Segregujesz śmieci? Powiem ci, kim jesteś

Polska jest krajem, w którym przez ostatnie kilkanaście lat nastąpiła duża zmiana w podejściu do segregacji odpadów.

Publikacja: 30.11.2017 00:20

W krajach UE odpady traktowane są jak cenne surowce.

W krajach UE odpady traktowane są jak cenne surowce.

Foto: Fotolia.com

Niestety, w dalszym ciągu, zaglądając w Warszawie do altan śmietnikowych ustawionych przy wieżowcach i apartamentowcach, widzimy wypełnione pojemniki ze zmieszanymi odpadami, z których większość powinna zostać posegregowana i mogłaby być wykorzystana w procesie recyklingu do wytworzenia nowych produktów. I to niestety odróżnia nas od rozwiniętych krajów UE, gdzie odpady traktowane są jak cenne surowce, których nie można marnować.

Oczywiście odpady są w naszym kraju zbierane selektywnie od kilkunastu lat i nawet w ostatnich latach dzięki wprowadzonym zmianom w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, zauważalny jest stały wzrost masy odpadów segregowanych. Nie jest to niestety w dalszym ciągu ilość zadowalająca, która dawałaby nam gwarancję, że osiągniemy poziom recyklingu przekraczający 50 proc.

Niska świadomość

Według danych GUS w 2015 r. 55 proc. odpadów komunalnych zostało poddanych odzyskowi, a recyklingowi tylko 26,4 proc. Statystyki wskazują również, że ilość zebranych selektywnie odpadów z gospodarstw domowych rośnie każdego roku, pomimo że świadomość społeczna dotycząca właściwej segregacji jest dalej niska.

W ostatnich latach miliardy złotych zostały przeznaczone na budowę: nowoczesnych instalacji mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów, zakładów recyklingu wykorzystujących najnowsze technologie i nawet punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych, które dają gwarancję uzyskania dobrej jakości surowców wtórnych.

Sortownie wyposaża się w skanery optyczne wydzielające odpady o określonym składzie, co znacznie zwiększa skuteczność sortowania i ujednolica materiał przekazywany do recyklingu.

Gospodarka odpadami komunalnymi znalazła się wśród priorytetów polityki Unii Europejskiej, która wdrożyła wiele działań na rzecz redukcji masy powstających odpadów (np. zastosowanie opakowań wielokrotnego użytku, kaucjonowanych, wprowadzenie opłat za torby plastikowe), zwiększenie selektywnej zbiórki „u źródła" w gospodarstwach domowych, wzrost opłat za składowanie odpadów itp.

Model gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ) przyjęty do realizacji przez KE w 2015 r. jest szansą dla rozwoju rynku odpadów w Polsce. Przejście na taki model gospodarki, gdzie wykorzystanie surowców wtórnych będzie stopniowo zastępować zużycie surowców pierwotnych przyczyni się do wzmocnienia systemu gospodarowania odpadami.

Jednym z konkretnie podjętych działań w ramach GOZ jest projekt nowelizacji dyrektywy ramowej o odpadach, który zawiera zapisy dotyczące zwiększenia poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych do co najmniej 60 proc. do 2025 r. i 65 proc. do 2030 r., co oznacza, że musimy dołożyć wszelkich starań, żeby zintensyfikować selektywną zbiórkę odpadów w naszym kraju.

Trzeba wziąć pod uwagę fakt, iż wzrost ilości odpadów segregowanych w gospodarstwach domowych nie zależy tylko od wprowadzenia odpowiednich zapisów w prawie i zastosowaniu nowych technologii w przetwarzaniu, ale również od zmiany mentalności mieszkańców, dzięki edukacji, zastosowaniu zachęt i kontroli tych gospodarstw, gdzie nie są przestrzegane zasady segregacji.

Każdy jest selektorem

Warto wspomnieć, że każdy z nas ma wpływ na jakość recyklingu odpadów, które wytwarza poprzez staranną ich segregację, usuwanie etykiet, naklejek z butelek, właściwą identyfikację odpadów i wrzucanie do odpowiednich worków lub pojemników.

Istotna dla rezultatów recyklingu jest jakość odpadów, np. przetwarzanie odpadów opakowaniowych zmieszanych, brudnych, zawierających dodatki materiałów budowlanych powoduje duże straty w zakładach recyklingu i wymaga poniesienia dodatkowych nakładów finansowych na ich uzdatnienie. Ponadto część z tych odpadów ze względu na zanieczyszczenie nie nadaje się do recyklingu i trafia na wysypiska.

Sortowanie odpadów świadczy o naszej kulturze. Dane statystyczne wskazują na to, że kraje wysoko rozwinięte mają doskonale rozwinięta gospodarkę odpadami komunalnymi, a najgorzej z odpadami radzą sobie najbiedniejsze kraje świata, gdzie prawie 100 proc. odpadów trafia nadal na wysypiska, zanieczyszczając wody gruntowe i wytwarzając szkodliwy dla zdrowia metan.

Polska tak jak pozostałe kraje Unii Europejskiej do 2030 r. będzie zobowiązana do zmniejszenia ilości składowanych odpadów komunalnych do 10 proc., co oznacza, że 90 proc. tych odpadów będzie musiało zostać w różny sposób zagospodarowane, w tym najbardziej pożądane jest ponowne użycie odpadów lub ich recykling.

Nadrzędnym celem wprowadzenia w krajach Unii Europejskiej zasad gospodarki o obiegu zamkniętym jest ochrona środowiska naturalnego i zasobów Ziemi.

Przez ostatnie kilka pokoleń nasza cywilizacja rozwinęła się kosztem środowiska, dlatego przyszedł czas, żeby poważnie zająć się tymi problemami i zahamować negatywny wpływ człowieka na naturę, dążąc do wprowadzenia w Polsce zasad zrównoważonego rozwoju.

Szymon Dziak-Czekan jest prezesem Stowarzyszenia Polski Recykling

Niestety, w dalszym ciągu, zaglądając w Warszawie do altan śmietnikowych ustawionych przy wieżowcach i apartamentowcach, widzimy wypełnione pojemniki ze zmieszanymi odpadami, z których większość powinna zostać posegregowana i mogłaby być wykorzystana w procesie recyklingu do wytworzenia nowych produktów. I to niestety odróżnia nas od rozwiniętych krajów UE, gdzie odpady traktowane są jak cenne surowce, których nie można marnować.

Oczywiście odpady są w naszym kraju zbierane selektywnie od kilkunastu lat i nawet w ostatnich latach dzięki wprowadzonym zmianom w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, zauważalny jest stały wzrost masy odpadów segregowanych. Nie jest to niestety w dalszym ciągu ilość zadowalająca, która dawałaby nam gwarancję, że osiągniemy poziom recyklingu przekraczający 50 proc.

Pozostało 82% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Materiał partnera
Najważniejsza jest idea demokracji. Także dla gospodarki
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Wydarzenia Gospodarcze
Polacy szczęśliwsi – nie tylko na swoim
Materiał partnera
Dezinformacja łatwo zmienia cel
Materiał partnera
Miasta idą w kierunku inteligentnego zarządzania
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Materiał partnera
Ciągle szukamy nowych rozwiązań