Mieszkańcu, idź na zebranie

Jeśli chcesz wiedzieć, co się dzieje w twojej spółdzielni, czy twój blok będzie ocieplony, albo gdy nie jesteś zadowolony z pracy zarządu lub rady nadzorczej - wybierz się na walne zgromadzenie. To ono decyduje o wielu istotnych działaniach spółdzielni.

Pomału zbliża się sezon walnych walnych zgromadzeń w spółdzielniach mieszkaniowych. Warto w takim zebraniu uczestniczyć, bo to w jego trakcie zapadają najważniejsze decyzje dotyczące spółdzielni. Sami też członkowie mogą zgłaszać swoje propozycje. Warto wiedzieć wcześniej, jak to zrobić.

Kiedy zebrania w częściach?

W dużych spółdzielniach mieszkaniowych, w których jest więcej niż 500 członków, walne zgromadzenie dzielone jest na części. Rada nadzorcza ustala zasady zaliczania członków do poszczególnych części. Nie może jednak mieszkańców jednej nieruchomości zaliczyć do różnych części zgromadzenia.

Obowiązkiem zarządu jest zorganizowanie walnego zgromadzenia, a następnie zawiadomienie na piśmie wszystkich spółdzielców. Nie ma tutaj reguły. Każda spółdzielnia posiada swoje szczegółowe zasady, a zawiera je statut. Niektóre spółdzielnie zawiadomienia wywieszają w siedzibie oraz na klatkach schodowych, inne (głównie małe) przesyłają je listownie każdemu członkowi.

Zawsze jednak w zawiadomieniu powinien być podawany: czas, miejsce oraz porządek walnego zgromadzenia (lub jego części), a także miejsce wyłożenia wszystkich sprawozdań i projektów uchwał, które będą przedmiotem obrad. Zawiadomienia muszą też zawierać informacje o tym, że spółdzielca ma prawo zapoznać się z tymi dokumentami.

Uwaga! Zawiadomienie o walnym powinno się pojawić co najmniej 21 dni przed jego terminem.

Jak zgłosić uchwałę?

Wszelkie decyzje na walnym zgromadzeniu zapadają w formie uchwał. Zajmuje się ono jednak tylko uchwałami zgłoszonymi w wymaganej formie i czasie. Dlatego, jeżeli spółdzielcy zależy, by zgromadzenie zajęło się jego sprawą (np. dociepleniem bloku, zmianą władz spółdzielni: zarządu lub rady) musi wcześniej przygotować projekt swojej uchwały, a następnie zanieść ją do spółdzielni.

Uwaga! Prawo do zgłaszania projektów uchwał mają: członkowie (musi ich być minimum 10), zarząd, rada nadzorcza (art. 8 ze zn. 3 ust. 10 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych).

Jak powinien wyglądać prawidłowo przygotowany projekt przez spółdzielców? Przede wszystkim jasno i klarownie należy wyłuszczyć propozycję spółdzielców. Nie można też zapominać o terminie. Projekt powinien zostać przekazany co najmniej 15 dni dni przed dniem posiedzenia walnego lub jego pierwszej części.

Zarząd spółdzielni, jeżeli uchwała spełnia wszystkie wymogi formalne z ustaw, jak również te ze statutu, nie ma prawa odmówić przyjęcia projektu uchwały. A jeżeli to zrobi, spółdzielcy mogą wtedy kwestionować ważność walnego w sądzie ze względu na naruszenie wymogów formalnych. Trzeba też pamiętać, że projekty uchwał powinny być wykładane najpóźniej 14 dni przed terminem walnego zgromadzenia lub jego pierwszej części.

Na walnym nie wolno w trakcie obrad zgłaszać swoich uwag do uchwał, dlatego warto przyjść do spółdzielni i zapoznać się z projektami, wtedy bowiem jest szansa zgłoszenia swoich propozycji zmian. Należy to zrobić nie później niż na trzy dni przed posiedzeniem. Zarząd ma obowiązek dołączyć poprawki do uchwał, są one następnie głosowane na walnym.

Tylko dla członków?

W zgromadzeniu nie mogą uczestniczyć osoby, które nie są członkami spółdzielni. W wielu spółdzielniach stanowią już sporą grupę - są to przede wszystkim posiadacze własnościowych praw do lokali oraz właściciele. Większość spółdzielców nie może przysłać pełnomocnika na walne zgromadzenie (zebranie przedstawicieli). Mówi o tym art. 36 par. 2 prawa spółdzielczego.

Pełnomocnik może reprezentować tylko członów będących osobami prawnymi, np. firmę handlową, której przysługuje własnościowe prawo do lokalu użytkowego. Wyjątek uczyniono w przepisach także dla ubezwłasnowolnionego lub małoletniego członka spółdzielni (nie ukończył 18 roku życia). Wtedy rodzice mogą reprezentować swoje dziecko. Każdemu członkowi spółdzielni przysługuje jeden głos, jeżeli oboje małżonkowie są spółdzielcami, to każdemu z nich przysługuje po jednym głosie.

Kiedy zwołuje się walne?

