W interpretacji indywidualnej z 13 czerwca 2016 r., sygn. 1061-IPTPP1.4512.277.2016.1.ŻR dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi rozstrzygnął kwestię rozliczenia dla potrzeb VAT realizowanej przez gminę inwestycji polegającej na montażu instalacji solarnych, fotowoltaicznych i pomp ciepła w jednorodzinnych budynkach mieszkalnych, będących własnością mieszkańców gminy. Inwestycja zostanie sfinansowana częściowo ze środków unijnych (do 85 proc. kwoty całkowitych wydatków) oraz z wkładu własnego wnoszonego przez mieszkańców gminy w wysokości od 15 proc. do 35 proc. zakładanych kosztów montażu. Instalacje, zasadniczo, będą montowane na budynkach mieszkalnych mieszkańców gminy. Jednakże w wyjątkowych w przypadkach związanych z ograniczeniami technicznymi, urządzenia będą instalowane na budynkach gospodarczych znajdujących się przy budynku mieszkalnym lub na stelażu w przydomowym ogrodzie. W tak przedstawionym zdarzeniu przyszłym, gmina zadała pytanie, czy otrzymane wpłaty od mieszkańców z tytułu wkładu własnego w ramach planowanej inwestycji, powinny być opodatkowane VAT, a jeżeli tak, to według jakiej stawki podatkowej.
Dodatkowo, gmina zwróciła się z zapytaniem, czy przekazanie przez nią po pięciu latach od zakończenia projektu prawa własności kolektorów słonecznych, fotowoltaicznych i pomp ciepła na rzecz mieszkańców, za kwotę wniesionego wkładu własnego, podlega opodatkowaniu oraz według jakiej stawki podatkowej.
Gmina zaprezentowała stanowisko, że otrzymane wpłaty od mieszkańców na montaż wymienionych urządzeń w ramach budynków mieszkalnych powinny być opodatkowane według stawki VAT 8 proc., a jeżeli zostaną zainstalowane na dachu budynku gospodarczego lub w przydomowym ogrodzie, to należy zastosować stawkę 23 proc. VAT. Jednocześnie, gmina uznała, że przeniesienie prawa własności instalacji na rzecz właścicieli budynków po pięciu latach od realizacji projektu nie będzie podlegało opodatkowaniu ze względu na to, że mieszkańcy nie będą dokonywali dodatkowych płatności na rzecz gminy z tego tytułu.
Dyrektor izby skarbowej uznał stanowisko gminy za prawidłowe, jednak z innych przyczyn niż wskazano w uzasadnieniu gminy. W ocenie organu podatkowego, działania gminy wykonywane po pięciu latach nie stanowią odrębnej czynności. W związku z tym w przedmiotowej sprawie czynnością podlegającą opodatkowaniu nie będzie samo przekazanie przez gminę prawa własności instalacji, które nastąpi po pięciu latach od zakończenia projektu, lecz świadczenie przez gminę usługi montażu tychże instalacji.
Organ interpretacyjny podkreślił, że opodatkowaniu VAT podlega konkretna czynność (dostawa towarów lub usługa), a nie zapłata. Jednak aby dana czynność podlegała opodatkowania musi istnieć bezpośredni związek między tą czynnością a wynagrodzeniem za nią. W tym kontekście organ podatkowy zaznaczył, że także czynności wykonane „po kosztach" świadczenia, bądź poniżej tych kosztów, są czynnościami odpłatnymi, o ile pobrano jakiekolwiek wynagrodzenie z tego tytułu. Dyrektor izby skarbowej uznał, że w zakresie montażu instalacji solarnych i fotowoltaicznych oraz pomp ciepła, gmina na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy o VAT wchodzi w rolę świadczącego usługę. Zdaniem organu, wpłaty mieszkańców będą pozostawały w bezpośrednim związku ze świadczeniem usług realizowanym na rzecz tychże mieszkańców. Zatem dokonane wpłaty mieszkańców stanowią zaliczki na poczet przyszłej usługi, której zakończenie nastąpi po upływie pięciu lat od montażu. Jednocześnie jednak działania gminy wykonywane po pięciu latach nie stanowią odrębnej czynności – zatem przedmiotem opodatkowania nie będzie samo przekazanie przez gminę po pięciu latach prawa własności urządzeń na rzecz mieszkańców, lecz usługa montażu.
