Usytuowany w sercu Syberii Bajkał jest najstarszym spośród istniejących i najgłębszym jeziorem, jego dno leży w najniższym miejscu na głębokości 1642 m. Jest to jezioro tektoniczne. Akwen ten zawiera 20 proc. słodkiej, niezamarzniętej wody, na naszym globie. W 1996 roku Bajkał został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO jako „zbiornik o wyjątkowym znaczeniu dla badania ewolucji życia".
Źle się dzieje
Wyjątkowo duża bioróżnorodność tego miejsca to blisko 3600 gatunków roślin i zwierząt, w większości endemicznych, rzadko spotykanych, unikatowych dla danego miejsca albo regionu, występujących na ograniczonym obszarze, nigdzie indziej niewystępujących naturalnie. Gatunki endemiczne są tak skrajnie przystosowane do swoich warunków życia, że nie tolerują większych wahań środowiska, często należą do gatunków zagrożonych, są bardzo podatne na choroby, wrażliwe na inne zaburzenia, zwłaszcza na kontakt z człowiekiem.
Niestety, w tym wyjątkowym ekosystemie maleje populacja ryb, rozprzestrzeniają się algi, woda zawiera coraz więcej fosforanów. Jezioro Bajkał znalazło się w obliczu największego kryzysu ekologicznego w swoich dziejach liczących 25 milionów lat.
Na przykład omulowi bajkalskiemu (Coregonus migratorius – gatunek ryby z rodziny łososiowatych, dorasta do 56 cm długości) grozi wymarcie, natomiast kilka gatunków gąbek bajkalskich już wymarło.
Rząd rosyjski wydał rozporządzenie zakazujące od października 2017 roku komercyjnych połowów omula bajkalskiego. „Masa biologiczna omula została uszczuplona więcej niż o połowę w ciągu ostatnich 15 lat, z 25 milionów ton spadła do zaledwie 10 milionów" – stwierdza komunikat rosyjskiej agencji Interfax.
