Kopalnia w Tarnowskich Górach na liście UNESCO

Na listę światowego dziedzictwa UNESCO została wpisana unikalna kopalnia ołowiu, srebra i cynku w Tarnowskich Górach.

Aktualizacja: 09.07.2017 19:17 Publikacja: 09.07.2017 18:49

Zabytkowa kopalnia srebra w Tarnowskich Górach

Zabytkowa kopalnia srebra w Tarnowskich Górach

Foto: PAP

Decyzję podjął w niedzielę obradujący w Krakowie Komitet Światowego Dziedzictwa UNESCO. Jest to 15. polski wpis na liście. W naszym wniosku szczególnie doceniono zintegrowany system odwadniający wód podziemnych tej kopalni, jeden z pierwszych i największych na świecie, a także unikalne walory technologiczne górniczego kompleksu, który intensywnie rozwijał się od XVI wieku do początku XX stulecia.

Na cały wpis składa się 28 obiektów, w większości podziemnych: szyby, wyrobiska, sztolnie (najbardziej reprezentacyjne to zabytkowa kopalnia srebra i Sztolnia Czarnego Pstrąga), ale także naziemnych: Stacja Wodo- ciągowa Staszic, hałda popłuczkowa kopalni Fryderyk, krajobraz pogórniczy Srebrnej Góry i park miejski założony ponad 100 lat temu na nasypach po dawnych szybach.

Początki wydobycia na tym terenie sięgają średniowiecza, a w połowie XVI wieku Tarnowskie Góry stały się największym ośrodkiem górnictwa kruszcowego na Górnym Śląsku i jednym z największych w Europie. Przez kilka stuleci funkcjonowało tu parę tysięcy kopalń. Podziemny system wydobywczy i wodny składa się z 50 km głównych sztolni i 150 km pomocniczych chodników odwadniajacych i transportowych.

W 1526 r. książę opolski Jan II Dobry nadał Tarnowskim Górom prawa miejskie i status Wolnego Miasta Górniczego. Dwa lata później książę Jan II oraz margrabia Hochenzollern-Ansbach wydali Ustawę Górniczą zwaną Ordunkiem Górnym, napisaną po polsku, czesku i niemiecku, regulującą działalność kopalń i prawa górników. Pod koniec XVIII w. uruchomiono największą w historii tarnogórskiego górnictwa państwową kopalnię Fryderyk (działała od 1784 do 1912 r.). Gdy w 1834 r. zbudowano Głęboką Sztolnię Fryderyk, zastosowano w niej pionierski systemem grawitacyjnym odprowadzania wody. Odwadnianie kopalni połączono zarazem z rozbudową wodociągów w mieście.

Dotychczas na liście dziedzictwa UNESCO Polska miała 14 obiektów: historyczne centrum Krakowa; Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni; Auschwitz-Birkenau. Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady (1940–1945); Puszczę Białowieską; historyczne centrum Warszawy; Stare Miasto w Zamościu; średniowieczny zespół miejski Torunia; Zamek krzyżacki w Malborku; Kalwarię Zebrzydowską (zespół architektoniczny i krajobrazowy oraz park pielgrzymkowy); Kościoły Pokoju w Jaworze i Świdnicy; drewniane kościoły południowej Małopolski: Binarowa, Blizne, Dębno, Haczów, Lipnica Murowana, Sękowa; Park Mużakowski; Halę Stulecia we Wrocławiu, drewniane cerkwie w polskim i ukraińskim regionie Karpat.

Lista UNESCO powstała, by zapewnić ochronę najcenniejszym przykładom dziedzictwa ludzkości. Przed obecną 41. sesją Komitetu obejmowała 1052 miejsca ze 165 państw całego świata. W Krakowie powiększyła się o 30 nowych obiektów z różnych krajów.

Decyzję podjął w niedzielę obradujący w Krakowie Komitet Światowego Dziedzictwa UNESCO. Jest to 15. polski wpis na liście. W naszym wniosku szczególnie doceniono zintegrowany system odwadniający wód podziemnych tej kopalni, jeden z pierwszych i największych na świecie, a także unikalne walory technologiczne górniczego kompleksu, który intensywnie rozwijał się od XVI wieku do początku XX stulecia.

Na cały wpis składa się 28 obiektów, w większości podziemnych: szyby, wyrobiska, sztolnie (najbardziej reprezentacyjne to zabytkowa kopalnia srebra i Sztolnia Czarnego Pstrąga), ale także naziemnych: Stacja Wodo- ciągowa Staszic, hałda popłuczkowa kopalni Fryderyk, krajobraz pogórniczy Srebrnej Góry i park miejski założony ponad 100 lat temu na nasypach po dawnych szybach.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Kultura
Odnowiony Pałac Rzeczypospolitej zaprezentuje zbiory Biblioteki Narodowej
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Kultura
60. Biennale Sztuki w Wenecji: Złoty Lew dla Australii
Kultura
Biblioteka Narodowa zakończyła modernizację Pałacu Rzeczypospolitej
Kultura
Muzeum Narodowe w Krakowie otwiera jutro wystawę „Złote runo – sztuka Gruzji”
Kultura
Muzeum Historii Polski: Pokaz skarbów z Villa Regia - rezydencji Władysława IV