Od 2 stycznia 2016 r. obowiązuje zasada, zgodnie z którą pracownik wychowujący przynajmniej jedno dziecko w wieku do lat 14 ma prawo w roku kalendarzowym do płatnego zwolnienia od pracy w wymiarze 2 dni kalendarzowych lub 16 godzin. Przepis w obecnym kształcie daje zatem rodzicom większą elastyczność w tym zakresie.
Wybór pracownika co do formy, w jakiej będzie korzystał z płatnego zwolnienia z pracy, nie jest jego prywatną sprawą. O swojej decyzji powinien powiadomić pracodawcę przy okazji składania pierwszego wniosku, z którego wynika zamiar skorzystania z wolnego na opiekę.
Nie każdy pracodawca przychylnie patrzy na możliwość wyboru formy opieki. Niektórzy chcieliby ograniczyć pracowników, powołując się na względy organizacyjne lub zakładową praktykę. Jednak zatrudniający nie ma takiej możliwości. Oczywiście może oświadczyć, że jedna z form jest dla niego ze względów organizacyjnych bardziej dogodna, jednak to do rodziców należy decyzja, jaką formę opieki wybiorą.
Problem zakazu ograniczania pracowników w tym zakresie budzi szczególne wątpliwości w przypadku osób zatrudnionych w równoważnym systemie czasu pracy. Czy w sytuacji, gdy liczba godzin pracy rodzica w poszczególnych dniach znacząco się różni (np. jednego dnia jest to 12 godzin, innego 8), pracodawca może uznać, że jedyną opcją korzystania z opieki jest wariant godzinowy?
Również w tym przypadku szef nie ma prawa ingerować w wybór pracownika dotyczący formy korzystania z opieki. Przepisy regulujące to płatne zwolnienie od pracy nie odwołują się bowiem do systemu czasu pracy, w jakim rodzic jest zatrudniony. Jeżeli zatem pracownik zadeklaruje chęć skorzystania z opieki w formie dni wolnych, dzień korzystania z uprawnienia może „skonsumować" tak samo 8, jak i 12 godzin. Brak możliwości ingerencji w decyzję pracownika oznacza, że szef nie może udzielać opieki warunkowo – np. wtedy, gdy na dany dzień rodzic miał zaplanowanych 8 godzin pracy.
