• reklamacja na podstawie rękojmi - odpowiada sprzedawca
• reklamacja na podstawie gwarancji - o ile została udzielona, odpowiada gwarant
Sprzedawca odpowiada wobec konsumenta za sprzedany towar, jeżeli wada zostanie stwierdzona w okresie 2 lat od momentu jego wydania (wyjątek dotyczy nieruchomości, w przypadku których okres odpowiedzialności to 5 lat).
Towar jest zgodny z umową, gdy spełnia następujące kryteria:
• odpowiada opisowi podanemu przez sprzedawcę
• odpowiada próbce lub jest zgodny z wzorem zaprezentowanym konsumentowi
• nadaje się do szczególnych celów konsumenta, o których zawiadomił on sprzedawcę
• odpowiada właściwościom, które są przypisywane towarom tego samego rodzaju
• posiada cechy, jakich konsument może racjonalnie oczekiwać
• odpowiada oświadczeniom publicznym sprzedawcy, producenta lub ich przedstawicieli (np. w reklamie, na etykiecie)
Sprzedawca nie odpowiada za brak zgodności towaru z umową, jeżeli konsument o tej niezgodności wiedział przy zawarciu umowy albo gdy wynika on z jakości materiałów dostarczonych przez konsumenta.
Zgodnie z regulacjami unijnymi, państwa członkowskie UE mogą postanowić, iż w celu skorzystania z przysługujących uprawnień konsument musi powiadomić sprzedawcę o braku zgodności w okresie dwóch miesięcy od daty, kiedy odkrył taki brak zgodności. Obecnie polskie ustawodawstwo rozszerzyło ten termin na rok.
Dodatkowo, jeżeli państwa członkowskie UE nie ustaliły inaczej, przyjmuje się, że każdy brak zgodności, który uwidocznił się w ciągu sześciu miesięcy od daty dostawy istniał już w chwili dostawy. Polski ustawodawca poszedł o krok dalej i wydłużył okres domniemania do jednego roku.
Polski prawodawca ustanowił maksymalny czas - 14 dni, w jakim przedsiębiorca ma obowiązek ustosunkować się do złożonej reklamacji konsumenckiej. Jeżeli konsument domaga się wymiany lub usunięcia wady albo obniżenia ceny i nie otrzyma odpowiedzi w wymienionym terminie – roszczenia uznaje się za uzasadnione.
UWAGA: Jeżeli regulamin sklepu zarejestrowanego w Polsce przewiduje dłuższy termin na rozpatrzenie reklamacji niż 14 dni - jest to klauzula niedozwolona.
Czego może żądać konsument w ramach rękojmi?
Konsument może domagać się:
• naprawy towaru lub wymiany na nowy
• stosownej obniżki ceny lub odstąpienia od umowy
Jeżeli pierwszym żądaniem kupującego jest obniżka ceny lub odstąpienie od umowy, przedsiębiorca może nie uwzględnić tego roszczenia. Wówczas sprzedawca powinien niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymienić rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunąć.
Naprawa bądź wymiana towaru powinna odbyć się w rozsądnym terminie oraz jest wolna od opłat.
Należy pamiętać, że od umowy można odstąpić jedynie wówczas, gdy niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową jest istotna. W przypadku, gdy ujawniona usterka nie ma takiego charakteru, wówczas przysługują konsumentowi pozostałe możliwe rozwiązania.
Co daje gwarancja?
Gwarancja jest dobrowolnym oświadczeniem woli gwaranta - najczęściej jest to producent czy importer. Dokument gwarancyjny powinien wskazywać co najmniej:
• nazwę oraz adres gwaranta
• zakres terytorialny
• czas trwania gwarancji
• pozostałe podstawowe dane potrzebne do dochodzenia roszczeń z gwarancji
Zasady reklamacji realizowanej na podstawie gwarancji zależą od zapisów dokumentu gwarancyjnego. Zgodnie z polskimi przepisami prawa, jeżeli treść oświadczenia gwarancyjnego nie przewiduje terminu, przedsiębiorca powinien niezwłocznie, ale nie później niż w terminie 14 dni wykonać ciążące na nim obowiązki.
Jeżeli w gwarancji nie zastrzeżono innego terminu, termin gwarancji wynosi 2 lata od dnia, kiedy gwarancja została wydana kupującemu.
W przypadku niemożności realizacji roszczenia z tytułu gwarancji, konsumentowi nadal przysługuje prawo do reklamacji z tytułu rękojmi.
UWAGA: Nazwy "gwarancja europejska" i "gwarancja międzynarodowa" nie są terminami prawnymi. Potocznie określa się tak dokument gwarancyjny którego zasięg obowiązywania określony jest odpowiednio jako Europa/Unia Europejska czy też poprzez wyszczególnienie dowolnych państw świata. Dlatego też przed zakupem należy sprawdzić zasięg terytorialny obowiązywania gwarancji.
Jak złożyć reklamację?
W przypadku jakichkolwiek nieprawidłowości należy w pierwszej kolejności zwrócić się do przedsiębiorcy. W piśmie do niego skierowanym warto umieścić następujące informacje:
• datę zamieszczenia informacji handlowej i adres strony, na której się ona pojawiła
• datę złożenia zamówienia
• cechy zamówionego produktu lub usługi
• zapłaconą kwotę i metodę płatności
• dodatkowe dane, np. numer zlecenia albo klienta
• przyczynę skargi
• inne dane, które są istotne
• żądanie, np. wymiany towaru, zwrotu pieniędzy
Zalecane jest zachowanie kopii strony internetowej (np. wykorzystując klawisz PrintScreen), umowy, regulaminu, zgłoszenia reklamacyjnego i całej korespondencji prowadzonej z przedsiębiorcą.
Do pobrania: Wzór formularza reklamacji w polskiej i angielskiej wersji językowej.
W razie niesatysfakcjonującego rozwiązania problemu bądź w przypadku braku odpowiedzi ze strony przedsiębiorcy można zwrócić się o pomoc do odpowiednich instytucji konsumenckich. W przypadku spraw transgranicznych, a więc gdy konsument zamieszkały na terenie Polski zawarł umowę z przedsiębiorcą zarejestrowanym poza Polską, ale na terenie Unii Europejskiej, Norwegii lub Islandii – odpowiednie jest Europejskie Centrum Konsumenckie w Polsce.