Walka o czyste powietrze nabiera rozpędu

materiał powstał we współpracy z bankiem ochrony środowiska

Podpisane w ubiegłym tygodniu trójstronne porozumienie pomiędzy Bankiem Ochrony Środowiska, Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej, które znajdują się w każdym z 16 miast wojewódzkich, otwiera nowy rozdział w batalii o czyste powietrze. Priorytetowy program, nomen omen nazwany „Czyste powietrze", umożliwi przekazanie na ten cel ponad 100 mld zł. Te gigantyczne pieniądze zostaną rozdysponowane i zainwestowane w latach 2018–2029. Dzięki nim poprawi się efektywność energetyczna budownictwa jednorodzinnego poprzez gruntowną termomodernizację oraz wymianę pieców.

Zła jakość powietrza jest jednym z poważniejszych problemów społecznych naszego kraju. Głównym źródłem smogu, zwłaszcza w mniejszych miejscowościach, są domowe piece zasilane paliwem niskiej jakości – doświadczenia samorządów wykazują, że dotychczas nawet dofinansowanie wymiany pieców nie pozwalało zlikwidować problemu, gdyż spalanie śmieci i paliw niskiej jakości wynikało ze złej sytuacji materialnej części społeczeństwa, a także braku świadomości konsekwencji wyboru najtańszych rozwiązań niskiej jakości. Współmierne zaangażowanie władz i obywateli jest wręcz konieczne.

Z analiz Instytutu Badań Strukturalnych wynika, że ubóstwem energetycznym dotkniętych jest ok. 4,6 mln osób w Polsce, ponieważ nie stać ich na uzyskanie kredytu na sfinansowanie wymiany urządzeń grzewczych czy innych działań termomodernizacyjnych. Rolą rządu i samorządów jest finansowanie tych inwestycji przede wszystkim w postaci wsparcia dotacyjnego. Dlatego nowy program może dać naprawdę realne efekty w krótkim czasie.

Zaangażowanie rządowych instytucji oraz BOŚ Banku może ułatwić realizację założonych celów. Bank od lat specjalizuje się w finansowaniu proekologicznych inwestycji. Od 1991 r. do końca 2017 r. przy wsparciu finansowym banku zrealizowano inwestycje z dziedziny ochrony atmosfery o łącznej wartości ponad 37 mld zł. Ochrona atmosfery stanowi ponad 68 proc. kwoty udzielonych kredytów proekologicznych banku.

– Posiadamy najbogatsze wśród instytucji finansowych na rynku doświadczenie w realizacji tego typu projektów, poparte wieloletnią współpracą z narodowym i wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska. Od początku swej działalności bank uczestniczy w kluczowych przedsięwzięciach gospodarczych, wykorzystując unikalne kompetencje na rynku oraz kadrę doświadczonych inżynierów ekologii, wspierających wszystkie finansowane przez bank projekty – powiedział Bogusław Białowąs, prezes Banku Ochrony Środowiska.

Ochrona atmosfery, promocja zielonej energii oraz wspieranie inwestycji obniżających poziom smogu w Polsce, należą do najważniejszych zadań banku.

– Jednym z głównych obszarów naszego zaangażowania jest ochrona powietrza – mamy świadomość, że walka ze smogiem stanowi ogromne wyzwanie wymagające mobilizacji znacznych środków finansowych i technicznych w nadchodzących latach. W swojej ponad 27-letniej historii udzieliliśmy prawie 800 mln zł kredytów na termomodernizację – podkreśla Białowąs.

Bank zakłada, że w trakcie trwania programu „Czyste powietrze" uda się poprawić efektywność energetyczną nawet 4 mln domów jednorodzinnych poprzez wymianę 3 mln kotłów starej generacji oraz montaż ponad miliona niskoemisyjnych, innowacyjnych źródeł ciepła.

– Jeżeli umiejętnie połączymy wprowadzenie nowych przepisów z dobrym mechanizmem finansowym, zachęcającym do inwestowania, wesprzemy edukacją na temat benefitów z dobrze przeprowadzonej termomodernizacji oraz zaktywizujemy obywateli, mamy szansę doprowadzić do likwidacji smogu, a przynajmniej znacznego obniżenia jego poziomu – dodaje prezes BOŚ Banku.

Istotnym czynnikiem, który powinien skłonić społeczeństwo do działań na rzecz likwidacji smogu, jest także sfera legislacyjna. Przez całe lata nie było też przepisów regulujących wymagania dla indywidualnych kotłów i normy jakości paliw stałych – na szczęście przepisy dotyczące kotłów wprowadzono w ostatnim czasie, a ustawa normująca jakość węgla powinna zostać uchwalona do końca roku.