Niezwykłego odkrycia dokonali naukowcy brytyjscy z Uniwersytetu w Bristolu. Podczas wykopalisk w Libii na Saharze, w rejonie Takarkori oraz Uan Afuda, odkopali pozostałości osad zamieszkiwanych przez ludzi trudniących się łowiectwem i zbieractwem. Wprawdzie nie znali oni jeszcze rolnictwa, ale już potrafili wytwarzać naczynia ceramiczne.
Zespół archeologów pod kierunkiem prof. Richarda Eversheda natrafił na tych stanowiskach na kilkaset ułamków glinianych naczyń. Ceramika ta liczy około 10 tys. lat. Początkowo naukowcy nie uznali tego odkrycia za rewelację, ponieważ ceramika ta jest wprawdzie bardzo stara, ale nie najstarsza na świecie, garnki lepiono i wypalano w południowo-wschodniej Azji i w Japonii już 16 tys. lat temu, a w północnej Afryce, właśnie na obszarze Sahary, 12 tys. lat temu. Jednak po analizie biochemicznej przeprowadzonej w laboratorium uniwersyteckim okazało się, że na wewnętrznych ściankach ceramiki zachowały się osady zawierające pozostałości tłuszczu zwierzęcego i roślin.
Co wkładali do garnka
Dokładne badania biochemiczne wykazały, że w naczyniach tych gotowano potrawy składające się między innymi z ziaren traw, dzikich zbóż i roślin wodnych. A taka informacja to już prawdziwa archeologiczna sensacja, przesuwa ona początki gotowania w glinianych garnkach o mniej więcej cztery tysiąclecia. Dotychczas znane najstarsze ślady gotowania pochodzą z Bliskiego Wschodu i Chin, liczą około 6 tys. lat. Artykuł o tym odkryciu zamieściło specjalistyczne pismo „Nature Plants".
Gotowanie żywności w naczyniach ceramicznych spowodowało przełom w dziejach ludzkości, całkowicie zmieniło sposób odżywiania, jadłospis, poszerzyło to, co współcześni dietetycy nazywają bazą żywieniową. Dziś już wiadomo, że pożywienie gotowane, pieczone, duszone jest łatwiej przyswajane przez organizm, który jest w stanie wchłonąć więcej składników z żywności przekształconej w wysokiej temperaturze. Obróbka termiczna pozwoliła także społecznościom przed tysiącami lat konserwować żywność i zachowywać ją na wypadek niedostatku pożywienia.
– Nasze odkrycie pokazuje, że już pod koniec epoki kamienia, jeszcze zanim pierwotne społeczności przestawiły się z łowiectwa na uprawę roli i hodowlę, ludzie opanowali termiczną obróbkę żywności, a więc dawniej, niż dotychczas sądzono – podkreśla prof. Richard Evershed.
