W całej Polsce cudzoziemców jest coraz więcej. Cztery lata temu (2014) liczba obcokrajowców zgłoszonych do ubezpieczenia emerytalno-rentowego w ZUS w całej Polsce przekroczyła sto tysięcy osób. Obecnie jest ich już ponad 330 tysięcy. Wpływ na to mogła mieć również zmiana ustawy o cudzoziemcach z maja 2014 roku, która ułatwiła obcokrajowcom uzyskiwanie zezwoleń na pobyt w Polsce w celu podjęcia pracy i prowadzenia własnej firmy. Dla cudzoziemców ze Wschodu podjęcie pracy w Polsce jest tym, czym dla Polaka w Anglii czy w Niemczech. Zawsze wiąże się to z lepiej płatną pracą i lepszym zabezpieczeniem zdrowotnym. Można jednak przypuszczać, że po wprowadzeniu w czerwcu ruchu bezwizowego dla obywateli Ukrainy część z nich wyjedzie z Polski żeby podjąć pracę w krajach starej Unii.
Cudzoziemcy w ZUS
Cudzoziemiec, jeżeli spełnia warunki - w świetle prawa polskiego - do zawarcia umowy o pracę, umowy zlecenia czy prowadzenia działalności na terenie Polski - objęty jest obowiązkiem ubezpieczenia społecznego. Przy zatrudnieniu znaczenie ma to czy taka osoba posiada pozwolenie na pracę wydawane przez wojewodę na wniosek pracodawcy oraz czy ma wizę lub inny dokument uprawniający cudzoziemca do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej konieczne jest posiadanie zezwolenia na pobyt stały, czasowy, pobyt rezydenta czy przyznanie statusu uchodźcy.
- Umowy międzynarodowe pomiędzy poszczególnymi państwami a Polską mogą wprowadzać różne ograniczenia. Dlatego przed podjęciem decyzji o rozpoczęciu działalności i jej formie (np. spółki handlowe) należy dokładnie zebrać informacje, jakie warunki muszą być spełnione w konkretnym przypadku – radzi Jolanta Marszał z Wydziału Ubezpieczeń i Składek Oddziału ZUS we Wrocławiu.
Jak zatrudnić obcokrajowca
Ważna jest informacja, z jakiego państwa pochodzi cudzoziemiec. Jeżeli jest obywatelem UE, EOG, Szwajcarii, to jest traktowany tak, jak obywatel polski i brak jest w tym przypadku dodatkowych warunków, jakie musiałby spełnić, aby się ubezpieczyć, czy to jako pracownik, czy jako osoba prowadząca działalność gospodarczą.
Jeżeli cudzoziemiec pochodzi z Ukrainy, Białorusi, Mołdawii, Rosji i Gruzji to na zatrudnienie takiego pracownika nie jest potrzebne zezwolenie na pracę. W przypadku pracowników z tych krajów formalności polegają na rejestracji w urzędzie pracy, powierzenia im wykonywania pracy i uzyskaniu przez cudzoziemca wizy w placówce konsularno-dyplomatycznej. Nie ma zatem wymogu - tak jak w przypadku innych obcokrajowców spoza UE - przeprowadzania długiej i skomplikowanej procedury uzyskiwania zgody wojewody na zatrudnienie.
Natomiast na zatrudnienie pracownika spoza Ukrainy, Białorusi, Mołdawii, Rosji i Gruzji, a także niebędacego obywatelem UE, EOG, Szwajcarii, potrzebne jest zezwolenie na pracę wydane przez Wojewodę oraz wiza uprawniająca go do podjęcia pracy.