Marek Dusza rekomenduje nowe płyty na weekend

Krytyk Marek Dusza rekomenduje nowe płyty z balladami genialnego saksofonisty Johna Coltrane’a, tematy Włodzimierza Korcza do serii telewizyjnych filmów „07 zgłoś się” i duet akordeonu z wiolonczelą Klaus Paier & Asja Valcic.

Publikacja: 15.01.2016 12:29

Foto: materiały prasowe

Jazz
John Coltrane „Ballads 1956 – 1962", Le Chant du Monde/CMD, 4CD, 2015

W tym roku minie 90 lat od urodzin Johna Coltrane'a, saksofonisty, kompozytora i jednego z najwybitniejszych improwizatorów jazzu. Zmarł przedwcześnie w 1967 r. na raka wątroby. Pozostawił setki nagrań, które są wzorem do naśladowania dla kolejnych pokoleń jazzmanów. Znaczącą część jego twórczości stanowią ballady. Był mistrzem nastroju i niespiesznych, saksofonowych opowieści. Wytwórnia Impulse wydała nawet album jego kwartetu „Ballads" (1963).

Pierwszych nagrań dokonał w 1949 r. m.in. z Dinah Washington i Dizzy Gillespie'em. Dopiero w 1957 r. podpisał kontrakt z wytwórnią Prestige na nagrania firmowane jego nazwiskiem. Miał już wtedy renomę wybitnego saksofonisty, którą zyskał m.in. w kwintecie Milesa Davisa.

Pod koniec ubiegłego roku label Le Chant du Monde zebrał 45 utworów Johna Coltrane'a z lat 1956 – 1962 wydanych na płytach wytwórni: Prestige, Blue Note, New Jazz, Atlantic i Impulse tworząc wspaniały, czteropłytowy album, biblię jazzowej ballady. Dwa pierwsze standardy: „How Deep is the Ocean?" i „Soultrane" pochodzą z 1956 r., kiedy występował jeszcze u boku innych liderów. Od kwietnia 1957 r. zaczął nagrywać własne albumy, ale sesje wytwórni Prestige realizowane przez słynnego Rudy'ego van Geldera wcale nie ukazywały się chronologiczne. Najpierw wydano album „Coltrane" nagrany 31 maja. Z niego pochodzą wspaniałe, zrelaksowane tematy „While My Lady Sleeps" i „Violets For Your Furs". Ze słynnego albumu „Blue Train" (Blue Note Records, 1957) pochodzi ujmujący standard Kerna i Mercera „I'm Old Fashioned".

Słuchając kolejnych płyt albumu warto zwrócić uwagę, jak rozwijał się styl gry Coltrane'a, jak wzbogacał harmonie swych improwizacji czyniąc arcydzieła nawet z prostych tematów. Do najlepszych balladowych albumów saksofonisty należy z pewnością „Soultrane" nagrany 7 lutego 1958 r. z triem pianisty Reda Garlanda, które chwilę wcześniej zakończyło nagrywanie własnej płyty „It's A Blue World". Nie mniej sławny jest album „My Favorite Things" (Atlantic, 1961), pierwszy i jedyny nagrany w całości na saksofonie sopranowym. Z niego wybrano temat „Cole Portera" „Ev'ry Time We Say Goodbye". Aż siedem utworów pochodzi z genialnej płyty „Ballads". Coltrane nie tylko intrygująco interpretował standardy, ale i komponował własne ballady np. „Naima".

Kto chce mieć tylko jeden album Johna Coltrane'a i lubi stonowany, łagodny jazz, niech to będzie właśnie ten.

Muzyka filmowa
Włodzimierz Korcz „07 zgłoś się", GAD Records, CD, 2015

W „Original TV Series Soundtrack" polskiej wytwórni GAD Records ukazała się płyta z muzyką do popularnego w latach 1976-87, a także dziś serialu kryminalnego „07 zgłoś się". Podobieństwo tytułu do brytyjskich filmów z Jamesem Bondem, Agentem 007 jest przypadkowe. Pomysł serialu zaczerpnięto z popularnej wtedy serii zeszytów „Ewa wzywa 07" promujących działalność organów ścigania, a tytuł pochodził od hasła wywoławczego dyspozytorni Milicji Obywatelskiej.

W czasach PRL-u porucznik Borewicz mógł się niektórym widzom kojarzyć ze słynnymi policjantami amerykańskich seriali: Kojakiem czy Columbo. Grający główną rolę Bronisław Cieślak stworzył wyrazistą postać i dziś mówi się o nim, że był najpopularniejszym milicjantem czasów PRL. Napięcie filmów budowała nie tylko wartka akcja z udziałem aktorów charakterystycznych i sprawna reżyseria Krzysztofa Szmagiera, ale i muzyka Włodzimierza Korcza. Temat tytułowy ukazywał się na różnych składankach. Lecz całość muzyki do serialu po raz pierwszy ukazuje się na płycie kompaktowej dzięki wytwórni GAD Records, która jako jedyna wydaje muzykę towarzyszącą polskim programom telewizyjnym. Wcześniej ukazały się dwie płyty z tematami ilustrującymi programy popularnonaukowe „Sonda".

