Postępowanie powypadkowe
Polega ono na tym, że zakład ustala i spisuje okoliczności zdarzenia w protokołach zeznań poszkodowanego i świadków oraz sporządza inną dokumentację. Powinien się tym zająć zespół powypadkowy powołany przez pracodawcę.
Po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku zespół powypadkowy sporządza protokół powypadkowy, nie później niż w ciągu 14 dni od uzyskania zawiadomienia o wypadku. Jego wzór określa rozporządzenie ministra gospodarki i pracy z 16 września 2004 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (DzU nr 227, poz. 2298). Do tego protokołu dołącza się protokoły przesłuchania poszkodowanego, świadków, a także inne dokumenty zebrane w czasie ustalania okoliczności i przyczyn wypadku, np. pisemną opinię lekarza, opinię innych specjalistów, szkice lub fotografie miejsca wypadku.
Stwierdzenie w protokole powypadkowym, że wypadek nie jest wypadkiem przy pracy albo że zachodzą okoliczności, które mogą wpływać na prawo pracownika do świadczeń przysługujących za wypadek, wymaga szczegółowego uzasadnienia i wskazania dowodów stanowiących podstawę takiego stwierdzenia. Jednoznacznie wynika to z § 12 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (DzU nr 105, poz. 870). Zatwierdzony protokół powypadkowy pracodawca niezwłocznie doręcza poszkodowanemu pracownikowi. Natomiast w razie wypadku śmiertelnego protokół dostarcza się członkom rodziny zmarłego uprawnionym do jednorazowego odszkodowania wymienionym w art. 13 ust. 2 ustawy. Protokół powypadkowy dotyczący wypadków śmiertelnych, ciężkich i zbiorowych pracodawca niezwłocznie musi też przekazać właściwemu inspektorowi pracy.
Orzeknie sąd
Jeśli pracownik nie zgadza się z ustaleniami tego protokołu, może na podstawie art. 189 kodeksu postępowania cywilnego skierować do sądu pracy pozew o ustalenie, że zdarzenie było wypadkiem przy pracy. Wyraźnie dopuścił to Sąd Najwyższy w wyroku z 2 marca 2010 r. (II UK 135/09). Stwierdził, że pracownik i członkowie jego rodziny mogą domagać się ustalenia treści protokołu powypadkowego lub dążyć do uzyskania orzeczenia zastępującego protokół powypadkowy. Sąd na podstawie przeprowadzonego postępowania dowodowego ustali, czy nieszczęśliwe zdarzenie można uznać za wypadek przy pracy w rozumieniu art. 3 ustawy.
Autor jest sędzią Sądu Okręgowego w Kielcach