Samodzielne zobowiązanie
Zupełnie inaczej jest w przypadku akredytywy. Ta jest samodzielnym zobowiązaniem banku, który otwiera akredytywę, do wypłacenia określonej sumy pieniędzy na rzecz beneficjenta, w ściśle określonym terminie i pod warunkiem spełnienia przez beneficjenta określonych warunków (stąd uwarunkowana forma płatności). Jak już zostało wyjaśnione, warunki te sprowadzają się do skompletowania i przekazania w okresie ważności akredytywy określonych dokumentów.
Jak z tego wynika, ochrona, jaką daje eksporterowi akredytywa, jest znaczenie silniejsza. Otrzymanie przez niego wynagrodzenia za wysłany towar nie zależy bowiem w żadnym stopniu od decyzji jego kontrahenta, w tym jego uczciwości lub wypłacalności. Co więcej, warto wyraźnie podkreślić, że bank nie może odmówić beneficjentowi wypłaty pieniędzy, gdy okaże się, że firma kupującego w międzyczasie, tzn. pomiędzy otwarciem akredytywy przez bank, a ostatnią datą, w której beneficjent może złożyć dokumenty, ogłosiła upadłość. Jak już zostało bowiem zauważone akredytywa jest samodzielnym zobowiązaniem banku.
Oprócz powyższej, zasadniczej z punktu widzenia eliminowania lub ograniczania ryzyka w handlu, różnicy pomiędzy inkasem a akredytywą występują jeszcze inne. Warto więc zaznaczyć, że podmiotem inicjującym inkaso jest eksporter. To on, po skompletowaniu dokumentów, udaje się do banku (najczęściej swojego) i zleca inkaso dokumentów. Ten bank przekazuje je, wraz z instrukcją inkasa, do banku kontrahenta (banku importera) i tam następuje ich prezentacja.
Natomiast w przypadku akredytywy stroną inicjującą jest importer. To on powinien udać się do swojego banku i zlecić otwarcie akredytywy, wskazując na warunki kontraktu i beneficjenta. Jeżeli bank zgodzi się otworzyć akredytywę (nie musi tego robić! To jego samodzielna decyzja), informuje o tym eksportera, działając zwykle przez pośrednika, którym może być wskazany bank eksportera. Warto zauważyć, że rola tego ostatniego może być bardzo zróżnicowana. Od pełnienia wyłącznie funkcji pośrednika w przekazywaniu dokumentów i pieniędzy, poprzez posiadanie prawa do negocjowania dokumentów (kontroli ich zgodności z warunkami akredytywy) do sytuacji, w której bank ten potwierdza akredytywę, czyli dokłada swoje własne zobowiązanie.
Kolejna istotna różnica związana jest z kosztami bankowymi. Są one znacznie wyższe przy akredytywie niż przy inkasie, a wynika to oczywiście z roli banków i gwarancji jakie dają. Dlatego też wybór określonej metody płatności powinien być poprzedzony wnikliwą analizą ryzyka, uwzględniać wartość danej transakcji, w tym jej wielkość w stosunku do ogółu obrotów konkretnej firmy. ?
