Transfer wielkiej kolekcji

25 czerwca we Wrocławiu w Pawilonie Czterech Kopuł otwarte zostanie Muzeum Sztuki Współczesnej.

Publikacja: 30.05.2016 18:13

Foto: ESK Wrocław 2016

– Kolekcja ta liczy 20 tysięcy obiektów wybitnych artystów i jest jedną z największych w Polsce – mówi „Rzeczpospolitej" Michał Bieniek, kurator Europejskiej Stolicy Kultury ds. wizualnych. Jej przeniesienie do odrestaurowanego Pawilonu Czterech Kopuł przywraca pierwotną wystawienniczą funkcję tej modernistycznej budowli z początku XX wieku, która w 2006 roku wraz z Halą Stulecia została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Przez kilka ostatnich lat ekspozycja polskiej sztuki współczesnej XX i XXI wieku mieściła się na malowniczym poddaszu głównego gmachu Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Była to niełatwa przestrzeń, chociaż i tam udało się oryginalnie połączyć sztukę z architekturą.

W Pawilonie Czterech Kopuł ekspozycja stała zajmie dwa skrzydła z Kopułą Północną z odtworzoną oryginalną dekoracją, więc będzie miała tysiąc metrów więcej do dyspozycji. Niemiecki architekt Hans Poelzig, dyrektor Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych i Rzemiosła Artystycznego we Wrocławiu, zaprojektował budowlę w 1912 roku dla celów wystawienniczych. W nowatorski sposób skomponował bryłę budynku na planie kwadratu z dominującymi czterema kopułami, wyposażając go w najnowsze wówczas technologie i doświetlając wnętrza światłem dziennym przez świetliki. Na początku XX wieku Pawilon, obok Hali Stulecia Maksa Berga, był dominującą budowlą na terenach Wystawy Stulecia, zorganizowanej w 1913 roku z okazji setnej rocznicy zwycięstwa Prus nad Napoleonem.

Po odnowie

Obecnie po przeprowadzonej w latach 2013–2015 rewitalizacji obiekt znakomicie nadaje się na prezentacje dzieł sztuki. Zwłaszcza wielkoformatowe prace, jak np. "Abakany", „Tłum" czy „Gry wojenne" Magdaleny Abakanowicz, zyskują świetne warunki przestrzennej prezentacji. A na wewnętrznym dziedzińcu przykrytym szklanym dachem odbywać się będą różnorodne działania plastyczne, teatralne, muzyczne.

– Głęboko się zastanawialiśmy, jaki klucz zastosować do tej przestrzeni i kolekcji. Doszliśmy do wniosku, że najważniejszy jest odbiorca, który do sztuki współczesnej często podchodzi z pewną nieufnością, a nawet niechęcią, dyktowaną obawą przed niezrozumieniem – mówi „Rzeczpospolitej" Barbara Banaś, zastępca dyrektora Muzeum Narodowego we Wrocławiu. – Staramy się więc przybliżyć rozwój i ewolucję sztuki współczesnej, pokazać, jak zmienia się jej status, kategoria piękna, pojęcie obrazu. Nie wprowadzamy radykalnych zmian w dotychczasowym chronologiczno-problemowym układzie ekspozycji i pokazaniu najważniejsze dla tej kolekcji postaci. Szanujemy decyzje i wybory poprzedniego dyrektora i kuratora zbiorów współczesnych Mariusza Hermansdorfera, który nadał kolekcji charakterystyczny rys i profil, będący jej atutem.

W nowej ekspozycji będzie więc miejsce dla klasyków: Tadeusza Kantora, Marii Jaremy, Tadeusza Brzozowskiego, Jerzego Tchórzewskiego czy Władysława Hasiora i Jana Lebensteina (obaj mają wszechstronną, bardzo ciekawą prezentację swej sztuki). Chociaż prezentacja rozpoczyna się od drugiej połowy lat 40. (punktem startowym jest krakowska Wystawa Sztuki Nowoczesnej w 1948), nie zabraknie odwołań do artystów XX-lecia międzywojennego: Witkacego, Chwistka, Strzemińskiego, pokazujących, że ich teorie miały wpływ na rozwój także sztuki powojennej.

