Misję ATHENA (Advanced Telescope for High Energy Astrophysics) realizuje Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) w ramach programu naukowego Cosmic Vision. Koszt misji przekroczy 900 mln euro.
Teleskop zostanie wyniesiony w 2028 roku i umieszczony na ciasnej orbicie wokół tzw. punktu L2. Jest to miejsce w układzie Ziemia-Księżyc, gdzie równoważą się siły grawitacji i bezwładności. Zapewnia ono stabilne warunki termiczne do pracy urządzeń obserwacyjnych oraz nieprzerwaną możliwość badania wybranych fragmentów nieba.
Nowy teleskop będzie wykonywał punktowe obserwacje wybranych fragmentów Wszechświata, około 300 obserwacji rocznie, trwających średnio 105 sekund każda.
Misja zaplanowana jest na co najmniej pięć lat. Teleskop będzie się składał z dwóch niezależnych instrumentów: spektrometru (X-IFU) i przetwornika wizyjnego (WFI) do pomiaru fal rentgena.
W pracach uczestniczą inżynierowie z SENER Polska (wkrótce dołączą do nich kolejni polscy specjaliści), którzy w ramach kontraktu z ESA projektują Mechanizm Selekcji Instrumentów (ISM – Instrument Selection Mechanism). Umożliwi on wykorzystywanie jednego lustra na potrzeby dwóch wymienionych wyżej instrumentów. W zależności od potrzeb obserwacyjnych ISM będzie służył do zmiany pomiędzy każdym z nich.