Jak śpi meduza

Meduza drzemie jak każdy z nas, choć nie posiada mózgu.

Aktualizacja: 02.10.2017 21:02 Publikacja: 02.10.2017 19:25

Jak śpi meduza

Foto: Stock Adobe

„Jest to pierwszy przykład snu u zwierząt bez mózgu", mówi Paul Sternberg, współautor badania wykonanego na Howard Hughes Medical Institute w Kalifornijskim Instytucie Technologicznym. Podobnie jak ludzie, myszy, ryby i muchy, meduzy Cassiopea wykazują oznaki snu. Jednak w przeciwieństwie do innych zwierząt, które śpią, meduzy nie posiadają centralnego układu nerwowego.

Temat jest kontrowersyjny. Wszystkie badane kręgowce wchodzą w fazę snu, ale czy to samo dotyczy bezkręgowców? Naukowcy udowodnili, że muchy owocówki sypiają, a Sternberg twierdzi, że nicień Caenorhabditis elegans (pierwszy organizm wielokomórkowy, którego genom zsekwencjonowano) również. Twierdzenie, że prymitywne zwierzęta, jak gąbki i meduzy, śpią, jest jeszcze bardziej mgliste. „Chcieliśmy raz na zawsze to sobie wyobrazić", mówi Sternberg.

Cassiopea nie wygląda jak zwykła meduza. Jest wielkości sporej monety i odpoczywa do góry nogami na dnie morza, przypominając miniaturową głowę kalafiora. Macki zwisające nad ciałem pulsują jak u każdej innej meduzy. Naukowcy zastanawiali się, czy ten ruch jest ciągły. Żeby określić, czy organizm jest zdolny do snu, trzeba ustalić, czy organizm ma okresy obniżonej aktywności, czy zmienia się jego zdolność do reakcji na bodźce oraz czy organizm pozbawiony snu wykazuje wzmożoną senność.

Badacze użyli programu do przetwarzania obrazów i analizowali pulsujący ruch macek 23 obserwowanych osobników. Okazało się, że nocna częstotliwość ruchu jest mniejsza.

Kolejne badania koncentrowały się na budzeniu śpiących meduz. Jedno z nich polegało na dostarczaniu pożywienia w trakcie nocnego spowolnienia. „To jak zapach kawy przenikający rano do waszej świadomości" – mówi Sternberg.

Tak łatwe przebudzenie jest oznaką tego, że spowolnienie Cassiopei w nocy jest spowodowane snem, a nie paraliżem czy śpiączką. Budzenie meduz w nocy – za pomocą wzburzania wody – powodowało, że meduzy w dzień były niewyspane i szukały ciągłej okazji do drzemki.

Po wyrównaniu ubytków snu wracały do normalnej aktywności. Zupełnie jak człowiek, który po nieprzespanej nocy potrzebuje drzemki. Wyniki badań sugerują, że meduza rzeczywiście śpi. Jednak to stwierdzenie przynosi kolejne pytania, np. czy do snu są potrzebne neurony.

„Jest to pierwszy przykład snu u zwierząt bez mózgu", mówi Paul Sternberg, współautor badania wykonanego na Howard Hughes Medical Institute w Kalifornijskim Instytucie Technologicznym. Podobnie jak ludzie, myszy, ryby i muchy, meduzy Cassiopea wykazują oznaki snu. Jednak w przeciwieństwie do innych zwierząt, które śpią, meduzy nie posiadają centralnego układu nerwowego.

Temat jest kontrowersyjny. Wszystkie badane kręgowce wchodzą w fazę snu, ale czy to samo dotyczy bezkręgowców? Naukowcy udowodnili, że muchy owocówki sypiają, a Sternberg twierdzi, że nicień Caenorhabditis elegans (pierwszy organizm wielokomórkowy, którego genom zsekwencjonowano) również. Twierdzenie, że prymitywne zwierzęta, jak gąbki i meduzy, śpią, jest jeszcze bardziej mgliste. „Chcieliśmy raz na zawsze to sobie wyobrazić", mówi Sternberg.

Nauka
Kto przetrwa wojnę atomową? Mocarstwa budują swoje "Arki Noego"
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Nauka
Czy wojna nuklearna zniszczy cała cywilizację?
Nauka
Niesporczaki pomogą nam zachować młodość? „Klucz do zahamowania procesu starzenia”
Nauka
W Australii odkryto nowy gatunek chrząszcza. Odkrywca pomylił go z ptasią kupą
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Nauka
Sensacyjne ustalenia naukowców. Sfotografowano homoseksualny akt humbaków