Na płytę trafiło 35 krótkich tematów. Otwiera go sugestywna „Czołówka" z dynamicznym motywem wywołującym dreszczyk emocji. Po tytułach kolejnych utworów można się domyśleć, jakim scenom towarzyszyły. „Granica" przypomina tematy filmowe Lalo Schifrina do amerykańskich thrillerów, wesoły „Striptease" dowodzi, że za komuny też się dobrze bawiono. Alicja Majewska wykonuje wokalizę w utworze „Adria". „24 godziny śledztwa" to tytuł odcinaka z 1978 r. Trudno lepiej opisać muzyką spacer po rozpalonym słońcem molo w temacie „Sopot". Grzegorz Markowski śpiewa wokalizę w utworze „Ballada 07", którego motyw można znaleźć i w innych nastrojowych kompozycjach do serialu. Solistami byli także jazzmani, saksofoniści Henryk Miśkiewicz i Zbigniew Jaremko.

Uczucie nostalgii gwarantowane, a i podziw dla kunsztu kompozytorskiego Włodzimierza Korcza.

World Music
Klaus Paier & Asja Valcic „Timeless Suite", ACT Music/GiGi Distribution, CD, 2015

Piętnaście lat temu austriacki akordeonista Klaus Paier zaangażował do jednego ze swych projektów kwartet smyczkowy złożony z młodych muzyków z Wiednia. Ten zespół zmienił wkrótce nazwę na radio.string.quartet.vienna i zaskoczył miłośników jazzu jak i klasyki oryginalnymi interpretacjami kompozycji Johna McLaughlina z repertuaru zespołu fusion Mahavishnu Orchestra. Paier nagrał z Wiedeńczykami intrygujący album „Radiotree", a z wiolonczelistką kwartetu Asją Valcic wysoko ocenioną przez krytyków płytę w duecie „A Deux". Magazyn muzyki klasycznej „Fono Forum" zrobił z niej płytę miesiąca, a „Der Spiegel" podkreślił „gorzko-słodkie" zestawienie brzmień akordeonu i wiolonczeli. Valcic znana jest także z tria pianisty Iiro Rantali, w którym występuje skrzypek Adam Bałdych.

Klaus Paier i Asja Valcic tworzą fascynujący duet. Ich muzyki słucha się w napięciu, bo improwizują w imponującym wirtuozerią eklektycznym stylu. Style nie mają dla nich granic, czego dowiedli już na płycie „Silk Road" (2013). W podobny sposób eksplorują world music, muzykę współczesną, jak i klasykę. „Timeless Suite" rozpoczyna utwór zainspirowany muzyką Igora Strawińskiego do baletu „Pulcinella". Jest też „Sarabande", temat z Suity Jana Sebastiana Bacha przekomponowany przez Asję Valcic. Większość repertuaru stanowią oryginalne kompozycje pary artystów. Zastanawiające, z jaką łatwością łączą estetykę baroku z bogatą ornamentyką z melodiami bałkańskimi i bliskowschodnimi. Na finał albumu wybrali jeden z najpopularniejszych tematów Astora Piazzolli „Oblivion". Klaus Paier sięgnął oczywiście po bandoneon. Słucha się tego albumu z dużą przyjemnością.

Jazz
John Coltrane „Ballads 1956 – 1962", Le Chant du Monde/CMD, 4CD, 2015

W tym roku minie 90 lat od urodzin Johna Coltrane'a, saksofonisty, kompozytora i jednego z najwybitniejszych improwizatorów jazzu. Zmarł przedwcześnie w 1967 r. na raka wątroby. Pozostawił setki nagrań, które są wzorem do naśladowania dla kolejnych pokoleń jazzmanów. Znaczącą część jego twórczości stanowią ballady. Był mistrzem nastroju i niespiesznych, saksofonowych opowieści. Wytwórnia Impulse wydała nawet album jego kwartetu „Ballads" (1963).

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Kultura
Decyzje Bartłomieja Sienkiewicza: dymisja i eurowybory
Kultura
Odnowiony Pałac Rzeczypospolitej zaprezentuje zbiory Biblioteki Narodowej
Kultura
60. Biennale Sztuki w Wenecji: Złoty Lew dla Australii
Kultura
Biblioteka Narodowa zakończyła modernizację Pałacu Rzeczypospolitej
Kultura
Muzeum Narodowe w Krakowie otwiera jutro wystawę „Złote runo – sztuka Gruzji”