- rozwijanie kompetencji takich, jak kreatywność, innowacyjność i przedsiębiorczość;
- rozwijanie umiejętności krytycznego i logicznego myślenia, rozumowania, argumentowania i wnioskowania;
- ukazywanie wartości wiedzy jako podstawy do rozwoju umiejętności;
- rozbudzanie ciekawości poznawczej uczniów oraz motywacji do nauki;
- wyposażenie uczniów w taki zasób wiadomości oraz kształtowanie takich umiejętności, które pozwalają w sposób bardziej dojrzały i uporządkowany zrozumieć świat;
- wspieranie ucznia w rozpoznawaniu własnych predyspozycji i określaniu drogi dalszej edukacji;
- kształtowanie postawy otwartej wobec świata i innych ludzi, aktywności w życiu społecznym i odpowiedzialności za zbiorowość;
- zachęcanie do zorganizowanego i świadomego samokształcenia opartego na umiejętności przygotowania własnego warsztatu pracy.
Najważniejsze umiejętności rozwijane w ramach kształcenia ogólnego w szkole podstawowej:
- sprawne komunikowanie się w języku polskim oraz w językach obcych, w tym występowanie przed publicznością;
- efektywne porozumiewanie się w różnych sytuacjach, prezentowanie własnego stanowiska, z uwzględnieniem doświadczeń i poglądów innych ludzi; poszukiwanie, porządkowanie, krytyczna analiza oraz wykorzystanie informacji z różnych źródeł;
- gotowość do twórczej i naukowej aktywności uczniów oraz zaciekawienie ich otaczającym światem;
- sprawne i odpowiedzialne posługiwanie się technologiami informacyjno-komunikacyjnymi w procesie uczenia się oraz w prezentowaniu własnych dokonań;
- rozwiązywanie problemów, również z wykorzystaniem technik mediacyjnych;
- praca w zespole i społeczna aktywność; aktywny udział w życiu kulturalnym szkoły, środowiska lokalnego oraz kraju.
Nauczanie języków obcych w szkole podstawowej
W procesie kształcenia ogólnego szkoła podstawowa ma kształtować kompetencje językowe uczniów. Szkoła ma również dbać o wyposażenie uczniów w wiadomości i umiejętności umożliwiające komunikowanie się w języku ojczystym w sposób poprawny i zrozumiały.
W klasach I-VI szkoły podstawowej uczniowie będą się uczyli jednego języka obcego nowożytnego, natomiast w klasach VII i VIII uczniowie będą się uczyli dwóch języków obcych nowożytnych.
Począwszy od klasy VII uczniowie mogą także realizować nauczanie dwujęzyczne, jeżeli szkoła zorganizuje taką formę kształcenia.
Czytelnictwo
Zadaniem szkoły podstawowej jest wprowadzenie uczniów w świat literatury, ugruntowanie ich zainteresowań czytelniczych oraz wyposażenie w kompetencje czytelnicze potrzebne do krytycznego odbioru tekstów kultury. Zadaniem szkoły podstawowej jest rozbudzenie u uczniów zamiłowania do czytania. Szkoła podejmuje działania sprzyjające zwiększeniu aktywności czytelniczej uczniów. Kształtuje postawę dojrzałego i odpowiedzialnego czytelnika, przygotowanego do otwartego dialogu z dziełem literackim. W procesie kształcenia i wychowania wskazuje rolę biblioteki (szkolnej, publicznej, naukowej i in.). Zachęca do podejmowania indywidualnych prób twórczych.
Technologie informacyjno-komunikacyjne
Szkoła podstawowa ma przygotować uczniów do świadomego i odpowiedzialnego korzystania z technologii informacyjno-komunikacyjnych. Szkoła ma wyposażyć uczniów w kompetencje potrzebne do korzystania z różnych cyfrowych zasobów informacyjnych, wyszukiwania i krytycznej analizy informacji, bezpiecznego poruszania się w przestrzeni cyfrowej, w tym nawiązywania i utrzymywania opartych na wzajemnym szacunku relacji z innymi użytkownikami sieci.
