W 2015 r. starosta krakowski orzekł o zwrocie trzech działek o łącznej powierzchni 5 ha. Wystąpiło o to 22 spadkobierców dawnego właściciela. Jego parcelę wywłaszczono w 1929 r. na rozbudowę lotniska wojskowego Kraków Rakowice-Czyżyny na podstawie ustawy z 1925 r. o zakwaterowaniu wojsk w czasie pokoju, w trybie przewidzianym w ustawie z 1878 r. o wywłaszczeniu w celu budowania i utrzymania w ruchu kolei żelaznych. Łącznie wywłaszczono wówczas na tej podstawie 100 ha gruntów.
Cywile zamiast wojska
Orzekając o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości, starosta powołał się na art. 136 i art. 137 ustawy z 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Na tej podstawie poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu nieruchomości lub jej części, jeżeli stała się ona zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu. Przez ponad 30 lat cel wywłaszczenia nie został zrealizowany, a działka pozostała niezagospodarowana. Wywłaszczony teren nie został wykorzystany na rozbudowę lotniska wojskowego, lecz przyłączono go do lotniska cywilnego, utworzonego na tym terenie. Wojsko wróciło tu na krótko po wojnie, ale w 1963 r., w związku z budową Nowej Huty, lotnisko zlikwidowano. Dawne gminy Rakowice i Czyżyny stały się dzielnicami Krakowa, a samo lotnisko – parkiem Lotników Polskich i siedzibą Muzeum Lotnictwa Polskiego i częścią osiedla Avia. Należało więc uznać parcelę za zbędną na cel wywłaszczenia i zwrócić – orzekł starosta, a wojewoda małopolski utrzymał w mocy decyzję.
100 ha wywłaszczono pod rozbudowę lotniska wojskowego Kraków Rakowice-Czyżyny
Gmina Miejska Kraków, reprezentowana przez prezydenta miasta, zaskarżyła ją do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie. Zarzucając błędną interpretację art. 136 ust. 3 i art. 137 u.g.n., dowodziła, że cel wywłaszczenia został zrealizowany. Lotnisko cywilne powstało w ramach infrastruktury lotniska wojskowego. W latach 1945–1955 ten teren użytkowało wojsko. To, że od ponad 30 lat działka nie jest wykorzystywana na cele związane z funkcjonowaniem lotniska, nie dowodzi, że nigdy tak nie było. Infrastruktura lotniska obejmuje również tereny niezabudowane, niezbędne do jego prawidłowego funkcjonowania.
Akty z katalogu
W uzasadnieniu wyroku oddalającego skargę Gminy Miejskiej Kraków WSA stwierdził, że roszczenie o zwrot nieruchomości przysługuje także w odniesieniu do wywłaszczeń na podstawie poprzednio obowiązujących przepisów. Nie ma znaczenia, czy własność została utracona na podstawie obecnych czy też dawnych przepisów, obowiązujących przed wejściem w życie ustawy o gospodarce nieruchomościami.
