Ustawa o zatrudnianiu pracowników tymczasowych stanowi, że w okresie obejmującym 36 kolejnych miesięcy agencja pracy tymczasowej, zatrudniająca pracownika tymczasowego, może skierować go do wykonywania pracy tymczasowej na rzecz jednego pracodawcy użytkownika przez okres nieprzekraczający łącznie 18 miesięcy (art. 20 ust. 1 ustawy). Oznacza to, że zatrudnienie tego samego pracownika tymczasowego, który przepracował w danej firmie 18 miesięcy, jest niedopuszczalne – zarówno przez tę samą, jak również przez inną agencję pracy tymczasowej.
Wbrew pozorom
O ile jednak literalne brzmienie tego przepisu wydaje się być jasne, o tyle wątpliwości budzi ewentualna sankcja za przekroczenie dopuszczalnych limitów. Ustawa nie zawiera wyraźnej kary za przekroczenie wskazanych limitów, stąd pojawiają się spory w literaturze. Niektórzy przedstawiciele doktryny prawa pracy są zdania, że ich przekroczenie może uzasadniać roszczenie pracowników o ustalenie stosunku pracy z agencją zatrudnienia. Czy zasadnie?
Zdaniem Sądu Najwyższego
Wątpliwości w tym zakresie zdaje się rozstrzygać stanowisko wyrażone w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z 1 kwietnia 2015 r. (I PK 203/14). Zgodnie z nim zatrudnienie pracownika tymczasowego nie traci takiego charakteru także wówczas, gdy zostanie przekroczony maksymalny okres zatrudnienia na rzecz jednego pracodawcy-użytkownika.
Ani agencja...
Sąd Najwyższy podkreślił przy tym, że niezmienność odbiorcy pracy pracownika tymczasowego, którym w dalszym ciągu pozostaje pracodawca-użytkownik, wyklucza możliwość stwierdzenia nawiązania stosunku pracy pomiędzy tą osobą a agencją pracy tymczasowej na zasadach powszechnie obowiązujących przepisów prawa. Elementy charakteryzujące zatrudnienie pracownika tymczasowego są bowiem wyraźnie odmienne od typowego pojęcia stosunku pracy określonego w treści art. 22 kodeksu pracy. Zatem zachowanie bądź przekroczenie ustawowego limitu zatrudnienia danej osoby pozostaje bez wpływu na elementy charakteryzujące stosunek pracy oraz możliwość jego przekształcenia.
...ani użytkownik
Wątpliwe wydaje się również uznanie, że w tej sytuacji dojdzie do nawiązania stosunku pracy na zasadach określonych w art. 22 k.p. pomiędzy pracownikiem a pracodawcą-użytkownikiem. Byłoby to możliwe tylko wtedy, gdyby można było stwierdzić, że obie strony złożyły zgodne oświadczenia woli co do obowiązku świadczenia pracy i wypłaty wynagrodzenia. Trudno jednak uznać, iż taka wola w tym przedmiocie jest, skoro strony co prawda uchybiają limitom zatrudnienia tymczasowego, ale nadal kontynuują świadczenie pracy tymczasowej – tj. pracownik na podstawie umowy zawartej między pracodawcą i pracodawcą-użytkownikiem zostaje skierowany do pracy na rzecz tego ostatniego na określonych warunkach.
