Szósty zmysł człowieka

Ludzie zachowali zdolność wyczuwania pola magnetycznego – twierdzi kontrowersyjny naukowiec.

Aktualizacja: 28.06.2016 17:38 Publikacja: 27.06.2016 18:23

Reakcje rejestrowane podczas EEG są najmocniejszym dowodem na magnetorecepcję u ludzi

Reakcje rejestrowane podczas EEG są najmocniejszym dowodem na magnetorecepcję u ludzi

Foto: AFP

Magnetorecepcję potwierdzono u owadów, ptaków wędrownych, a także u niektórych ssaków. Jej istnienie, nie mówiąc już o wykorzystaniu, u człowieka stanowiło jednak pole do spekulacji. Do tego spekulacji nie zawsze naukowych – niektórzy podchodzili do magnetorecepcji jak do informacji o telepatii. Liczne eksperymenty nie przyniosły rozstrzygającego wyniku.

Teraz Joe Kirschvink z prestiżowego amerykańskiego Caltechu ogłosił, że ma niepodważalne dowody na istnienie magnetorecepcji również u człowieka. Badania przeprowadził na 24 ochotnikach. Laboratoria w Japonii i Nowej Zelandii próbują powtórzyć opracowane przez niego testy, aby potwierdzić te rewelacje lub im zaprzeczyć.

W odizolowanym od otoczenia i ekranowanym tzw. klatką Faradaya pomieszczeniu dwa piętra pod ziemią Kirschvink poddawał ochotników próbom. Siedzieli w kompletnej ciszy i ciemnościach, a na głowach mieli elektrody do elektroencefalografii (EEG). Następnie badacz uruchamiał aparaturę do wytwarzania pola magnetycznego i sprawdzał, w jaki sposób zareagują ludzie.

Testy trwały około godziny dla każdego ochotnika. Jako pierwszy do klatki Faradaya wszedł sam Kirschvink. Kolejni byli jego koledzy z uczelni.

Zespół z Caltechu odkrył, że przy pewnym ułożeniu linii pola szczególny rodzaj aktywności mózgu, fale alfa, istotnie słabnie. Ponieważ jedyne, co zmienia się w otoczeniu, to pole magnetyczne (brak innych bodźców), Kirschvink uważa, iż ludzie nieświadomie to pole wyczuwają. – To dowód na naszą ewolucyjną historię. Magnetorecepcja to jeden z pierwotnych zmysłów – mówi.

– Joe to bardzo inteligentny i ostrożny eksperymentator – chwali Kirschvinka Peter Hore z Uniwersytetu Oksfordzkiego. – Nie mówilibyśmy o tym, gdyby nie był on przekonany o słuszności swoich poglądów.

Kirschvink to jeden z tych naukowców, którzy nie obawiają się kontrowersyjnych tematów. To on ukuł termin „Ziemia-śnieżka" na określenie całkowitego zlodowacenia naszej planety ok. 650 mln lat temu. Znalazł się też w grupie badaczy, którzy uznali struktury znalezione w meteorycie marsjańskim ALH 84001 za skamieniałe ślady bakterii pozaziemskich.

– Trzeba przyznać, że nie boi się iść pod prąd. Ale w pewnych sprawach miał rację, w innych się mylił – komentuje osiągnięcia kolegi Kenneth Lohmann badający magnetorecepcję zwierząt na Uniwersytecie Karoliny Północnej.

Co może odpowiadać za zdolność wyczuwania pola magnetycznego? Hipotezy są dwie. Pierwsza to działanie kryptochromów – fotoreceptorów światła niebieskiego. U ptaków wędrownych kryptochromy pomagają nawigować podczas migracji. Są obecne również w oczach (siatkówce) ludzi. W jaki jednak sposób mogłyby wpływać na orientację w przestrzeni – nie wiadomo.

Hipoteza druga, i według Kirschvinka lepiej pasująca, to obecność w komórkach magnetytu – minerału o silnych właściwościach magnetycznych. Występuje w dziobach ptaków czy pyskach ryb.

Magnetorecepcję potwierdzono u owadów, ptaków wędrownych, a także u niektórych ssaków. Jej istnienie, nie mówiąc już o wykorzystaniu, u człowieka stanowiło jednak pole do spekulacji. Do tego spekulacji nie zawsze naukowych – niektórzy podchodzili do magnetorecepcji jak do informacji o telepatii. Liczne eksperymenty nie przyniosły rozstrzygającego wyniku.

Teraz Joe Kirschvink z prestiżowego amerykańskiego Caltechu ogłosił, że ma niepodważalne dowody na istnienie magnetorecepcji również u człowieka. Badania przeprowadził na 24 ochotnikach. Laboratoria w Japonii i Nowej Zelandii próbują powtórzyć opracowane przez niego testy, aby potwierdzić te rewelacje lub im zaprzeczyć.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nauka
Czy mała syrenka musi być biała?
Materiał Promocyjny
Co czeka zarządców budynków w regulacjach elektromobilności?
Nauka
Nie tylko niesporczaki mają moc
Nauka
Kto przetrwa wojnę atomową? Mocarstwa budują swoje "Arki Noego"
Nauka
Czy wojna nuklearna zniszczy cała cywilizację?
Nauka
Niesporczaki pomogą nam zachować młodość? „Klucz do zahamowania procesu starzenia”