Na takim stanowisku stanął Sąd Najwyższy w wyroku z 17 maja 2017 r. (II PK 108/16).
24 czerwca 2014 r. powódka została przyjęta w poczet członków związku zawodowego. Pracodawca nie został poinformowany o tym fakcie ani przez pracownicę, ani przez reprezentującą ją organizację związkową. 2 lipca 2014 r. złożył powódce oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem. Po wręczeniu wypowiedzenia, z pracodawcą skontaktował się telefonicznie przedstawiciel związku zawodowego, oznajmiając, że rozwiązując z powódką umowę o pracę naruszono przepisy, albowiem należy ona do związków zawodowych. Listę pracowników, którzy zapisali się do związku zawodowego, przekazano pozwanemu dopiero dzień po dokonaniu powódce wypowiedzenia umowy o pracę.
Sąd rejonowy oddalił powództwo o przywrócenie do pracy, natomiast sąd okręgowy oddalił apelację powódki. SO uznał, że pozwany nie dopuścił się naruszenia art. 38 § 1 k.p., gdyż pracownik, który chce, aby w razie decyzji o jego zwolnieniu konsultowano ją ze związkiem zawodowym, do którego należy, powinien współdziałać w tym zakresie ze swoim pracodawcą. Sąd ustalił, że pozwana spółka przed wręczeniem powódce wypowiedzenia nie miała wiedzy o fakcie jej przynależności do związku zawodowego, gdyż nie poinformowała go o tym ani organizacja, ani pracownica.
Sąd Najwyższy nie zgodził się z powyższym. Uwzględnił skargę kasacyjną powódki, wskazując, że przepis art. 38 k.p. wiąże obowiązek konsultacyjny z pracodawcą i nie uzależnia jego spełnienia od inicjatywy pracownika lub związku zawodowego w zakresie przekazywania podmiotowi zatrudniającemu informacji o korzystaniu przez zwalnianą osobę z ochrony związkowej. Dodatkowo zwrócił uwagę, że regulacja art. 30 ust. 21 ustawy o związkach zawodowych ma na celu umożliwienie pracodawcy dopełnienia wynikającego z art. 38 k.p. wymagania formalnego związanego z wypowiedzeniem umowy o pracę. Zasięganie informacji w trybie art. 30 ust. 21 ustawy o zz nie należy co prawda do procedury rozwiązania stosunku pracy, ale nieskorzystanie przez pracodawcę z przewidzianej tym przepisem możliwości ustalenia statusu pracownika, jako objętego lub nieobjętego ochroną związkową, i zaniechanie przeprowadzenia konsultacji z art. 38 k.p. wobec błędnego przeświadczenia o braku potrzeby tej konsultacji sprawia, iż wypowiedzenie umowy o pracę dokonane jest z naruszeniem obowiązujących przepisów w rozumieniu art. 45 § 1 k.p. Jednocześnie SN wskazał, że organizacja związkowa nie jest uprawniona do uzyskania od pracodawcy informacji na temat jego zamiarów wobec konkretnego pracownika przed etapem konsultacji ani do oceny celu zbierania danych przez pracodawcę.
Komentarz eksperta
Piotr Nietrzpiel, radca prawny w Kancelarii Prawa Pracy Wojewódka i Wspólnicy Sp.k.
