Czarny poniedziałek na rynkach Rosji. Bogacze stracili miliardy

W poniedziałek na moskiewskim parkiecie nastąpiło załamanie. Gwałtownie taniały papiery spółek Olega Deripaski, Wiktora Wekselberga i Sulejmana Kerimowa – oligarchów bliskich Kremlowi, objętych w piątek wraz ze swoimi firmami nowymi sankcjami przez Stany Zjednoczone.

Celne uderzenie

Aluminiowy gigant Rusal (61 tys. pracowników w 13 krajach) Olega Deripaski stracił 47,5 proc. Koncern Norylski Nikiel, w którym pakiet blokujący (25 proc. plus akcja) ma Deripaska, potaniał o blisko 17 proc.

Wielka Brytania (regulator rynków finansowych) wstrzymała handel papierami GDR na giełdzie LSE innej spółki Deripaski En+ Group dla inwestorów z USA. Wartość firmy spadła na londyńskim parkiecie o 41 proc. Radę dyrektorów En+ opuściło dwóch cudzoziemców – Dominic Frazer i Zhao Guangming.

W połowie sesji w Moskwie blisko 20 proc. straciły akcje bardzo stabilnego dotąd Sbierbanku, a 17 proc. banku VTB – objętego sankcjami wraz ze swoim prezesem Andriejem Kostinem. Gazprom, którego prezes Aleksiej Miller oraz spółka Gazprom Burenie trafiły na listę, był wart mniej o 6,5 proc., podobnie Rosnieft; Łukoil stracił 7,5 proc. Główne indeksy rosyjskiego parkietu straciły – MOEX (handel w rublach) 8,6 proc., a RTS (handel w walutach) 11,42 proc.

Rusal ogłosił niewypłacalność w przypadku niektórych kredytów i wystąpił z apelem do klientów: „Prosimy o jak najszybsze wstrzymanie wszystkich płatności i przelewów na rzecz Rusalu, do czasu otrzymania od nas dalszych powiadomień. Aktywnie pracujemy nad zapewnieniem ciągłości naszej pracy" – cytowała agencja Bloomberg pismo rozesłane do klientów przez szefa departamentu marketingu koncernu. Rosjanie wyjaśnili prośbę koniecznością oceny skutków nowych amerykańskich sankcji.

Wiktor Wekselberg ogłosił, że jego koncern Renova (też objęty nowym sankcjami) zmniejszył udział w szwajcarskim Sulzer (maszyny i urządzenia) poniżej pakietu kontrolnego, by nie szkodzić biznesowi Sulzer w USA. Renova odsprzedał Sulzer akcje, co zmniejsza udział Rosjan z 63,42 proc. do 48,85 proc.

Słabnie rubel

Tracili nie tylko rosyjscy bogacze i posiadacze akcji ich spółek, ale też rubel. Tempo spadku było rekordowe, a analitycy mówią o nokaucie. Kurs przekroczył 60 rubli za dolara po raz pierwszy od listopada. Z kolei za euro płacono 74 ruble – najwięcej od sierpnia 2016 r.

– Główny negatywny sygnał dla rubla wziął się z tła politycznego (sankcji USA – red.): po tym, jak zagraniczni inwestorzy zważyli jeszcze raz ryzyka posiadania rosyjskich papierów, na giełdzie w Hongkongu gwałtownie spadły notowania akcji Rusalu. A to pociągnęło za sobą całą resztę – pogorszenie w stosunku do wszystkich bez wyjątku rosyjskich papierów, a co za tym idzie, do narodowego pieniądza – oceniała dla agencji Prime Anna Bodrowa, starsza analityk firmy Alpari w Moskwie. – Poniedziałkowe wyprzedaże na wszystkich frontach to przypomnienie, że Rosja jest rynkiem rozwijającym się i zależy od zewnętrznych nastrojów. Tak więc zburzenie go nic nie kosztuje.

Andriej Koczetkow, analityk firmy Otkritie Broker, dodaje, że amerykańskie sankcje zrobiły swoje – rosyjski rynek finansowy zalała fala wyprzedaży.

Z powagi sytuacji zdaje sobie sprawę Kreml. Wicepremier Arkadij Dworkowcz zapowiedział w poniedziałek pomoc państwa spółkom objętym nowymi sankcjami.