– Zwiększenie takich działań jak recykling i ponowne użycie produktu przynosi korzyści zarówno środowisku, jak i gospodarce – np. w postaci oszczędności surowców oraz mniejszej ilości odpadów – podkreśla Sławomir Mazurek, wiceminister środowiska. – GOZ jest pojęciem bardzo szerokim, obejmującym wszystkie etapy cyklu życia produktu. Dotyka również wielu gałęzi gospodarki. To przede wszystkim zwiększenie odzysku i recyklingu odpadów przy jednoczesnym zmniejszeniu wytwarzania śmieci. Innymi słowy, jest to koncepcja gospodarcza, zgodnie z którą materiały oraz surowce powinny być zagospodarowane w odpowiedni ekonomicznie i środowiskowo sposób i pozostać w gospodarce, jak długo jest to możliwe – dodaje.
Ramy prawne
Pod koniec 2015 r. Komisja Europejska opublikowała komunikat „Zamknięcie obiegu – plan działania UE dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym". Stanowi on zestaw propozycji na nadchodzące lata do zrealizowania w Unii Europejskiej, które przyczynią się do zmiany modelu gospodarczego z linearnego na cyrkularny. Zawiera działania obejmujące wszystkie etapy cyklu życia oraz skupia się na kilku obszarach priorytetowych, takich jak tworzywa sztuczne, odpady żywności, surowce krytyczne, odpady rozbiórkowe i budowlane oraz biomasa i bioprodukty. Komunikat podkreśla przy tym rolę innowacji dla budowy GOZ.
W myśl unijnych regulacji Polska do rok 2020 musi osiągnąć 50-proc. poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła. Będzie to dla naszego kraju duże wyzwanie, ponieważ poziom ten dla odpadów komunalnych wynosi obecnie zaledwie 28 proc. Warto także podkreślić, że w Komisji Europejskiej trwają prace, które mogą doprowadzić do zwiększenia zakładanego pułapu.
Szansa dla terenów niezurbanizowanych
Przekształcenie gospodarki odpadami w gospodarkę o obiegu zamkniętym to ogromne możliwości dla rozwoju gospodarczego kraju przy jednoczesnym poszanowaniu środowiska naturalnego oraz zapewnieniu wysokiego poziomu życia społecznego. Dlatego też Polska w pełni popiera ideę transformacji w kierunku modelu GOZ i chce być liderem tego procesu. Pomysł wdrożenia projektu w naszym kraju powstał po międzynarodowej konferencji, która odbyła się w Tucznie 9–10 maja 2016 roku pn. „Gospodarka o obiegu zamkniętym szansą na zrównoważony rozwój terenów niezurbanizowanych". Wdrażanie tego modelu zapewni dalszy rozwój społeczno-ekonomiczny tych obszarów.
– Tkwi w nich potencjał, na który dotąd nie zwracano uwagi, chociaż od zawsze panowała tam zasada niemarnowania jedzenia czy jak najdłuższego używania produktów, narzędzi czy urządzeń. Dawniej ta „cyrkularność" wynikała z ograniczonych zasobów finansowych, a dziś to trend, do którego zmierzają najwyżej rozwinięte kraje – zaznacza wiceminister Mazurek.