Edukacja zdrowotna
Szczególnie ważną rolę w kształceniu i wychowaniu uczniów w szkole podstawowej odgrywać ma edukacja zdrowotna. Zadaniem szkoły jest kształtowanie postaw prozdrowotnych uczniów, w tym wdrożenie ich do zachowań higienicznych, bezpiecznych dla zdrowia własnego i innych osób, ponadto ugruntowanie wiedzy z zakresu prawidłowego odżywiania się, korzyści płynących z aktywności fizycznej, stosowania profilaktyki.
Kształtowanie postawa obywatelskich, społecznych, patriotycznych
Kształcenie i wychowanie w szkole podstawowej sprzyja rozwijaniu postaw obywatelskich, patriotycznych i społecznych uczniów. Zadaniem szkoły jest wzmacnianie poczucia tożsamości narodowej, przywiązania do historii i tradycji narodowych, przygotowanie i zachęcanie do podejmowania działań na rzecz środowiska szkolnego i lokalnego, w tym do angażowania się w wolontariat. Szkoła dba o wychowanie dzieci i młodzieży w duchu tolerancji i szacunku dla drugiego człowieka. Kształtuje postawę szacunku dla środowiska przyrodniczego, w tym upowszechnia wiedzę o zasadach zrównoważonego rozwoju, motywuje do działań na rzecz ochrony środowiska, rozwija zainteresowanie ekologią.
Doradztwo zawodowe
Zadaniem szkoły ma być przygotowanie uczniów do wyboru kierunku kształcenia i zawodu. Szkoła prowadzić będzie zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego. Opis wiadomości i umiejętności zdobytych przez ucznia w szkole podstawowej będzie zgodny z ideą europejskich ram kwalifikacji.
Działalność edukacyjna szkoły określona jest przez szkolny zestaw programów nauczania oraz program wychowawczo – profilaktyczny szkoły.
Szkolny zestaw programów nauczania oraz program wychowawczo-profilaktyczny szkoły mają tworzyć spójną całość i muszą uwzględniać wszystkie wymagania opisane w podstawie programowej. Ich przygotowanie i realizacja są zadaniem zarówno całej szkoły, jak i każdego nauczyciela. Obok zadań wychowawczych i profilaktycznych nauczyciele mają za zadanie wykonywanie działań opiekuńczych odpowiednio do istniejących potrzeb.
Działalność wychowawcza szkoły
W realizowanym procesie dydaktyczno-wychowawczym szkoła ma podejmować działania związane z miejscami ważnymi dla pamięci narodowej, formami upamiętniania postaci i wydarzeń z przeszłości, najważniejszymi świętami narodowymi i symbolami państwowymi.
Szkoła ma zagwarantowaną autonomię w zakresie stworzenia własnego programu wychowawczego, który oprócz celów i zadań dydaktycznych oraz założeń zawiązanych z szerszym kontekstem społecznym, powinien także uwzględniać miejscowe priorytety wychowawcze i środki realizacji.
W opracowaniu i realizacji przez szkołę programu wychowawczo – profilaktycznego ważna jest stała i bezpośrednia współpraca z rodzicami oraz innymi podmiotami zaangażowanymi w edukacyjną, wychowawczą i opiekuńczą działalność szkoły.
Wspomaganie rozwoju ucznia
Szkoła oraz poszczególni nauczyciele mają prowadzić działania mające na celu zindywidualizowane wspomaganie rozwoju każdego ucznia, stosownie do jego potrzeb i możliwości. Uczniom z niepełnosprawnościami, w tym uczniom z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim, nauczanie dostosowuje się ponadto do ich możliwości psychofizycznych oraz tempa uczenia się.
Opinie do projektów podstawy programowej kształcenia ogólnego do szkół podstawowych oraz ramowych planów nauczania można przekazywać do MEN w ramach prekonsultacji do 9 grudnia na adresy:
Podstawa programowa – e-mail: podstawaprogramowa@men.gov.pl
Ramowe plany nauczania – e-mail: ramoweplany@men.gov.pl
Telefon kontaktowy: 22 3474 792 - departament podręczników, programów i innowacji MEN