Różne nurty

Najbardziej reprezentatywny zbiór pochodzi z lat 50., 60. i 70. Zobaczymy więc sztukę koloryzmu, socrealizmu, malarstwo czasu odwilży, ruch informel i malarstwo materii, abstrakcję i figurację oraz wyjście poza kanon obrazu w stronę sztuki konceptualnej i kontrkultury lat 70. W ogólnopolski pejzaż w znaczący sposób wpisuje się także środowisko wrocławskie, m.in. przez twórczość Eugeniusza Geta-Stankiewicza, Jana Jaromira Aleksiuna, Jana Sawki. Pokazana zostanie również sztuka stanu wojennego i po przełomie 1989 roku do najnowszej: Mirosława Bałki, Pawła Althamera, Katarzyny Kozyry, Joanny Rajkowskiej, Jakuba Juliana Ziółkowskiego. Ekspozycja, starając się oddać pluralizm sztuki współczesnej, jednocześnie wydobywa indywidualności.

– Wystawy stałej nie traktujemy jako zamkniętej. Nie przywiązujemy się do jednego projektu prezentacji, lecz zakładamy, że z czasem będzie się ona zmieniała. W miarę możliwości w ciągu roku zamierzamy wymieniać obiekty, aby umożliwić widzom oglądanie i innych dzieł z naszej ogromnej kolekcji, której nie da się pokazać w całości – zapowiada Barbara Banaś.

W Pawilonie Czterech Kopuł jest też całe skrzydło przeznaczone na wystawy czasowe. Pierwsza, zatytułowana „Summer rental+3", zostanie otwarta 21 sierpnia i na pewno będzie bezprecedensowym wydarzeniem. – To bardzo ważna międzynarodowa wystawa w programie wizualnym ESK – mówi Michał Bieniek. – Zaprezentujemy na niej 49 prac ze słynnej kolekcji dr. Ericha Marxa, częściowo zdeponowane w Hamburger Bahnhof w Berlinie, a częściowo pozostające w jego zbiorach prywatnych. Starania o ich udostępnienie zaczęliśmy przed dwoma laty. Tytuł pochodzi od dzieła Roberta Rauschenberga. Zobaczymy też m.in. prace Andy,ego Warhola i Keitha Haringa, bo kolekcjonera interesuje szczególnie artystyczna scena nowojorska, jak i wybitnych przedstawicieli sztuki niemieckiej: Josepha Beuysa i Anselma Kiefera. Poznamy także tajniki powstawania tej kolekcji.

– Kolekcja ta liczy 20 tysięcy obiektów wybitnych artystów i jest jedną z największych w Polsce – mówi „Rzeczpospolitej" Michał Bieniek, kurator Europejskiej Stolicy Kultury ds. wizualnych. Jej przeniesienie do odrestaurowanego Pawilonu Czterech Kopuł przywraca pierwotną wystawienniczą funkcję tej modernistycznej budowli z początku XX wieku, która w 2006 roku wraz z Halą Stulecia została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Przez kilka ostatnich lat ekspozycja polskiej sztuki współczesnej XX i XXI wieku mieściła się na malowniczym poddaszu głównego gmachu Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Była to niełatwa przestrzeń, chociaż i tam udało się oryginalnie połączyć sztukę z architekturą.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Kultura
Muzeum Narodowe w Krakowie otwiera jutro wystawę „Złote runo – sztuka Gruzji”
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Kultura
Muzeum Historii Polski: Pokaz skarbów z Villa Regia - rezydencji Władysława IV
Architektura
W Krakowie rozpoczęło się 8. Międzynarodowe Biennale Architektury Wnętrz
radio
Lech Janerka zaśpiewa w odzyskanej Trójce na 62-lecie programu
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Kultura
Zmarł Leszek Długosz