Zwrot wraku tupolewa. Kaczyński wciska hamulec

Rząd wstrzymał prace nad wnioskiem do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości przeciwko Rosji w sprawie o zwrot wraku prezydenckiego tupolewa, który rozbił się pod Smoleńskiem - informuje Onet.pl

Publikacja: 27.06.2018 09:36

Zwrot wraku tupolewa. Kaczyński wciska hamulec

Foto: Fotorzepa, Jakub Kamiński

Za rządów PO-PSL przez ponad pięć lat nie udało się odzyskać wraku tupolewa, na którego pokładzie 10 kwietnia 2010 r. zginął prezydent Lech Kaczyński oraz członkowie towarzyszącej mu delegacji. Wielokrotnie było to wówczas przedmiotem krytyki ze strony PiS. Jednak po objęciu władzy jesienią 2015 r., liderzy PiS szybko zrozumieli, że nie są w stanie w żaden sposób skłonić Rosji do wydania resztek samolotu. Moskwa ma cały czas takie samo tłumaczenie - nie odda wraku, dopóki sama prowadzi śledztwo w sprawie katastrofy.

W tej sytuacji pojawił się pomysł wniesienia formalnego pozwu przeciwko Moskwie do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w Hadze. To główny organ sądowy ONZ, powołany do rozstrzygania sporów między państwami. Polska jeszcze nigdy się z nikim przed MTS nie sądziła.

Czytaj także: Rada Europy wzywa Rosję do zwrotu wraku Tu-154

Pozew jest gotowy

Już pod koniec 2015 r. ówczesny szef MSZ Witold Waszczykowski sugerował, że Rosja będzie pierwszym państwem pozwanym przez Polskę - ta zapowiedź miała być elementem nacisku na Rosjan. I znów nic to nie dało. Na początku 2017 r. Waszczykowski zapowiedział już jednoznacznie. - W najbliższym czasie planowane jest złożenie skargi w sprawie rosyjskiego śledztwa dotyczącego katastrofy smoleńskiej do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości. To kwestia dni lub tygodni - stwierdził.

Po kilku miesiącach posłowie opozycji zaczęli się dopytywać o skargę. W grudniu 2017 r. ówczesny wiceszef MSZ a dzisiejszy minister spraw zagranicznych Jacek Czaputowicz tak mówił w Sejmie: - Ministerstwo Spraw Zagranicznych przygotowało projekt skargi do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości. Materiały faktograficzne przekazane przez właściwe instytucje oraz materiały znajdujące się w MSZ dotyczące przedmiotowej sprawy liczą kilkaset stron. Część zgromadzonej dokumentacji już została przetłumaczona na języki, którymi posługuje się Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości, a zatem na język angielski lub na francuski. W sumie przetłumaczonych zostało ponad 200 dokumentów. Innymi słowy, projekt skargi w języku angielskim jest gotowy, dokumentacja jest przygotowana - stwierdził. Zastrzegł jednak: - Decyzja o uruchomieniu tej drogi i wniesieniu skargi nie została jeszcze podjęta.

Kaczyński wciska hamulec

To ostatnie zdanie wskazuje na to, że pod koniec roku zmienił się klimat polityczny dla takiego wniosku. Według informacji Onetu, właśnie wtedy sprawa trafiła na biurko Jarosława Kaczyńskiego. A lider PiS zdecydował, żeby wstrzymać prace nad wnioskiem przeciw Rosji. - Powiedział nam, że to ryzyko polityczne, bo nie wiadomo, jak starcie z Rosjanami o wrak przyjmie opinia publiczna w Polsce. Stwierdził, że nie chciałby procesu przeciwko Rosji prowadzonego przez polski rząd, że lepsze byłoby działanie przez organizacje międzynarodowe - opowiada nasz rozmówca, wysokiej rangi urzędnik MSZ, związany z PiS.

Czy to znaczy, że w praktyce takiej skargi nie będzie? - pytamy. - To bardzo mało prawdopodobne. Kaczyński musiałby zmienić zdanie, a na to się nie zanosi. W każdym razie w MSZ nic w tej sprawie się nie dzieje - twierdzi nasz rozmówca.

Zapytaliśmy MSZ o formalne stanowisko w sprawie skargi przeciw Rosji do MTS. Odpowiedź jest lakoniczna: aktualne jest stanowisko, które Czaputowicz zaprezentował w Sejmie w grudniu. A zatem projekt skargi jest, ale nie ma decyzji o jej wniesieniu - pisze Onet.pl.

Rezolucją w Rosję

Jednocześnie jednak - po niemal czterech latach nacisków - kwestią zwrotu wraku zajęła się Rada Europy, do której należy i Polska, i Rosja. Dwa dni temu Komisja Prawna i Praw Człowieka RE w projekcie swej rezolucji uznała, że Rosja powinna niezwłocznie oddać Polsce szczątki tupolewa. Teraz projekt rezolucji zostanie poddany pod głosowanie na sesji plenarnej Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy.

Nawet jednak, gdyby rezolucja została przegłosowana, nic to nie musi zmienić, bo Rosja może to zlekceważyć. Gdy jesienią 2017 roku Rada Europy przyjęła rezolucję w sprawie zagrożenia rządów prawa w Polsce, PiS także ją zlekceważyło.

Za rządów PO-PSL przez ponad pięć lat nie udało się odzyskać wraku tupolewa, na którego pokładzie 10 kwietnia 2010 r. zginął prezydent Lech Kaczyński oraz członkowie towarzyszącej mu delegacji. Wielokrotnie było to wówczas przedmiotem krytyki ze strony PiS. Jednak po objęciu władzy jesienią 2015 r., liderzy PiS szybko zrozumieli, że nie są w stanie w żaden sposób skłonić Rosji do wydania resztek samolotu. Moskwa ma cały czas takie samo tłumaczenie - nie odda wraku, dopóki sama prowadzi śledztwo w sprawie katastrofy.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Kraj
Zagramy z Walią w koszulkach z nieprawidłowym godłem. Orła wzięto z Wikipedii
Kraj
Szef BBN: Rosyjska rakieta nie powinna być natychmiast strącona
Kraj
Afera zbożowa wciąż nierozliczona. Coraz więcej firm podejrzanych o handel "zbożem technicznym" z Ukrainy
Kraj
Kraków. Zniknęło niebezpieczne urządzenie. Agencja Atomistyki ostrzega
Kraj
Konferencja Tadeusz Czacki Model United Nations