Minimalne odszkodowanie za lojalność z pominięciem czasu choroby

Do czasu odpowiadającego okresowi obowiązywania zakazu konkurencji, nie wlicza się okresów, gdy pracownik nie otrzymuje wynagrodzenia za pracę, ale pobiera świadczenia z ubezpieczenia społecznego z tytułu choroby i macierzyństwa.

Publikacja: 22.06.2017 05:50

Minimalne odszkodowanie za lojalność z pominięciem czasu choroby

Foto: 123RF

Na takim stanowisku stanął Sąd Najwyższy w wyroku z 7 lutego 2017 r. (II PK 355/15).

W sprawie stanowiącej podstawę zapadłego wyroku powódka była pracownikiem pozwanej spółki od 24 stycznia 2000 r. do 20 lutego 2012 r. W związku z łączącą strony umową o pracę zawarta została umowa o zakazie konkurencji. Na jej podstawie powódka zobowiązała się powstrzymywać od działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy przez rok od ustania stosunku pracy w zamian za comiesięczne odszkodowanie w wysokości 25 proc. jej wynagrodzenia.

Od 29 lipca 2009 r. powódka, oprócz wynagrodzenia zasadniczego w kwocie 2250 zł brutto miesięcznie, uprawniona była do otrzymywania dodatkowych składników wynagrodzenia uzależnionych od efektów jej pracy. W ostatnim roku zatrudnienia u strony pozwanej, tj. od 20 lutego 2011 r. do 20 lutego 2012 r. nie świadczyła pracy w związku z korzystaniem z urlopu wypoczynkowego, niezdolnością do pracy wskutek choroby i koniecznością sprawowania osobistej opieki na dzieckiem. Pozwany, po wezwaniu przez powódkę, ostatecznie wypłacił jej odszkodowanie za zakaz konkurencji. Jako podstawę uwzględnił jednak wyłącznie należne byłej pracownicy wynagrodzenie zasadnicze. Kobieta uznała, że odszkodowanie zostało błędnie wyliczone i domagała się jego uzupełnienia przed sądem.

Sądy rozstrzygające sprawę w toku instancji oddalając roszczenie powódki stwierdziły, że strony nie ustaliły w umowie okresu, jaki należy przyjąć do obliczenia wysokości odszkodowania za powstrzymanie się od działalności konkurencyjnej, jak również nie określiły, jakie należy brać pod uwagę składniki wynagrodzenia. W konsekwencji ustalenie wysokości odszkodowania stało się niemożliwe, co zdaniem sądu wskazywało, że intencją stron umowy było określenie odszkodowania w wysokości minimalnej, zgodnie z art. 101

2

§ 3 k.p. Ponadto w ocenie sądu okręgowego, jako podstawy wyliczenia należnego powódce odszkodowania nie należało przyjmować wynagrodzenia otrzymywanego przez nią w ciągu 12 miesięcy faktycznego świadczenia pracy. Relewantny jest w tym przypadku okres poprzedzający ustanie stosunku pracy równy okresowi trwania zakazu konkurencji.

W wyniku wniesionej przez powódkę skargi kasacyjnej Sąd Najwyższy stwierdził, że do okresu, o którym mowa w art. 101

2

§ 3 k.p. nie wlicza się okresów, gdy pracownik nie otrzymuje wynagrodzenia za pracę, ale pobiera świadczenia z ubezpieczenia społecznego z tytułu choroby i macierzyństwa, jak choćby zasiłek chorobowy. Takie wyłączenie powoduje odpowiednie przesunięcie początku terminu okresu referencyjnego liczonego wstecz od dnia rozwiązania stosunku pracy – o okres odpowiadający okresowi wyłączenia. Natomiast w sytuacji, gdy okres pobierania zasiłku przypada jedynie na część miesiąca, zdaniem Sądu Najwyższego nie ma przeszkód, aby okres „za który pracownik otrzymał wynagrodzenie" obliczać nie w miesiącach, ale w dniach, co wymaga ustalenia faktycznie wypłaconego wynagrodzenia za 1 dzień pracy w okresach uzupełniających brakującą liczbę dni, ustalonego przez podzielenie otrzymanego wynagrodzenia przez liczbę dni w danym miesiącu.

Komentarz eksperta

Piotr Nietrzpiel, radca prawny w Kancelarii Prawa Pracy Wojewódka i Wspólnicy Sp.k.

Wysokość odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy podlega przede wszystkim ustaleniu przez same strony, które mogą wskazać konkretną kwotę lub dowolny sposób jej wyliczenia. Natomiast przepis art. 101

2

§ 3 k.p., do którego odwołały się sądy w niniejszej sprawie, ma charakter gwarancyjny – w tym znaczeniu, że odszkodowanie umówione przez strony nie może być niższe niż wynikające z tego przepisu. Zatem gdyby strony przewidziały w umowie o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy odszkodowanie w mniejszym rozmiarze, to tego rodzaju postanowienie umowne będzie nieważne i w jego miejsce wchodzi powyższa regulacja.

Przywołana norma odnosi wysokość odszkodowania do wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika przed ustaniem stosunku pracy przez okres odpowiadający okresowi obowiązywania zakazu konkurencji. Jednak – jak wyjaśnia Sąd Najwyższy – powyższy okres nie zawsze należy liczyć od dnia ustania zatrudnienia. W przypadku nieotrzymywania przez pracownika bezpośrednio przed rozwiązaniem stosunku pracy wynagrodzenia, należy cofnąć początek uwzględnianego okresu do ostatniego dnia, za który pracownikowi wypłacano wynagrodzenie. Relewantny dla wysokości minimalnego odszkodowania za zakaz konkurencji jest wówczas ostatni okres, za który pracownik otrzymywał wynagrodzenie. Nie należy zatem uwzględniać okresu, gdy pracownik nie otrzymuje wynagrodzenia, a pobiera zasiłek chorobowy czy opiekuńczy, jako świadczeń z ubezpieczenia społecznego. W tej mierze wyłączeniu podlega również okres urlopu bezpłatnego, na co wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z 4 września 2014 r. (I PK 25/14). Do omawianego okresu wlicza się natomiast czas urlopu wypoczynkowego, za który przysługuje wynagrodzenie urlopowe na podstawie art. 172 k.p. lub też okres pobierania wynagrodzenia chorobowego na podstawie art. 92 § 1 k.p. W związku z tym te składniki należy uwzględnić przy wyliczaniu minimalnego odszkodowania na podstawie art. 101

2

§ 3 k.p.

Na takim stanowisku stanął Sąd Najwyższy w wyroku z 7 lutego 2017 r. (II PK 355/15).

W sprawie stanowiącej podstawę zapadłego wyroku powódka była pracownikiem pozwanej spółki od 24 stycznia 2000 r. do 20 lutego 2012 r. W związku z łączącą strony umową o pracę zawarta została umowa o zakazie konkurencji. Na jej podstawie powódka zobowiązała się powstrzymywać od działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy przez rok od ustania stosunku pracy w zamian za comiesięczne odszkodowanie w wysokości 25 proc. jej wynagrodzenia.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP