Przeziębienia i grypa uderzają zimą

Musimy znaleźć różnice pomiędzy przeziębieniem i grypą, ponieważ wirusy, które je powodują, niekoniecznie muszą dawać jednakowe objawy.

Na przeziębienie wskazują trzy objawy: ból gardła, zatkany nos i kaszel. Istnieje ponad 200 wirusów, które mogą powodować przeziębienie, ale rinowirusy są zdecydowanie najczęstszymi winowajcami. Co ciekawe, około jedna czwarta osób zarażonych zwykłym „wirusem przeziębienia” ma tyle szczęścia, że w ogóle nie odczuwa żadnych objawów. Przeziębienie to infekcja górnych dróg oddechowych. Najczęstszymi objawami są podwyższona temperatura, uciążliwy katar, kaszel, czasem ból gardła.

Grypa może być wywołana jednym z trzech typów wirusa należących do grupy ortomyksowirusów oznaczonych jako A, B, lub C. Wirusy dwóch pierwszych typów są odpowiedzialne za ciężkie zachorowania, które mogą osiągnąć rozmiar epidemii, trzeci powoduje zachorowania o lżejszym przebiegu i nie wywołuje masowych zakażeń. Grypa jest ostrą chorobą zakaźną układu oddechowego przenoszoną drogą kropelkową. Najbardziej narażone na nią są dzieci oraz osoby starsze. Rozwija się z reguły gwałtownie i od samego początku towarzyszą jej ostre objawy. Charakterystyczną cechą choroby jest obserwowany na początku infekcji nagły skok gorączki, często dochodzący nawet do 40-41 stopni Celsiusza.

Grypa może pojawić się o każdej porze, ale większość przypadków występuje w stosunkowo przewidywalnej porze roku. Pierwsze zakażenia zaczynają się zazwyczaj około października, a szczyt osiągają w środku zimy. Niektóre ogniska grypy mogą jednak się utrzymywać i trwać do maja. Wszystkie obszary klimatu umiarkowanego powielają ten wzorzec. Nieco inaczej wygląda sytuacja w obszarach tropikalnych. Tam epidemie mogą pojawić się podczas deszczowych, wilgotnych miesięcy, a przez cały rok utrzymują stały poziom.

Naukowcy nie w pełni rozumieją, w jaki sposób wirusy są w stanie powodować szkody zarówno przy niskich, jak i wysokich temperaturach i wilgotnościach. Istnieje kilka teorii, począwszy od zimna, które wpływa sprawność naszego układu odpornościowego na infekcje, po czas spędzony w zatłoczonych miejscach i mniejszą ekspozycję na promienie słoneczne.

Atak wirusów na nasz organizm rozpoczyna się przez nos. Na szczęście śluzówka nosa skutecznie chroni nas przed drobnoustrojami, wytwarzając śluz, w którym mikroby zostają uwięzione. Rzęski w nosie nieustannie nim poruszają, przesuwając go do przełyku, stąd trafia do żołądka gdzie jest neutralizowany przez kwasy żołądkowe. Niestety zimne powietrze spowalnia ten proces, a wirusy próbują wydostać się z matni i zainfekować organizm.

Jeśli atak powiedzie się, wówczas układ odpornościowy zajmuje się zwalczaniem wirusa. Jednak zimno również wiąże się ze spadkiem tej aktywności.

Pogoda nie zachęca do opuszczania pomieszczeń, w których spędzamy więcej czasu. To również często wymieniane jest jako przyczyna infekcji przeziębieniem i grypą. Zwłaszcza, jeśli czas spędzamy w zatłoczonych przestrzeniach o ograniczonym przepływie powietrza, co pomaga wirusom rozprzestrzeniać się z osoby na osobę. Epidemiolodzy zauważyli, że masowe przemieszczanie się ludzi w okresie świąt sprzyja zarażeniom, co sugeruje podróże, jako jednego ze sprawców rozprzestrzeniania się wirusa.

Zimą poziom promieniowania ultrafioletowego jest znacznie niższy niż latem. Ma to bezpośredni wpływ na ilość witaminy D, jaką nasze organizmy mogą wyprodukować. Wykazano, że witamina D jest zaangażowana układzie immunologicznym, co ogranicza możliwości replikacji wirusa. Niestety, inne badania nie potwierdzają, że suplementacja witaminą D w miesiącach jesiennych i zimowych ma zbawienny wpływ na profilaktykę przeziębień i grypy.

Tak więc, nasza szansa na przeziębienie jest bardzo duża, szacuje się, że dorośli przeziębiają się 2-3 razy w roku. Najlepszym sposobem na ochronę jest częste mycie rąk wodą i mydłem, unikanie dotykania oczu, nosa i ust oraz trzymanie się z dala od osób już zarażonych. Zasady te dotyczą również grypy.

Bardzo dobrą metodą zabezpieczenia się przed grypą lub złagodzenia jej objawów jest profilaktyczne szczepienie przeciw grypie sezonowej. Szczepienia, w zależności od sezonu, zapobiegają 50-90% zachorowań szczepionych osób. WHO w każdym sezonie określa, jakich odmian wirusa się spodziewa. Preparaty są produkowane zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia i ich skuteczność zależy od trafności przewidywań.