Nauczyciele: częstsze oceny, rzadszy awans

Aż 23 kryteria w 95 proc. będzie musiał spełnić nauczyciel dyplomowany, by otrzymać ocenę wyróżniającą. Jest ona konieczna, by dostać 500 zł dodatku.

Aktualizacja: 22.03.2018 13:14 Publikacja: 22.03.2018 07:38

Nauczyciele: częstsze oceny, rzadszy awans

Foto: Adobe Stock

Od września nauczyciele mają być oceniani częściej, a zdobycie kolejnych stopni awansu zawodowego zajmie im więcej czasu. – W tej chwili może być tak, że nauczyciel przepracuje wiele lat bez żadnej oceny. Przy okazji awansu zawodowego oceniany jest jedynie dorobek nauczyciela. Po zmianach ocena będzie przeprowadzana obligatoryjnie co trzy lata – tłumaczyła Ewa Staniszewska z Ministerstwa Edukacji Narodowej na szkoleniu dla dziennikarzy.

Różne ocenianie

Choć nowe zasady oceniania i awansowania nauczycieli nie weszły jeszcze w życie, już wzbudzają wiele kontrowersji. Po pierwsze – dłuższy awans to uszczuplenie nauczycielskich portfeli. Zdobycie kolejnego stopnia oznacza bowiem podwyżkę. Awans można wprawdzie nieco skrócić, jeśli nauczyciel jest dobrze oceniany. Ale tu pojawia się drugi zarzut – sposób oceniania w każdej szkole będzie różny. Związek Nauczycielstwa Polskiego od początku krytykował to rozwiązanie. Teraz na problem zwrócił uwagę rzecznik praw obywatelskich.

Zgodnie z nowymi przepisami dyrektor szkoły ustali regulamin określający wskaźniki oceny pracy nauczycieli, odnoszące się do poziomu spełniania poszczególnych kryteriów, uwzględniające specyfikę pracy w danej szkole. Zdaniem RPO przepis ten budzi wątpliwości z punktu widzenia ochrony praw obywatelskich. Regulaminy szkół to akty niebędące źródłem prawa powszechnie obowiązującego.

– Poziom realizowania przez nauczycieli takiego samego kryterium, wspólnego dla wszystkich nauczycieli, będzie różny, zależny wyłącznie od dyrektora danej szkoły. Może to rodzić obawy nauczycieli, że dyrektorzy będą tworzyć wskaźniki oceny pracy w zależności od swoich indywidualnych upodobań, nie zaś specyfiki pracy w danej szkole – uważa Adam Bodnar. Jego zdaniem wskaźniki powinny zostać uregulowane w rozporządzeniu.

MEN przesłał właśnie akt do konsultacji, ale wymienia w nim tylko kryteria.

Zgodnie z projektem nauczyciel stażysta będzie musiał spełnić osiem kryteriów podczas oceniania. Będzie to m.in. poprawność merytoryczna i metodyczna prowadzonych zajęć, dbałość o bezpieczeństwo uczniów oraz wspieranie ich potencjału.

MEN chce też stworzyć po pięć dodatkowych kryteriów dla każdego kolejnego stopnia awansu zawodowego. Oznacza to, że nauczyciel dyplomowany musiałby spełnić ich aż 23.

– Większość kryteriów może mieć różne znaczenie w poszczególnych szkołach. Dla przykładu kryterium dbałości o bezpieczeństwo uczniów, którego spełnianie muszą cechować inne znamiona przy pracy z wychowankami w przedszkolu lub uczniami w szkole podstawowej, a zupełnie inne w szkole dla młodzieży starszej albo w szkole dla dorosłych – tłumaczy Anna Ostrowska, rzecznik prasowy MEN. Dodaje, że regulaminy nie będą opracowywane autonomicznie przez dyrektora szkoły, bo przepisy obligują go do zasięgnięcia opinii rady pedagogicznej i organizacji związkowych.

Surowa skala

Rozporządzenie określa również poziom, od którego osiągnięcia zależy ocena – wyróżniającą otrzyma pedagog, który spełni wymogi w 95 proc. Uzyskanie oceny bardzo dobrej wymagać ma spełnienia kryteriów w stopniu nie mniejszym niż 80 proc., a oceny dobrej 55 proc. Podczas prac nad rozporządzeniem związkowcy zwracali uwagę, że kryteria nie są uniwersalne. Część z nich nie będzie możliwa do spełnienia dla niektórych nauczycieli. Problem mogą mieć np. pracownicy poradni psychologiczno-pedagogicznych.

MEN przesłał do konsultacji również projekt rozporządzenia w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego. Przewiduje on m.in. zwiększenie obowiązków opiekuna stażu. Obowiązujące rozporządzenie wskazuje jedynie na konieczność przygotowania przez niego projektu oceny dorobku zawodowego w terminie 14 dni od dnia zakończenia stażu. Po zmianach oceniany będzie stopień realizacji planu rozwoju. Opiekun stażu będzie przedstawiał dyrektorowi opinię na ten temat w ciągu siedmiu dni od zakończenia stażu. Jego obowiązkiem ma być też współpraca w tworzeniu planu rozwoju, w tym w doborze właściwego doskonalenia zawodowego ustalonego na podstawie analizy słabych i mocnych stron nauczyciela oraz potrzeb szkoły.

etap legislacyjny: konsultacje publiczne

Od września nauczyciele mają być oceniani częściej, a zdobycie kolejnych stopni awansu zawodowego zajmie im więcej czasu. – W tej chwili może być tak, że nauczyciel przepracuje wiele lat bez żadnej oceny. Przy okazji awansu zawodowego oceniany jest jedynie dorobek nauczyciela. Po zmianach ocena będzie przeprowadzana obligatoryjnie co trzy lata – tłumaczyła Ewa Staniszewska z Ministerstwa Edukacji Narodowej na szkoleniu dla dziennikarzy.

Różne ocenianie

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów