- Firma działa od poniedziałku do soboty. Od poniedziałku do piątku pracujemy od 8 do 16, w soboty od 8 do 14. W takich godzinach pracują zatrudnione osoby, przy czym obsada w soboty jest zdecydowanie mniejsza niż w tygodniu. Czy możemy organizować pracę tak, aby – poza pracą od poniedziałku do piątku – na dwa lub trzy miesiące (stosujemy 4-miesięczny okres rozliczeniowy) kilku pracowników poza pracą w tygodniu pracowało także w sobotę, a w pozostałych tygodniach od poniedziałku do piątku? Byłoby to zmienne i w pełni rozliczane finansowo. – pyta czytelnik.
Nie, takie rozwiązanie jest niedopuszczalne. Prowadziłoby do naruszania zasady przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy w związku z samą organizacją pracy.
Ogólne reguły
Czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym, z zastrzeżeniem art. 135-138, 143 i 144 k.p. Przepisy te wskazują na możliwość stosowania wydłużeń czasu pracy w zakresie doby, a niekiedy także tygodnia. Nie pozwalają jednak stosować organizacji pracy pozwalającej na wykonywanie pracy przez przeciętnie więcej niż 5 dni w tygodniu.
W kontekście pytania właśnie zasada przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy oraz przeciętnie 40 godzin pracy na tydzień w okresie rozliczeniowym są najbardziej istotne.
Z zasady przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy wynika, że średnio w każdym tygodniu okresu rozliczeniowego pracownik powinien pracować maksymalnie 5 dni oraz mieć 2 dni wolne. Pierwszym dniem wolnym jest niedziela (dzień ustawowo wolny do pracy). W przypadku osób wykonujących dozwoloną pracę niedzielną za taki dzień należy uznać dzień wolny udzielony w zamian za pracę w niedzielę. Dniem wolnym wynikającym z zasady przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy jest zaś drugi dzień w tygodniu, wyznaczony na jakikolwiek dzień przypadający poza niedzielą (lub odpowiednio – dniem wolnym wyznaczonym za pracę w niedzielę).