkowanie przez pierwszego nabywcę lub użytkownika budynków, budowli lub ich części, po ich wybudowaniu.

Ponadto, organ powołał się na przepis, zgodnie z którym w przypadku dostawy budynku, grunt dzieli jego status podatkowy, ponieważ z podstawy opodatkowania budynków nie wyodrębnia się wartości gruntów. Analiza wskazanych regulacji doprowadziła organ do konkluzji, iż w przypadku gdy możliwe jest zastosowanie zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, tj. gdy od pierwszego zasiedlenia upłynęły ponad dwa lat, badanie przesłanek wskazanych w art. 43 ust. 1 pkt 10a staje się bezzasadne.

W konsekwencji, zdaniem dyrektora KIS dostawa przedmiotowej nieruchomości będzie korzystała ze zwolnienia z VAT, jednak w oparciu o przepisy inne niż te, które wskazała gmina, tzn. zwolnienie z VAT będzie wynikało z tego, że dostawa przedmiotowej nieruchomości nastąpi już po pierwszym zasiedleniu, od którego upłynęły co najmniej 2 lata. Pomimo iż skutki podatkowe dla obydwu przepisów - zarówno tych, na których opierała się gmina, jak i tych, którymi posiłkował się organ – są tożsame, stanowisko gminy zostało uznane za nieprawidłowe, z powodu powołania się na przepisy prawne, które w omawianej sytuacji nie mogły mieć zastosowania.

Komentarz eksperta

Janina Fornalik, doradca podatkowy, partner w MDDP

Moim zdaniem stanowisko zaprezentowane przez dyrektora KIS w omawianej interpretacji jest słuszne. Sprzedaż nieruchomości wymaga każdorazowo szczegółowej analizy stanu faktycznego pod kątem ustalenia sposobu traktowania transakcji dla potrzeb podatku VAT. Same przepisy ustawy o VAT również pozostawiają wiele wątpliwości, o czym świadczy bogate orzecznictwo zarówno polskich sądów administracyjnych, jak i TSUE. Przełomowym rozstrzygnięciem dotyczącym definicji pierwszego zasiedlenia był wyrok TSUE w sprawie C-308/16 z 16 listopada 2017 r. (Kozuba Premium Selection sp. z o.o.). Unijny Trybunał orzekł, że polska definicja pierwszego zasiedlenia jest niezgodna z dyrektywą, ponieważ wprowadza warunek aby pierwsze zasiedlenie miał miejsce w ramach czynności opodatkowanej. Prowadziło to do obligatoryjnego opodatkowania sprzedaży budynków, które były używane na własne potrzeby podatnika, co jest sprzeczne z celem dyrektywy. W przypadku sprzedaży budynków przez jednostki samorządowe trzeba również pamiętać o tym, że takie transakcje mogą w ogóle nie podlegać pod ustawę o VAT, jeśli gmina nie działa w charakterze podatnika VAT. Może to mieć miejsce przykładowo w sytuacji, gdy gmina nabyła nieruchomość nieodpłatnie z mocy prawa (na podstawie decyzji administracyjnej) i nie była ona wykorzystywana w ramach działalności gospodarczej. Wówczas sprzedaż nieruchomości w ogóle nie powinna podlegać opodatkowaniu VAT. Takie stanowisko wynika z postanowienia TSUE z 20 marca 2014 r. w sprawie C-72/13 (Gmina Wrocław), a także jest potwierdzane w wyrokach sądów administracyjnych, np. w wyroku NSA z 5.12.2014 r. (sygn. akt I FSK 1547/14), wyroku WSA w Gliwicach z 12.07.2016 r. (sygn. III SA/Gl 2483/15). Organy podatkowe wydają jednak w tym zakresie niekorzystne interpretacje, uznając, że sprzedaż nieruchomości w takiej sytuacji jest objęta zakresem VAT z zastosowaniem właściwej stawki lub zwolnienia.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dyrektor KIS) 7 lutego 2018 r. wydał interpretację dotyczącą zasad opodatkowania podatkiem VAT dostawy budynku handlowo-usługowego (sygn. 0115-KDIT1-3.4012.875. 2017.2.BJ). Wniosek o interpretację złożyła gmina, posiadająca dwukondygnacyjny budynek powstały w 1850 roku, którego stan obecnie wymaga remontu i modernizacji. Przedmiotowy budynek gmina przejęła na własność na mocy decyzji wojewody w lutym 1992 r. Budynek gmina wynajmowała do listopada 2017 r., wystawiała najemcom faktury oraz odprowadzała podatek VAT należny z tego tytułu do urzędu skarbowego. Przez ostatnie 12 lat gmina nie ponosiła wydatków na ulepszenie przedmiotowego budynku, tj. od 2005 r., kiedy to w ramach remontu wymieniono stolarkę okienną i poszycie dachowe.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Sędzia zwrócił się do władz Białorusi o azyl. To "bohater" afery hejterskiej w MS
Sądy i trybunały
"To jest dla mnie szokujące". Szefowa KRS o sprawie sędziego Szmydta
Dane osobowe
Wyciek danych klientów znanej platformy. Jest doniesienie do prokuratury
Prawo dla Ciebie
"Nowy rozdział dla Polski". Komisja Europejska zamyka procedurę artykułu 7
Sądy i trybunały
Zwrot w sprawie zmian w KRS? Nieoficjalnie: Bodnar negocjuje z Dudą