Zastosowanie prewspółczynnika VAT

Wydatki na utrzymanie i budowę sieci wodno-kanalizacyjnej będą związane zarówno z działalnością opodatkowaną, jak i realizacją zadań publicznych – uznał organ skarbowy.

Publikacja: 30.05.2017 03:00

Zastosowanie prewspółczynnika VAT

Foto: 123 RF

W interpretacji z 19 grudnia 2016 r., sygn. 0461-ITPP1.4512.799. 2016.1.DM, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy rozstrzygnął kwestię zastosowania prewspółczynnika do odliczenia podatku VAT związanego z wydatkami na budowę infrastruktury wodno-kanalizacyjnej. Interpretacja została wydana na wniosek gminy, która dokonała centralizacji rozliczeń od 1 stycznia 2017 r.

Opisując stan faktyczny gmina wskazała, że prowadzi działalność niepodlegającą opodatkowaniu VAT, zwolnioną z VAT oraz opodatkowaną VAT. W tej ostatniej kategorii mieszczą się w szczególności usługi w zakresie dostawy wody i odbioru ścieków świadczone na rzecz mieszkańców gminy i przedsiębiorców. Usługi te są świadczone także na rzecz gminnych jednostek budżetowych, przy czym w związku z dokonaną centralizacją w tym przypadku usługi te będą dokumentowane jedynie notami księgowymi jako świadczenia niepodlegające VAT.

Wątpliwości gminy wzbudził zakres prawa do odliczenia VAT z wydatków jakie będzie ponosić w związku z planowaną rozbudową sieci wodno-kanalizacyjnej obejmującą budowę stacji uzdatniania wody i studni głębinowej oraz wydatków na bieżące utrzymanie sieci wodno-kanalizacyjnej. W złożonym wniosku o wydanie interpretacji gmina zadała pytania czy będzie miała obowiązek stosowania prewspółczynnika VAT do działalności związanej z dostarczaniem wody i odprowadzeniem ścieków oraz czy będzie jej przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków inwestycyjnych na budowę infrastruktury wodno-kanalizacyjnej.

Zdaniem gminy w przedstawionym stanie faktycznym nie będzie ona zobowiązana do stosowania prewspółczynnika VAT i będzie jej przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku VAT związanego z wydatkami na utrzymanie i rozbudowę sieci wodno-kanalizacyjnej. Przedstawiając argumenty na poparcie swojego stanowiska, gmina wskazała przede wszystkim, że podstawową cechą usługi / dostawy towaru jest istnienie bezpośredniego konsumenta, odbiorcy świadczenia, który to podmiot powinien być innym niż ten, który wykonuje dane świadczenie. Gmina powołała się przy tym na przepis art. 27 Dyrektywy 2006/112, z którego płynie wniosek, iż dokonywanie świadczeń na rzecz własnej działalności nie stanowi świadczenia usług z perspektywy VAT.

Zważywszy na fakt, że po dokonaniu centralizacji gmina i jej jednostki budżetowe nie są odrębnymi podatnikami VAT, gmina doszła do konkluzji, iż dostawa wody czy odbiór ścieków na rzecz jednostek budżetowych gminy nie stanowią wzajemnego świadczenia pomiędzy dwoma podatnikami. To w ocenie gminy prowadzi do wniosku, że w zakresie gospodarki wodno-kanalizacyjnej nie występują czynności niezwiązane z działalnością gospodarczą, a w konsekwencji gmina nie będzie zobowiązana do stosowania prewspółczynnika w zakresie odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z tą działalnością.

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy nie zgodził się ze stanowiskiem gminy i uznał je w całości za nieprawidłowe. W ocenie organu, wydatki na utrzymanie i budowę sieci wodno-kanalizacyjnej będą bowiem związane z działalnością opodatkowaną, jak również realizacją zadań publicznych. Swoje stanowisko organ oparł na stwierdzeniu, że wykonywanie zadań statutowych przez jednostki organizacyjne gminy takie jak szkoły czy ośrodek pomocy społecznej, nie stanowi działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu VAT, a wewnętrzny charakter rozliczeń pomiędzy gminą a jej jednostkami nie przesądza o przyporządkowaniu wydatków do poszczególnych rodzajów działalności. Tym samym zdaniem organu, gminie będzie przysługiwało prawo od odliczenia podatku VAT w przypadku przedmiotowych wydatków jedynie w takim zakresie, w jakim zakupy będą związane z czynnościami opodatkowanymi, a w tym celu niezbędne jest zastosowanie sposobu określenia proporcji wskazanego w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT.

Komentarz eksperta

Janina Fornalik, doradca podatkowy, partner w MDDP

W omawianej interpretacji moim zdaniem organ podatkowy zajął słuszne stanowisko. Ponieważ po scentralizowaniu rozliczeń dla celów VAT gminy i jej jednostek budżetowych, gmina nie wystawia już faktur z tytułu usług dostawy wody i odbioru ścieków świadczonych na rzecz jednostek budżetowych, zatem ponoszone wydatki dotyczące sieci wodno-kanalizacyjnej dotyczą całej działalności gminy jako podatnika, a zatem zarówno działalności gospodarczej (sprzedaży dokonywanej na rzecz podmiotów zewnętrznych), jak i częściowo zadań własnych gminy wykonywanych przez jednostki budżetowe (szkoły, dom pomocy społecznej). W konsekwencji zasadne jest zastosowanie do odliczenia VAT prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT (a być może dodatkowo również współczynnika sprzedaży, jeśli w gminie występuje również sprzedaż zwolniona z VAT). Kwestią wątpliwą jest w takiej sytuacji ustalenie metody kalkulacji prewspółczynnika. Zastosowanie metody dochodowej na podstawie wzoru wynikającego z rozporządzenia Ministra Finansów z 17 grudnia 2015 r. może być nieadekwatne do faktycznego wkorzystania przedmiotowych wydatków. Wydaje się, że dobrym sposobem byłoby zastosowanie proporcji opartej na dochodach uzyskiwanych z gospodarki wodno-kanalizacyjnej od podmiotów zewnętrznych (opodatkowanych VAT) w całości dochodów uzyskiwanych z tego tytułu w danym okresie od podmiotów zewnętrznych i jednostek budżetowych (które nie prowadzą działalności gospodarczej). Ewentualnie częściowo dochody od jednostek budżetowych powinny być również uwzględniane w liczniku proporcji, w zakresie, w jakim prowadzą one działalność gospodarczą. Jednak taka metoda nie jest akceptowana przez organy podatkowe, które w przypadku gmin wymagają stosowania prewspółczynnika z rozporządzenia, mimo że taki obowiązek nie wynika z przepisów.

Zawody prawnicze
Korneluk uchyla polecenie Święczkowskiego ws. owoców zatrutego drzewa
Zdrowie
Mec. Daniłowicz: Zły stan zdrowia myśliwych nie jest przyczyną wypadków na polowaniach
Nieruchomości
Odszkodowanie dla Agnes Trawny za ziemię na Mazurach. Będzie apelacja
Sądy i trybunały
Wymiana prezesów sądów na Śląsku i w Zagłębiu. Nie wszędzie Bodnar dostał zgodę
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego