Podstawowym instrumentem Prezesa UOKiK w zakresie ochrony konkurencji są postępowania antymonopolowe, które mogą się zakończyć m.in. nakazem zaniechania kwestionowanych działań oraz nałożeniem sankcji finansowych. W 2015 roku Prezes UOKiK wszczął 177 postępowań wyjaśniających oraz 34 postępowania antymonopolowe – 23 dotyczyły nadużywania przez przedsiębiorców dominującej pozycji rynkowej, a 11 - niedozwolonych porozumień. Działania miękkie polegają na wezwaniu przedsiębiorcy do dobrowolnej zmiany bądź eliminacji nieuczciwych praktyk. Atutem tego narzędzia jest skuteczność rozwiązywania problemów w krótszym czasie, niż przy zastosowaniu długotrwałego postępowania, które może być poddane kontroli sądowej. W 2015 r. prowadzono 58 takich działań w zakresie ochrony konkurencji, kończąc 52. - Dzięki negocjacyjnemu podejściu urzędu przedsiębiorcy prawie w 100 proc. zastosowali się do naszych zaleceń. Działania miękkie zakładają wspólną wolę urzędu i przedsiębiorcy do eliminacji kwestionowanego przez nas działania. Przez to możliwe jest szybkie eliminowanie naruszeń bez konieczności wszczynania postępowań – wyjaśnia Bernadeta Kasztelan-Świetlik - Wiceprezes Urzędu.
Prezes UOKiK wydał w ubiegłym roku 33 decyzje z zakresu praktyk ograniczających konkurencję, w tym 22 dotyczyło nadużywania pozycji dominującej, a pozostałe 11 niedozwolonych porozumień. W 2015 roku do urzędu złożono dwa wnioski o objęcie programem łagodzenia kar leniency, polegającym na łagodniejszym traktowaniu, jeśli uczestnik niedozwolonego porozumienia ujawni je, współpracując z urzędem.
Kontrola koncentracji
Prezesowi UOKiK przysługuje prawo kontroli koncentracji. W 2015 roku wszczęto 228 postępowań kontroli z zakresu koncentracji. Rok ten zaowocował 218 zgodami oraz jedną zgodą warunkową. Dzięki zmianom w prawie procedura analizowania wniosków jest dwufazowa. Efektem było skrócenie średniego czasu postępowań do 34 dni (rok wcześniej było to 57 dni). Sprawy nieskomplikowane są rozpatrywane w przeciągu miesiąca, bardziej złożone w ciągu dodatkowych czterech miesięcy. Najliczniejsze zgłoszenia dotyczyły branży nieruchomości (24), chemicznej (18) oraz usług bankowych i finansowych (13).
Pomoc publiczna
Pomoc publiczna jest ingerencją państwa w mechanizmy wolnego rynku, dlatego stosowana jest w ograniczonym zakresie. UOKiK dokonuje wstępnej oceny wsparcia indywidualnego i programów pomocowych pod kątem zgodności z prawem unijnym oraz monitoruje pomoc publiczną. W 2015 roku do Prezesa UOKiK wpłynęły 594 wnioski o wydanie interpretacji i 503 projekty dokumentów rządowych do analizy. Komisji Europejskiej notyfikowano 15 projektów, z czego 2 dotyczyły pomocy indywidualnej (w tym na restrukturyzację), a 8 – programów pomocowych.
Ochrona konsumentów
W 2015 r. w centrum uwagi urzędu znalazły się branże: finansowa, energetyczna i telekomunikacyjna oraz e-commerce. UOKiK wszczął 106 postępowań w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów oraz 473 postępowania wyjaśniające w tym zakresie. Prezes Urzędu wydał 144 decyzje, w tym 80 zobowiązujących do zmiany praktyki. Ponadto w 24 rozstrzygnięciach nakazał zaniechanie niedozwolonych działań, w 40 stwierdził zaprzestanie ich stosowania. Działania miękkie sprawdziły się również w ochronie interesów konsumentów: na 523 prowadzone działania zakończono 357, przy czym w 98 proc. przedsiębiorcy zastosowali się do wskazań UOKiK.