Walne zgromadzenie jest najważniejszym organem w każdej spółdzielni. Zwołuje się je raz w roku, zawsze w ciągu sześć miesięcy po zakończeniu roku obrachunkowego (pokrywa się z rokiem kalendarzowym). W wyjątkowych sytuacjach zwołuje się je częściej. Zarząd ma obowiązek to zrobić na wniosek rady nadzorczej, przynajmniej jednej dziesiątej, ale nie mniej niż trzech członków (statut może podnieść to minimum).

Żądanie trzeba złożyć na piśmie i podawać powód jego zwołania. Zarządowi za nie zwołanie walnego zgromadzenia (zebrania przedstawicieli) grozi kara ograniczenia wolności lub grzywna. Jak wygląda przebieg walnego zgromadzenia? Zawsze scenariusz jest podobny. Wybiera się prezydium, potem komisję uchwał i wniosków oraz skrutacyjną, a następnie przechodzi do dyskusji i głosowania.

Porządek wygląda zazwyczaj następująco: obrady otwiera osoba wskazana w statucie, najczęściej jest to przewodniczący rady nadzorczej lub jego zastępca (albo upoważniona osoba). Następnie spółdzielcy wybierają prezydium z członków obecnych na sali (nie wybiera się członków zarządu). Prowadzi ono zgromadzenie. Kiedy prezydium jest już znane, spółdzielcy przyjmują porządek obrad, oraz wybierają komisje (ich liczba zależy od potrzeb). Zawsze jest jednak komisja uchwał i wniosków oraz skrutacyjna. Pierwsza przygotowuje projekty uchwał, lub zmiany do ich projektów (gdy zostały one wcześniej przygotowane), druga liczy głosy oddawane podczas głosowań nad poszczególnymi punktami porządku.

Następnie zarząd spółdzielni przedstawia sprawozdanie finansowe spółdzielni za rok ubiegły oraz sprawozdanie ze swojej działalności. Natomiast rada nadzorcza składa sprawozdanie z tego co ona zrobiła.

Jakie wydatki?

Spółdzielnie działają non profit. Pieniądze, jakimi dysponują, pochodzą od jej członków. Powinny rozliczyć się z każdej wydanej złotówki, a więc ile wydano na bieżącą eksploatację, niezbędne naprawy, remonty, inwestycje.Jeżeli członkowie mają wątpliwości mogą zadawać pytania.

Zawsze też po prezentacji sprawozdania odbywa się dyskusja, a potem spółdzielcy udzielają absolutorium oddzielenie każdemu członkowi zarządowi. Spółdzielcy mogą także po wysłuchaniu sprawozdania rady nadzorczej głosować nad jej odwołaniem lub jej członków. Wniosek w tej sprawie musi być jednak umieszczony w porządku obrad zgromadzenia (zebrania), jeszcze przed jego zwołaniem

Uwaga! Jeżeli członkowie nie udzielą absolutorium danej osobie, to zgromadzenie może ją odwołać. Często nie ma ono jednak uprawnienia wyłaniania nowego zarządu lub jego członków. Robi to rada nadzorcza. Są jednak takie spółdzielnie, które prawo powoływania zarządu przyznały w statucie zgromadzeniu. Kiedy już absolutorium zostanie udzielone, przychodzi czas na zajęcie się problemami spółdzielców. Jeżeli danemu członkowi nie uda się zgłosić danej kwestii do porządku obrad, to niestety nie może uczynić tego w trakcie walnego w dużej spółdzielni obradującej w częściach . Każda bowiem część musi głosować nad tymi samymi wersjami uchwał.

Uchwały ważne czy nie?

Walne zgromadzenie jest ważne bez względu na to ilu przyszło spółdzielców. Uchwały podejmuje się zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy uprawnionych do głosowania. Z obrad zgromadzenia (zebrania) sporządza się protokół, który powinien być podpisany przez jego przewodniczącego oraz inne osoby wskazane w statucie. Są one jawne. Spółdzielca może je więc przeglądać w siedzibie spółdzielni.

Uchwała, która narusza przepisy, jest nieważna od chwili jej podjęcia, inne musi uchylić sąd. Uchwały walnego zgromadzenia obowiązują wszystkich członków oraz organy spółdzielni (zarząd, radę nadzorczą, walne zgromadzenie).

Nie zawsze jednak uchwały podobają się wszystkim członkom spółdzielni Bywa też, że uchwała w oczywisty przepis łamie przepisy. Przepisy wyraźnie rozróżniają, kiedy się uchwałę unieważnia, a kiedy uchyla.

Uchwała walnego zgromadzenia sprzeczna z przepisami będzie nieważna od chwili jej podjęcia. Nie trzeba jej więc uchylać. Nie wszyscy jednak muszą znać przepisy spółdzielcze, a tym samym wiedzieć, że uchwała narusza prawo. Dlatego zawsze można wystąpić do sądu o stwierdzenie jej nieważności.

O stwierdzenie nieważności uchwały może wystąpić w dowolnym czasie. Każdy członek spółdzielni może wystąpić ponadto do sądu o uchylenie uchwały sprzecznej z postanowieniami statutu, lub dobrymi obyczajami bądź będzie krzywdziła członka spółdzielni.